Babin

Wykorzystywanie oceny ryzyka (OR) w procesie podejmowania decyzji o konserwacji i ewaluacji obiektów muzealnych i bibliotecznych jest praktyką szeroko omawianą w fachowym piśmiennictwie i w środowisku naukowym, a większość proponowanych metod przeznaczona jest do stosowania w odniesieniu do całych zbiorów lub określonych scenariuszy działania. W Bibliotece Brytyjskiej (BB), szacowanie instytucjonalnego ryzyka używane jest głównie do identyfikacji najbardziej zagrożonych kolekcji, a nie całego zbioru, liczącego 150 mln pozycji, a w ostatnich latach – najczęściej przy realizacji małych projektów. W artykule omówiono sposób wdrażania przez dział konserwacji BB (DK BB) powiązanych z obiektami programów OR w ciągu ostatnich kilku lat. W szczególności, przybliżono procesy planowania i przygotowywania tych procedur zgodnie z wymogami instytucji, przyjęte priorytety i cele na wszystkich poziomach działania (od indywidualnych egzemplarzy i członków personelu po całą bibliotekę), praktyczne aspekty OR i uzyskane korzyści, nie tylko w kontekście zbiorów, lecz również pozycji tej jednostki w organizacji.

… więcej o O nieoczekiwanych korzyściach zarządzania ryzykiem w kontekście konserwacji

30 września 2015 r. Słowacka Biblioteka Narodowa (SBN) z sukcesem zakończyła projekt digitalizacji słowackiego piśmiennego dziedzictwa kulturalnego – Cyfrowa Biblioteka i Cyfrowe Archiwum – DIKDA (zob. BABIN [1], [2]). W uroczystościach związanych z ukończeniem projektu uczestniczył minister kultury, przedstawiciele świata bibliotek i kultury oraz wicedyrektor cyfrowej biblioteki Europeana – Nienke van Schaverbeke. Projekt sfinansowano z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz krajowego Operacyjnego Programu Informatyzacji Społeczeństwa (OPIS).

… więcej o Zakończenie projektu Słowackiej Biblioteki Narodowej – Cyfrowa Biblioteka i Cyfrowe Archiwum (DIKDA)

W artykule omówiono wyniki pierwszego ogólnokrajowego sondażu analizującego praktyki i metody organizacji działań związanych z ochroną tradycyjnych zasobów oraz treści cyfrowych w greckich bibliotekach i archiwach. Badanie miało uzupełnić luki w dokumentacji poświęconej problemom zabezpieczenia zbiorów bibliotecznych i archiwalnych, zwłaszcza w odniesieniu do materiałów w tradycyjnych formatach (którym, w związku z szybkim rozwojem kolekcji cyfrowych poświęca się obecnie stosunkowo mniej uwagi). Zebrane dane miały również pomóc w ocenie podejmowanych w tym zakresie działań i przygotować podstawy do opracowania narodowej strategii zarządzania ochroną i konserwacją zasobów greckich instytucji kultury.

… więcej o Ochrona i konserwacja zbiorów w greckich bibliotekach i archiwach: badanie w skali kraju

Flandria (północna część Belgii) odgrywa od stuleci istotną rolę jako ośrodek produkcji dziedzictwa dokumentacyjnego, a wiele instytucji w tym regionie (biblioteki publiczne, naukowe, centra dokumentacji, archiwa, muzea, zakony i klasztory) przechowuje rękopisy, książki, czasopisma i szarą literaturę o dużej wartości historycznej. Wspólnym celem tych placówek jest długofalowe zabezpieczenie i konserwacja piśmienniczego dziedzictwa kulturowego, każda z nich dysponuje jednak różnymi zasobami (kadrowymi i finansowymi) na jego ochronę. Do niedawna, biblioteki przechowujące cenne, historyczne materiały nie były traktowane jako odrębny sektor i nie otrzymywały odpowiedniego strukturalnego wsparcia, wiele z nich nie było więc w stanie reagować odpowiednio na współczesne wyzwania. Aby zmienić tę sytuację, w 2008 r. powołano fundację Flanders Heritage Library (FHL). Jej zadania to rozwój i udostępnianie wiedzy fachowej w zakresie konserwacji, opis bibliograficznego, digitalizacji i udostępniania zbiorów specjalnych, harmonizacja zasad kształtowania zbiorów, w tym zwłaszcza dokumentów istotnych dla Flandrii ze względów kulturowych lub historycznych oraz stworzenie uniwersalnych rozwiązań dla trwałego zachowania i zapewnienia dostępu do cennych kolekcji w formie cyfrowej, w tym – budowa narzędzi oceny fizycznego stanu zbiorów, umożliwiających tworzenie programów ochrony i zapobiegania szkodom.

… więcej o Universal Procedure for Library Assessment: statystyczny model badań stanu zachowania zbiorów specjalnych w bibliotekach

Rosnąca dostępność treści przeniesionych na formę cyfrową i elektronicznych źródeł informacji, tworzenie narodowych zasobów bibliotecznych i powstawanie coraz większej liczby międzyinstytucjonalnych repozytoriów wymuszają zmiany procedur zabezpieczenia zasobów bibliotek, a twórcy regulacji dotyczących ochrony zbiorów muszą rozważyć, czy i w jakim zakresie powyższe czynniki mogą wpływać na dobór materiałów mających podlegać ochronie, na działania takie jak zmiana formatu, przeniesienia i konserwacja, i na sens ochrony indywidualnych, drukowanych egzemplarzy na poziomie pojedynczych instytucji. Celem przeprowadzonego przez autorkę badania było określenie w jakim zakresie w bieżących programach ochrony uwzględnia się materiały spoza własnych fizycznych zbiorów biblioteki, i jakie praktyki archiwizacyjne i konserwatorskie stosuje się w bibliotekach naukowych i akademickich w Ameryce Północnej.

… więcej o Bieżące praktyki w zakresie ochrony zbiorów bibliotecznych: badanie sondażowe

W artykule omówiono: 1) cele oraz miejsce i termin realizacji projektu Słowackiej Biblioteki Narodowej (SBN) (por. BABIN 2011/4/140) pn. Cyfrowa Biblioteka i Cyfrowe Archiwum (DIKDA – Digitàlna Knižnica a Digitàlny Archív); 2) cele kilku najbardziej znanych europejskich projektów digitalizacji dokumentów bibliotecznych, archiwalnych i muzealnych, w których uczestniczyła SBN lub które są zgodne z założeniami ideowymi i merytorycznymi przyjętymi przez wykonawców DIKDA oraz zalety dokonywanej na skalę przemysłową, masowej digitalizacji.

… więcej o Cele i europejski kontekst projektu Słowackiej Biblioteki Narodowej „Cyfrowa Biblioteka i Cyfrowe Archiwum”

Morawska Biblioteka Ziemska w Brnie (MBZ) należy do instytucji odpowiedzialnych za archiwizację i ochronę narodowego zasobu bibliotecznego oraz archiwalnego. Z tym wiąże się szczególnie istotny problem zachowania dokumentów na nośnikach papierowych, wydanych w okresie od drugiej połowy XIX w. aż do schyłku lat 90. XX w. i ulegających degradacji z powodu kwasowości papieru. Żywotność takich dokumentów sięga tylko 150-200 lat, więc cześć z nich już przekroczyła tę czasową granicę, zaś pozostałe się do niej nieuchronnie zbliżają. Do ich ratowania mogą być stosowane różne techniki i technologie odkwaszania i zarazem wzmacniania papieru, w zależności od przyjętego kryterium. Po ich zwięzłym przedstawieniu w artykule skupiono się na odkwaszaniu masowym oraz na podejściu do tego tematu w Czechach.

… więcej o Masowe odkwaszanie dokumentów w czeskich bibliotekach i archiwach

Wraz z wprowadzeniem nowej struktury organizacyjnej w Słowackiej Bibliotece Narodowej (SBN) na początku 2011 r. powstał nowy Dział Zintegrowanego Centrum Konserwacji i Digitalizacji oraz Informacyjnych i Komunikacyjnych Technologii (DZCKDiIKT). Składają się na niego cztery jednostki: Pracownia Digitalizacji, Pracownia Konserwacji, Ośrodek Informacyjnych i Komunikacyjnych Technologii oraz Archiwum Internetowe, w których zatrudniono 22 osoby, łącznie z tymi pracującymi zaocznie. Zakres działania DZCKDiIKT obejmuje zadania SNK na poziomie planowania, koordynowania, realizacji i rozwoju w dziedzinie automatyzacji, cyfryzacji i konserwacji, sprawnego i skoordynowanego funkcjonowania całej linii technologicznej SBN oraz różnego zastosowania technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Działania te podejmuje nie tylko dla samej SBN ale i na rzecz innych bibliotek oraz szerzej poprzez uczestnictwo w projektach krajowych i międzynarodowych. DZCKDiIKT pełni też rolę ośrodka naukowo-badawczego oraz normalizacyjnego w zakresie IT. Realizuje przy tym własne zadania jak też współpracuje na tym polu z innymi instytucjami.

… więcej o Dział Zintegrowanego Centrum Konserwacji i Digitalizacji oraz Informacyjnych i Komunikacyjnych Technologii w Słowackiej Bibliotece Narodowej