Babin

Szeroki kontekst instytucjonalny i bieżąca praktyka bibliotek uniwersyteckich postawiły bibliotekarzy przed koniecznością radzenia sobie z problemami związanymi z równoległym zarządzaniem zasobami elektronicznymi i papierowymi, i wynikającymi z łączenia misji zachowania dziedzictwa i zadań bieżących, zmianą roli bibliotekarzy i bibliotek oraz koniecznością selekcji zbiorów. Autor – doktor romanistyki i pracownik działu zachowania zbiorów w Bibliotece Uniwersytetu w Strasburgu (BUS), prezentuje swoje stanowisko wobec pięciu popularnych przekonań dotyczących francuskich bibliotek uniwersyteckich.

Zgodnie z nimi: 1) zbiory papierowe wkrótce znikną z półek bibliotek uniwersyteckich. Autor dowodzi, że książki mają się całkiem dobrze i nadal pozostaną niezbędne. Mimo postępów cyfryzacji, BUS przeznacza na publikacje papierowe 25% swego rocznego budżetu na gromadzenie, a zakupy tego typu materiałów utrzymują się na stałym poziomie. Studenci, zwłaszcza nauk humanistycznych, preferują podręczniki papierowe i wolą tę formę książki, zwłaszcza w przypadku obszernych publikacji. Biblioteka Uniwersytetu w Strasburgu uczestniczy w konsorcjum Couperin, nie mniej konieczne jest też uzupełnianie elektronicznej oferty papierową. Potrzebna jest zrównoważona polityka gromadzenia zbiorów, nastawiona na komplementarne gromadzenie wszystkich formatów;

2) zachowanie dziedzictwa narodowego nie należy do misji bibliotek uniwersyteckich. Tą opinią m.in. tłumaczy się, dlaczego digitalizacja starszych pozycji nie jest w nich traktowana priorytetowo. We Francji, wiele cennych zbiorów pozakonnych i prywatnych trafiło po rewolucji do bibliotek uniwersyteckich. Autor dowodzi, że konieczna jest ich selekcja, opracowanie i digitalizacja, niezbędna jest przy tym współpraca bibliotek i ośrodków informacji na poziomie regionalnym. Dzięki opracowaniu i zastosowaniu metadanych, przeniesione na formę cyfrową kolekcje będą mogły być szerzej udostępniane publicznie;

3) przy udostępnianiu zbiorów w bibliotekach uniwersyteckich nie jest potrzebne pośrednictwo bibliotekarzy. Przekonanie to jest pochodną często spotykanej we Francji sakralizacji słów profesorów. Bibliotekarze postrzegani są głównie jako osoby odpowiedzialne za gromadzenie, dostosowanie zbiorów do programu nauczania i wypożyczenia. Jednakże mimo obowiązkowego przysposobienia bibliotecznego studenci, zwłaszcza lat początkowych, nie zawsze orientują się w rozlokowaniu zbiorów, katalogach i dostępnych usługach, np. dość późno nabywają umiejętność identyfikacji na podstawie katalogów fragmentów książek. Mają również kłopoty z orientacją w ofercie cyfrowej;

4) W bibliotece uniwersyteckiej nie jest potrzebne miejsce do wypoczynku. Biblioteki szkół wyższych są często we Francji budowane na obrzeżach miast, gdzie brak kawiarń, restauracji, księgarni itp. Biblioteka traktowana jest przede wszystkim jako „świątynia wiedzy”, więc władze uczelni nie dbają o możliwość rekreacji. Studenci to jednak nie roboty – potrzebują chwili odpoczynku, możliwości wypicia kawy, rozmowy, kupienia i przeczytania czasopisma bądź komiksu;

5) wszystkie publikacje maja wartość i trzeba je zachować. Selekcja, a więc wycofywanie przestarzałych i nieaktualnych tytułów często napotyka na opór bibliotekarzy i naukowców. Przeceniana jest ich ewentualna przydatność do badań nad historią nauki. Zdaniem autora, zbiory powinny być żywe, a więc systematycznie odnawiane, zwłaszcza w takich dziedzinach jak np. nauki polityczne czy ekonomia. Konieczne jest ujednolicenie polityki gromadzenia, digitalizacji, zachowania i selekcji zbiorów, tak, aby cała kolekcja była czytelna, stale aktualizowana, zgodna z programem nauczania i kierunkami badań naukowych.