Babin

Doroczna konferencja Special Libraries Associations (SLA) – międzynarodowej organizacji zajmującej się problematyką bibliotek specjalnych i doskonalenia zawodowego bibliotekarzy, skupia co roku specjalistów z całego świata zajmujących się wszystkimi aspektami gromadzenia i udostępniania zbiorów specjalnych, dziedzinowych oraz obsługi specjalnych grup użytkowników. Zdaniem autorki, programy tego wydarzenia zawierają informacje pozwalające na prześledzenie pojawiających się, popularnych i zanikających trendów oraz lepsze zrozumienie problemów specjalistycznych placówek bibliotecznych oraz potencjalnych kierunków ich rozwoju. W artykule przeanalizowano zawartość programu konferencji SLA, która odbyła się w Bostonie w dniach 14-16 czerwca 2015 r. i porównano je z planami poprzednich zjazdów SLA, omawiając dokonane obserwacje oraz wcześniejsze analizy tego typu.

W konferencji w Bostonie brali udział przedstawiciele wszystkich sektorów. Zorganizowano ją zgodnie z tradycyjnym modelem SLA, w którym poszczególne elementy harmonogramów tego wydarzenia podlegają różnym sekcjom stowarzyszenia i planowane są wg tematów (np. finanse i modele działalności, problemy prawne itp.) lub specyfiki pracy informacyjnej (zarządzanie wiedzą, opracowanie zbiorów i in.). Część agend jest efektem współpracy między sekcjami i dotyczy szerszej, ogólnie rozumianej problematyki, część skupia się na szczegółowych kwestiach. Programy z lat 2014 i 2015 r. koncentrowały się w przeważającej części na tematyce danych oraz sposobów ich wykorzystywania i integracji przez środowisko naukowe, a używane w nich słowa kluczowe dotyczyły m.in. big data, mapowania i ekstrakcji danych, otwartych danych, czy zarządzania danymi. Eksplozję zainteresowania tymi zagadnieniami można wiązać z rosnącą liczbą inicjatyw poświęconych dzieleniu się informacją w kontekście komunikacji naukowej, coraz większymi możliwościami i spadkiem kosztów technologii zdolnych do pracy z olbrzymimi zbiorami danych oraz rosnącą liczbą osób posiadających technologiczne kompetencje do ich obsługi.

Na drugim krańcu spektrum zainteresowań znalazły się druk i problemy ochrony i przechowywania tradycyjnych zasobów w fizycznych lokalizacjach oraz digitalizacja jako metoda zabezpieczenia zbiorów. Okazuje się, że mimo cyfrowego boomu, papierowe kolekcje są nadal ważne dla wielu bibliotek specjalnych, a problemom tym poświęcono więcej sesji niż w 2005 r., można więc na tej podstawie wnioskować że prognozy wieszczące koniec ery druku szybko się nie sprawdzą. Do cieszących się nadal popularnością tematów zaliczono też doradztwo biblioteczne i pracę bibliotekarzy poza bibliotekami, modele zarządzania, w tym dopasowywanie kompetencji kadr i procesów organizacyjnych do strategicznych celów bibliotek (wątek poruszany na konferencjach SLA od 1999 r.), otwarty dostęp do publikacji i instytucjonalne repozytoria (stały punkt programów od 2005 r.), wspieranie badań rynku oraz katalogowanie i klasyfikację, w tym tematy powiązane z ontologiami i taksonomiami do opisu różnego typu zasobów. Znacznie mniej uwagi niż dekadę wcześniej poświęcono za to technologiom 2.0 (być może ze względu na ich powszechną akceptację) i mediom społecznościowym (analizowano je wyłącznie w kontekście ich eksploracji w celu wyszukiwania użytecznych danych).

W 2015 r. zaobserwowano także pojawienie kilka nowych obszarów tematycznych (takich jak bezpieczeństwo środowisk badawczych, czy badania nad pozyskiwaniem funduszy jako nowym kierunkiem rozwoju zawodowego specjalistów informacyjnych), trudno jednak na razie określić ich przyszłą pozycję na konferencjach SLA. Zwrócono także uwagę na sesje poświęcone kształtowaniu dodatkowych, nietradycyjnych kompetencji potencjalnie przydatnych w pracy bibliotekarzy specjalnych (wizualizacje, branding, mapowanie myśli i in.), wskazując, że mogą sygnalizować trendy popularne poza środowiskiem bibliotecznym, a być może istotne dla niego w przyszłości.