Babin

Kompetencje informacyjne (KI) ujęto w artykule jako zdolność identyfikacji, wyszukiwania, ewaluacji i efektywnego wykorzystywania informacji potrzebnych przy rozpatrywaniu określonych kwestii lub rozwiązywaniu konkretnych problemów. Ich znaczenie w kontekście edukacji na poziomie wyższym i potrzebę uwzględnienia w programach nauczania podkreśla się w pracach wielu specjalistów. Aby określić trendy wydawnicze związane z badaniem i rozwojem modeli kształcenia KI, autor przeprowadził analizę bibliometryczną publikacji naukowych poświęconych temu zagadnieniu, wydanych w latach 2005-2014.

… więcej o Globalne badanie na temat kompetencji informacyjnych: analiza bibliometryczna

Dostępność sieciowych silników wyszukiwawczych ułatwia wyszukiwanie potrzebnych danych, jednak ich użyteczność i efektywność przy lokalizowaniu literatury akademickiej spełniającej założone kryteria jest niepewna. Z badań przeprowadzonych w 2012 r. w Stanach Zjednoczonych wynika, że preferencje naukowców w zakresie wyboru Google lub bibliotecznej strony www jako punktu startowego wyszukiwań są podzielone, a wśród zwolenników wyszukiwarek jest więcej osób wyrażających niepewność co do trafności uzyskiwanych wyników. W artykule przeanalizowano w związku z tym, czy narzędzia typu Google Scholar mogą potencjalnie zastąpić, w wyżej wymienionych celach, bibliograficzne bazy danych. Jako studium przypadku autorzy wykorzystali systematyczny przegląd piśmiennictwa z dwóch różnych dyscyplin, porównując skuteczność obu podejść.

… więcej o Wyszukiwarki czy bibliograficzne bazy danych? O skuteczności i strategiach wyszukiwania literatury naukowej

Wraz ze wzrostem liczby publikacji naukowych, ocena jakości dorobku naukowego (artykułów, książek i raportów badawczych) staje się coraz bardziej złożonym zadaniem. Choć, w praktyce, jego podstawową wartość oceniają komisje i eksperci mający odpowiednią wiedzę dziedzinową i kompetencje, ewaluacja ekspercka może nie obejmować w pełni różnych wymiarów jakości produkcji badawczej, autorka wskazuje więc na konieczność opracowania metodyki opiniowania poziomu i wyników badań opartej na wielu różnych miernikach, uwzględniających więcej aspektów jakości, zwłaszcza po opublikowaniu badań. W artykule zaprezentowano nowy model oceny publikacji naukowych uwzględniający, poza recenzjami specjalistów z branży i analizą cytowań, dodatkowe, obiektywne mierniki jakości, takie m.in. jak wpływ edukacyjny (przydatność pracy jako lektury obowiązkowej dla studentów) i oddziaływanie w ramach współpracy naukowej (liczba współtworzonych z innymi autorami prac naukowych na poziomie krajowym i międzynarodowym), oraz biorący pod uwagę wagę każdego z używanych wskaźników.

… więcej o Wieloaspektowa ocena jakości publikacji naukowych przy wykorzystaniu metody BWM

Strona Sci-Hub została założona w 2011 r. przez pochodzącą z Kazachstanu programistkę i specjalistkę neurotechnologii Alexandrę Elbakyan by „usunąć wszystkie bariery na drodze nauki”. Inicjatywa ta miała być formą nieposłuszeństwa obywatelskiego i wyrazem protestu przeciw absurdalnie wysokim kosztom dostępu do publikacji naukowych, uniemożliwiającym naukowcom z uboższych regionów świata prowadzenie badań, oraz przeciw coraz większym ograniczeniom związanym z ochroną praw własności intelektualnej. Obecnie jest to największa w historii wyszukiwarka online, pozwalająca na obchodzenie opłat nakładanych przez przemysł wydawniczy i zapewniająca tysiącom użytkowników dziennie możliwość darmowego, bezpośredniego pobierania ponad 58 mln pirackich kopii prac naukowych komercyjnych wydawców – do ściągnięcia dokumentów (artykułów, rozdziałów książek, monografii, materiałów konferencyjnych) potrzebne są tylko dane takie jak tytuł, identyfikator dokumentu elektronicznego – DOI, identyfikator PubMed lub adres sieciowy (URL).

… więcej o Piractwo prac naukowych w Ameryce Łacińskiej: analiza statystyk wykorzystania Sci-Hub

Otwarty dostęp (OD) zaczyna być traktowany jako element głównego nurtu naukowej działalności wydawniczej, a wraz ze wzrostem popularności tego ruchu wzrasta potrzeba analizy ekonomicznych podstaw takiej działalności. Ponieważ duża liczba wydawców oferuje obecnie czasopisma w modelu hybrydowym (subskrypcja + OD), a publikowanie w wolnym dostępie finansowane z opłat pobieranych od autorów (ang. article-processing charges – APC) jest coraz powszechniej akceptowane, uczelnie wyższe muszą zdawać sobie sprawę z charakteru i finansowych konsekwencji relacji z wydawcami oraz łącznych kosztów publikacji, choćby ze względu na możliwość wykorzystania takich danych w negocjacjach z firmami wydawniczymi. Jest to istotne zwłaszcza w kontekście toczonych obecnie debat i krytyki, związanych z procederem określanym mianem double dipping, czyli czerpaniem przez wydawców zysków za jeden artykuł z dwóch źródeł – od autora / autorów i od czytelników, oraz niechęci dużej części oficyn do ujawniania szczegółów modeli wyceny i zawieranych kontraktów wydawniczych.

… więcej o Koszty i źródła finansowania publikacji w hybrydowym środowisku otwartego dostępu