Dostosowywanie standardów katalogowania do potrzeb osób niepełnosprawnych: propozycja dla Korei Południowej
,Kategorie: Źródła informacji, Opracowanie informacji, Kategorie użytkowników
Tagi: KORMARC (format), Korea Południowa, dostępność, formaty, katalogowanie, niepełnosprawni, normalizacja, rejestracja bibliograficzna, użytkownicy bibliotek
Możliwość komentowania Dostosowywanie standardów katalogowania do potrzeb osób niepełnosprawnych: propozycja dla Korei Południowej została wyłączona
Aby zwiększyć dostępność swoich zasobów dla osób z różnego rodzaju niepełnosprawnością, biblioteki gromadzą materiały w różnych, przeznaczonych dla nich formatach, a wraz z rozwojem technologii rośnie też liczba alternatywnych form zapisu dokumentów. Choć wiele standardów katalogowania zawiera wytyczne przeznaczone dla określania dokładnej charakterystyki takich typów materiałów, większość z nich koncentruje się na opisie książek w systemie Braille’a. Ze względu na brak ustalonych, szczegółowych zasad katalogowania dla innych formatów, wiele bibliotek nie jest w stanie opisać odpowiednio takich pozycji, a część z nich dostosowuje standardy do własnych potrzeb, co skutkuje powstawaniem różnych, niespójnych rekordów dla tych samych pozycji i może utrudniać dostęp do informacji niepełnosprawnym użytkownikom. W artykule zaproponowano więc przegląd, modyfikację i rozszerzenie 4 wydania bazujących na AACR2R Koreańskich Zasad Katalogowania (KZR4) i pól koreańskiego formatu MARC (KORMARC), by umożliwić pełny opis dokumentów w różnych formach zapisu. Zmiany te przeznaczono dla społeczności bibliotecznej w Południowej Korei, jednak wg autorów sugerowane rozwiązania mogą się okazać przydatne także dla bibliotekarzy z innych krajów.
W celu poznania zakresu omawianego zagadnienia i określenia najczęstszych problemów związanych z opisem wersji publikacji przeznaczonych dla niepełnosprawnych, autorzy przeanalizowali też zbiór ponad 25 tysięcy rekordów katalogowych w KORMARC, pochodzących w większości z koreańskiego centralnego katalogu formatów materiałów dla niewidomych oraz systemu KOLASIA (główna baza danych narodowego katalogu materiałów w alternatywnych formatach, tworzona przez Bibliotekę Narodową Południowej Korei od 2010 r.), identyfikując najczęściej wykorzystywane przez katalogerów pola i niejasności związane z opisem określonych aspektów danego dokumentu w poszczególnych strefach rekordu. Przestawiono następnie rozszerzoną klasyfikację typów alternatywnych formatów z używanych dwóch („materiały brajlowskie” i „nagrania dźwiękowe”) do 24 oraz omówiono szczegółowo proponowane zmiany zasad katalogowania, zorganizowane w 3 sekcjach: rewizja KZR4, modyfikacja istniejących kodów pól i podpól w KORMARC i dodanie w tym formacie nowych kodów pól i podpól, mające umożliwić precyzyjne oznaczanie unikalnych charakterystyk poszczególnych typów materiałów.