Babin

Badania nad czytelnością tekstów naukowych (stopniem ich zrozumiałości dla potencjalnego czytelnika) prowadzone są od lat 20. ubiegłego wieku, a ich wyniki wykorzystuje się do oceny publikacji z wielu dziedzin wiedzy (od medycyny po matematykę). W artykule przedstawiono wyniki analizy treści 260 tys. abstraktów artykułów z 22 dyscyplin, pochodzących z 5 najczęściej cytowanych instytucji naukowych świata, z lat 2000-2009. Do wyliczenia poziomu trudności tych tekstów wykorzystano indeks czytelności Flescha (FRE), a następnie próbowano ustalić zmiany stopnia ich przystępności w ciągu badanego okresu oraz korelację między czytelnością abstraktów a ich miarą oddziaływania naukowego.

Analiza wykazało, że abstrakty ze wszystkich dziedzin były pisane w mało zrozumiałym stylu (najtrudniejszy, 6 poziom wg skali Flesha), i tendencja ta w ciągu badanego okresu nie zmieniła się. Choć mała czytelność dotyczyła 22 dyscyplin, zanotowano znaczące różnice między nimi (najtrudniejsze okazały się abstrakty z medycyny i chemii oraz dziedzin pokrewnych, stosunkowo najbardziej czytelne – z matematyki i astronomii). Z porównania wyników FRE wszystkich 5 instytucji i liczby cytowań ich artykułów wynika z kolei, że teksty z trudnymi abstraktami były cytowane częściej niż te z bardziej czytelnymi – najwyraźniej ich niska przystępność jest akceptowalna przez ekspertów z danej dziedziny, obeznanych ze środowiskową terminologią. Podobne rezultaty uzyskano także w innych badaniach tego typu i mogą one wynikać z ograniczeń mierników czytelności, nieuwzględniających czynników takich jak posiadana wiedza czytelników i ich zainteresowania oraz motywacje. Wydaje się więc, że środowiska naukowe wymieniają się informacjami na takim poziomie, na jakim je rozumieją, a liczbę cytowań traktować należy jako miarę wpływu, a niekoniecznie jakości.