Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Strategie zarządzania zbiorami w ciężkich czasach: przypadek bibliotek Uniwersytetu Alaskańskiego

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie, Branża, zawód i edukacja

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Strategie zarządzania zbiorami w ciężkich czasach: przypadek bibliotek Uniwersytetu Alaskańskiego została wyłączona

Ze względu na duży spadek cen ropy w ostatnich latach, stan Alaska, bazujący w dużym stopniu na wpływach ze sprzedaży tego surowca, pogrążył się w recesji ocenianej jako najgorszy kryzys gospodarczy od czasu jej przyłączenia do Stanów Zjednoczonych, a jego efektem jest m.in. radykalne ograniczenie budżetów stanowych placówek edukacyjnych, w tym uniwersytetu w Fairbanks (University of Alaska Fairbanks – UAF). Cięcia budżetowe dotknęły również biblioteki UAF, a największy wpływ na ich pracę miała redukcja liczby wykwalifikowanego personelu, m.in. przez zamrożenie etatów pracowników przechodzących na emeryturę – w grupie tej znalazło się większość bibliotekarzy dziedzinowych (tzw. liaisons), oraz obcięcie środków na gromadzenie materiałów bibliotecznych. W artykule przybliżono i porównano krótko sytuację finansową sektora publicznego na Alasce, na tle reszty kraju, po kryzysie z lat 2007-2008 i po ostrym spadku kursu ropy w 2014 r. Następnie, omówiono strategie wykorzystywane w bibliotekach UAF w celu utrzymania jakości usług mimo słabych prognoz gospodarczych oraz wprowadzone zmiany proceduralne i organizacyjne, dotyczące m.in. metod doboru materiałów do zbiorów i zarządzania dziedzinowymi kolekcjami, a także trudności związane z brakiem pomocy specjalistów dziedzinowych. Przedstawiono również wyniki badań sondażowych przeprowadzonych na kampusie UAF w celu sprawdzenia efektywności prowadzonej polityki, na podstawie pomiaru satysfakcji użytkowników z zasobów i usług bibliotecznych.

Cięcia wprowadzane w BUF w ciągu ostatnich czterech lat doprowadziły m.in. do zmniejszenia liczby bibliotekarzy o 1/3, zamknięcia jednej z bibliotek naukowych i znaczącego zwiększenia obciążeń pozostałego personelu, związanych z prowadzeniem zajęć edukacyjnych i obsługą użytkowników. Bibliotece pozostało również bardzo mało środków na utrzymanie tradycyjnych subskrypcji i na zakup nowości, co wymagało wprowadzenia alternatywnych metod kształtowania zbiorów i prowadzenia usług bazujących wcześniej na programach współpracy realizowanych przez bibliotekarzy dziedzinowych. Tradycyjne funkcje tych ostatnich, takie jak budowa relacji z kadrą naukową i studentami, sesje edukacji informacyjnej, usługi informacji naukowej i dobór materiałów, zostały zmodyfikowane, zminimalizowane, przekazane pracownikom dydaktycznym lub wyeliminowane; ograniczono też znacznie zakupy drukowanych książek. Zbiory dziedzinowe rozwija się obecnie bez pomocy liasons, bazując na modelu PDA (patron-driven acquisition), czyli gromadzenia inicjowanego przez użytkowników, zarówno dla książek drukowanych i elektronicznych, jak i w coraz większym zakresie dla czasopism. Wykorzystuje się też zautomatyzowane rozwiązania i ewaluacje bazujące na statystykach wykorzystania.

Brak wiedzy o aktualnym stanie badań z określonych dyscyplin utrudnia znacząco wybór pozycji niezbędnych dla prowadzonych w BUF programów badawczych oraz podejmowanie decyzji o rezygnacji z subskrypcji określonych czasopism, niewielką część budżetu na gromadzenie przekazano więc pracownikom naukowym, by mogli samodzielnie decydować o doborze potrzebnych publikacji, zaczęto też uważniej podchodzić do danych o wypożyczeniach, jako punktu odniesienia dla procedur decyzyjnych, zwłaszcza w przypadku niszowych obszarów badań. Części usług świadczonych przez wykwalifikowanych bibliotekarzy dziedzinowych, takich jak zarządzanie czasopismami elektronicznymi, nie udało się zastąpić automatyzacją oraz pracą osób spoza środowiska bibliotecznego, jednak mimo trudności, wyniki badań satysfakcji użytkowników okazały się dla bibliotek BUF pozytywne (ponad 90% klientów zadowolonych z usług bibliotecznych, 88% – z zasobów książek i 84% – czasopism) i nie spadły w porównaniu z ubiegłymi latami. W podsumowaniu przedstawiono prognozy związane z przyszłością tych placówek i zmianą ról ich pracowników oraz kontynuacją działań związanych ze zwiększaniem efektywności w mniejszej strukturze organizacyjnej i lepszym zaspokajaniem potrzeb użytkowników.

Komentarze wyłączone.