Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Tag: formaty

Dublin Core a MARC: rzecz o żywotności standardów

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Opracowanie informacji

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania Dublin Core a MARC: rzecz o żywotności standardów została wyłączona

W 2004 r. Jeffrey Beall opublikował w Library Hi Tech News artykuł pt. Dublin Core: an obituary (Dublin Core: wspomnienie pośmiertne) – swój głos w dyskusji na temat przyszłości katalogowania i opisu bibliograficznego, będący reakcją na coraz silniejsze tendencje części środowisk i konsultantów bibliotecznych do rezygnacji z używania formatu MARC i zastąpienia go schematem Dublin Core (DC). Tekst ten miał prezentować zrównoważone spojrzenie na przydatność DC dla bibliotek oraz krytykę akceptowania wszystkich nowinek technologicznych bez ich dokładnej i perspektywicznej analizy.

więcej o Dublin Core a MARC: rzecz o żywotności standardów

Modele opisu zasobów w Sieci Semantycznej: porównanie FRBR, RDA i BIBFRAME

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Opracowanie informacji

Tagi: , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Modele opisu zasobów w Sieci Semantycznej: porównanie FRBR, RDA i BIBFRAME została wyłączona

Większość bibliograficznych metadanych w sieci www, opisujących dokumenty takie jak książki, artykuły czy pliki graficzne wzorowanych jest na dorozumianej strukturze pojedynczej jednostki (zasobu) i jej atrybutów (cech) – na schemacie tym oparto np. popularny, bazujący na Dublin Core format XML dla protokołu OAI-OMH. W ciągu ostatnich 2 dekad powstało jednak kilka bardziej zróżnicowanych koncepcji danych bibliograficznych, w których np. książka nie jest postrzegana jako książka, lecz jako zestaw jednostek w różny sposób odzwierciedlających znaczenie, sposób realizacji i fizyczność danego obiektu, takich jak przedstawiony w dokumencie IFLA z 1998 r. model FRBR, stanowiący inspirację dla całej rodziny formatów ujmujących zasoby bibliograficzne w podobnych kategoriach. W artykule porównano, jak modele te zostały wyrażone w postaci słowników Sieci Semantycznej bazujących na składni RDF. Przeanalizowano również, co słowniki te mówią o naturze jednostek bibliograficznych i w jaki sposób definiują je jako klasy RDF, w odróżnieniu od specyfikacji źródeł nie bazujących na tym języku.

więcej o Modele opisu zasobów w Sieci Semantycznej: porównanie FRBR, RDA i BIBFRAME

Techniczne aspekty długoterminowej archiwizacji: Recommended Format Specifications Biblioteki Kongresu

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Techniczne aspekty długoterminowej archiwizacji: Recommended Format Specifications Biblioteki Kongresu została wyłączona

Misją Biblioteki Kongresu jest gromadzenie, długotrwałe przechowywanie i udostępnianie obecnym i przyszłym pokoleniom krajowego i światowego dorobku twórczego. Kształtowanie tak bogatej, cechującej się wysoką jakością i wszechstronnej kolekcji wymaga nie tylko specjalistycznej wiedzy dziedzinowych, księgarskich i językowych ekspertów, lecz również doskonałej znajomości technicznych aspektów produkcji dzieł twórczych, w tym charakterystyki fizycznych i cyfrowych nośników i formatów, w jakich są zapisywane, oraz umiejętności identyfikacji formatów cechujących się trwałością i nadających się najlepiej do gromadzenia na szeroką skalę i długotrwałej archiwizacji. Aby ułatwić to zadanie, w BK opracowano dokument zawierający wytyczne na temat polecanych standardów zapisu analogowych i cyfrowych obiektów: Recommended Format Specifications.

więcej o Techniczne aspekty długoterminowej archiwizacji: Recommended Format Specifications Biblioteki Kongresu

RDA w Bibliotece Narodowej Szkocji

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Opracowanie informacji, Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania RDA w Bibliotece Narodowej Szkocji została wyłączona

W artykule przedstawiono doświadczenia związane z przygotowaniami do przyjęcia nowych, międzynarodowych przepisów katalogowania – Resource Description and Access (RDA) w Bibliotece Narodowej Szkocji (BNS), koncentrując się na wykorzystaniu tego standardu przy tworzeniu kartotek wzorcowych oraz omówieniu procesów ewaluacji nowych zasad opisu zasobów i przygotowania pracowników do pracy w tym modelu. Przybliżono również przyjęte w BNS zasady i procedury katalogowania, aktualny stan adaptacji RDA, czynniki opóźniające jego wdrożenie oraz proces sukcesywnego szkolenia personelu biblioteki i dalsze plany w tym zakresie.

więcej o RDA w Bibliotece Narodowej Szkocji

EPUB jako format publikacji w otwartych czasopismach

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Opracowanie informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Dostęp do publikacji

Tagi: , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania EPUB jako format publikacji w otwartych czasopismach została wyłączona

Norweskie Kolegium Nauk Stosowanych Oslo i Akershus (HiOA) oferuje otwartą platformę publikacji bazującą na oprogramowaniu Open Journal Systems (OJS) o otwartym kodzie źródłowym, zarządzaną przez bibliotekę uczelni. Jej kilkuletnia współpraca ze środowiskiem Open Acess pokazała, że wiele periodyków online nadal funkcjonuje w tradycyjnym modelu publikacji, skoncentrowanym na druku – założenie e-czasopisma z wykorzystaniem tradycyjnych procedur i obiegu danych w świecie akademickim jest proste, gdyż większość naukowców korzysta z edytorów tekstu, pozwalających na zapisywanie dokumentów w postaci plików PDF,  jako głównego narzędzia pracy. Z tego też powodu PDF, mimo wielu ograniczeń, jest standardowym formatem używanym w naukowych e-czasopismach Open Access, spoza komercyjnego ruchu wydawniczego. Pracownicy HiOA postanowili stworzyć nowe procedury i mechanizmy prac dla publikacji w wolnym dostępie, lepiej dostosowane do wymogów uniwersalnej dostępności, wykorzystując w tym celu bardziej wszechstronny format EPUB 2.0 oraz standard JATS 1.0 (Journal Article Tag Suite) XML. W artykule przedstawiono główne zalety i powody przyjęcia takiego rozwiązania, opisano również sposób jego implementacji oraz jej koszty.

więcej o EPUB jako format publikacji w otwartych czasopismach

RDA: Resource Description & Access – przegląd piśmiennictwa

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Opracowanie informacji, Branża, zawód i edukacja

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania RDA: Resource Description & Access – przegląd piśmiennictwa została wyłączona

Resource Description & Access (RDA) to nowy standard katalogowania mający zapewnić elastyczne ramy dla opisu i zapewnienia punktu dostępu do każdego typu treści i mediów w szybko rozwijających się środowiskach cyfrowych, przy jednoczesnym zachowaniu kompatybilności z angloamerykańskimi zasadami katalogowania zawartymi w 2 wydaniu AACR. Upowszechnienie i wdrożenie tego modelu wymaga nadal rozwiązania wielu praktycznych problemów oraz ewaluacji głównych obszarów tematycznych związanych z organizacją informacji w nowym paradygmacie. Aby pomóc określić postępy prac w tym zakresie i określić dalsze kierunki badań, w artykule dokonano przeglądu anglojęzycznej literatury na temat RDA opublikowanej w latach 2005-2011 i zaprezentowano najważniejsze wnioski z tej analizy.

więcej o RDA: Resource Description & Access – przegląd piśmiennictwa

Dostosowywanie standardów katalogowania do potrzeb osób niepełnosprawnych: propozycja dla Korei Południowej

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Opracowanie informacji, Kategorie użytkowników

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Dostosowywanie standardów katalogowania do potrzeb osób niepełnosprawnych: propozycja dla Korei Południowej została wyłączona

Aby zwiększyć dostępność swoich zasobów dla osób z różnego rodzaju niepełnosprawnością, biblioteki gromadzą materiały w różnych, przeznaczonych dla nich formatach, a wraz z rozwojem technologii rośnie też liczba alternatywnych form zapisu dokumentów. Choć wiele standardów katalogowania zawiera wytyczne przeznaczone dla określania dokładnej charakterystyki takich typów materiałów, większość z nich koncentruje się na opisie książek w systemie Braille’a. Ze względu na brak ustalonych, szczegółowych zasad katalogowania dla innych formatów, wiele bibliotek nie jest w stanie opisać odpowiednio takich pozycji, a część z nich dostosowuje standardy do własnych potrzeb, co skutkuje powstawaniem różnych, niespójnych rekordów dla tych samych pozycji i może utrudniać dostęp do informacji niepełnosprawnym użytkownikom. W artykule zaproponowano więc przegląd, modyfikację i rozszerzenie 4 wydania bazujących na AACR2R Koreańskich Zasad Katalogowania (KZR4) i pól koreańskiego formatu MARC (KORMARC), by umożliwić pełny opis dokumentów w różnych formach zapisu. Zmiany te przeznaczono dla społeczności bibliotecznej w Południowej Korei, jednak wg autorów sugerowane rozwiązania mogą się okazać przydatne także dla bibliotekarzy z innych krajów.

więcej o Dostosowywanie standardów katalogowania do potrzeb osób niepełnosprawnych: propozycja dla Korei Południowej

Testowanie RDA na różnych schematach metadanych

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Opracowanie informacji

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Testowanie RDA na różnych schematach metadanych została wyłączona

RDA to nowe, anglo-amerykańskie zasady katalogowania, opracowane przez członków Joint Steering Committee for Development of RDA i mające zastąpić obowiązujące dotychczas, drugie wydanie AACR (Anglo-American Cataloging Rules). Strukturę RDA oparto na konceptualnych modelach FRBR, FRAD i ICP, by zapewnić lepszą prezentację danych w katalogach online i łatwiejsze odnajdywanie poszukiwanych informacji. Funkcjonalność i poprawność zapisów nowego standardu testowano pod koniec 2010 r. pod nadzorem Biblioteki Kongresu, Narodowej Biblioteki Medycznej Stanów Zjednoczonych i Narodowej Biblioteki Rolniczej, we współpracy z 23 bibliotekami, instytucjami edukacyjnymi i dostawcami książek. Po ocenie zebranych wyników, w czerwcu 2011 r., zarekomendowano wprowadzenie RDA z pewnymi zastrzeżeniami, w tym takim, że jego implementacja nie nastąpi przed 1 stycznia 2013.

więcej o Testowanie RDA na różnych schematach metadanych