Biblioetnologia jako dyscyplina naukowa i specjalność zawodowa
,Kategorie: Bibliotekoznawstwo i informacja naukowa jako dziedzina, Relacje z innymi dziedzinami, Branża, zawód i edukacja
Tagi: badania naukowe, biblioetnologia, bibliotekoznawstwo i informacja naukowa, etnobibliotekarstwo, kompetencje międzykulturowe, metodologia badań naukowych, mniejszości etniczne, polityka informacyjna, polityka kulturowa, różnorodność
Na podstawie przeglądu rosyjskiej literatury przedmiotu, autorka charakteryzuje nową dyscyplinę naukową funkcjonującą pod nazwą biblioetnologia lub etnobibliotekarstwo. Od lat 90. XX w. można obserwować w Rosji wzmożony ruch migracyjny i tworzenie się wielokulturowego społeczeństwa, co zmusiło biblioteki do pracy w odmiennych warunkach społecznych. Biblioteki we wszystkich krajach WNP stanęły przed nowymi wyzwaniami, a wnioski i uogólnienia ze zdobytych doświadczeń omawiano na licznych konferencjach narodowych i międzynarodowych, powstawały poradniki metodyczne i zalecenia, zaczęła się tworzyć nowa dyscyplina naukowa badająca tendencje i zasady rozwoju bibliotek jako ośrodków wielu kultur. Odwołując się do dokumentów IFLA, UNESCO oraz doświadczeń krajów WNP, zaczęto tworzyć własne koncepcje naukowo-metodyczne, prezentowane w coraz liczniejszych artykułach naukowych. Na ich podstawie, autorka podjęła próbę określenia specyfiki nowego działu badań bibliotekoznawczych.
Za główne kierunki badań uznano: a) analizę doświadczeń i osiągnięć bibliotek traktowanych jako centrum dialogu międzykulturowego, zwłaszcza w rejonach przygranicznych Rosji i w krajach WNP, b) krajową i międzynarodową współpracę bibliotek i wspólną politykę kulturalną, c) specyfikę pracy z różnymi mniejszościami etnicznymi i Rosjanami na emigracji, d) zróżnicowanie zadań w zależności od typu biblioteki, e) propagowanie czytelnictwa wśród mniejszości etnicznych. Celem bibliotek stała się obecnie praca nad zachowaniem dziedzictwa kulturowego rdzennej ludności krajów Syberii i Dalekiego Wschodu oraz innych mniejszości narodowych i etnicznych w duchu tolerancji, współpracy i zachowania szacunku dla każdej z kultur. Przedmiotem badań biblioetnologii są rozpatrywane pod tym kątem wszystkie procesy biblioteczne – polityka kulturalna, gromadzenie zbiorów, ich opracowanie, udostępnianie, czytelnictwo i informacja naukowa. Biblioetnologia korzysta z metodologii naukowej różnych dyscyplin – bibliotekoznawstwa, etnologii, filozofii, psychologii, pedagogiki i innych. Stopniowo zyskała ona rangę dyscypliny akademickiej – uniwersytety uwzględniają w swoich programach taką specjalizację, prowadzone są badania naukowe, publikowane prace, bronione dysertacje magisterskie, kandydackie i doktorskie, a bibliotekarze mogą na studiach dziennych i zaocznych zdobywać specjalność biblioetnologa.