Babin

W XX w. podjęto szereg działań by nadać dostarczaniu usług informacyjnych odpowiednie naukowe podstawy i stworzyć na bazie bibliotekarstwa, bibliografii i dokumentacji naukę o informacji. Zgodnie z tymi tendencjami, w 1968 r. Amerykański Instytut Dokumentacji zmienił nazwę na Amerykańskie Towarzystwo Informacji Naukowej. Od początku XXI w., w krajach anglosaskich, na wydziałach bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (BIN) obserwować można zwrot w kierunku nauk społecznych, widoczny choćby w nazewnictwie kierunków studiów oferowanych przez wiodące szkoły BIN, łączącym dość liberalnie słowa „informacja”, „technologia” i „społeczeństwo”. W ramach tych programów analizuje się wiele istotnych zagadnień, cieszą się też one dużą popularnością wśród studentów, trudno jednak w ich ramach zapewnić spójne i logiczne wyjaśnienie charakteru i zakresu dziedziny, jaką jest informacja naukowa (IN).

Autorka uważa, że zmiany cywilizacyjne w post industrialnym społeczeństwie zmuszają naukowców do wypracowania nowych koncepcji badawczych w naukach humanistycznych i społecznych. Konieczna staje się rewizja dotychczasowych metod, programów badawczych i  założeń filozoficznych oraz ustalenie nowych strategii badań.

W Gabinecie Studiów Informacyjnych i Bibliotekoznawstwa przy Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Masaryka w Brnie (KISK FF UK) powstaje portal wiedzy dla bibliotekarzy i pracowników informacji Knihovna.cz (Biblioteka.cz), który ma służyć jako efektywna platforma komunikacji, dzielenia się źródłami oraz e-learningu. Ma sprzyjać współpracy między bibliotekami oraz ośrodkami akademickimi oraz przyczyniać się do rozwoju ww. kierunku studiów za pomocą nowoczesnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Przede wszystkim jednak powinien on ułatwiać transfer wiedzy z różnych środowisk oraz zapewnić bibliotekarzom, specjalistom od informacji, studentom i nauczycielom akademickim równoległy dostęp do elektronicznych materiałów dydaktycznych.

Rosyjska Izba Książki (RIK) łączy funkcje krajowego archiwum druków, które ukazały się po 1917 r., agendy publikującej bibliografię narodową oraz centrum naukowego w zakresie szeroko rozumianej nauki o bibliografii i książce. Badania naukowe skoncentrowano na tematyce modernizacji struktury informacyjno-telekomunikacyjnej, doskonalenia zasobów dziedzinowych zgodnie z założeniami polityki państwowej i tendencjami światowymi, rozwoju międzynarodowych systemów numeracji wydawnictw drukowanych i elektronicznych oraz normalizacji procedur w ramach systemów wydawniczego, księgarskiego i bibliotecznego w celu ich integracji.

Badanie etnograficzne (BE) to jakościowa metoda badawcza wypracowana na gruncie antropologii i socjologii, wykorzystywana też przez inne dziedziny nauki. W artykule omówiono różne szkoły etnografii oraz leżące u ich podstaw pojęcia i teorie, a także historyczne przykłady wykorzystania metod etnograficznych i ich zastosowanie w środowisku bibliotek i systemów informacyjnych. BE pozwala na zgromadzenie informacji na temat wierzeń, przekonań, sposobów komunikowania się, zachowań, sieci społecznych i in. w badanej społeczności; umożliwia odkrycie codziennych praktyk i czynników je warunkujących. Efektem końcowym BE jest zapis wszystkich spostrzeżeń, rozmów i odkryć zgromadzonych przez przebywającego w terenie badacza.

W art. dokonano przeglądu literatury nt. badań poświęconych interdyscyplinarności, w tym kwestiom interdyscyplinarnego i wielodyscyplinarnego charakteru bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (BIN) (zob. BABIN 2008/3/200).  Zaproponowano następnie i zbadano możliwości wykorzystania sieci akademickich genealogii, czyli kognitywnych powiązań między naukowcami w danych społecznościach akademickich, jako wskaźnika interdyscyplinarności. Starano się w szczególności znaleźć dowody na potwierdzenie wpływu specjalizacji dziedzinowej promotorów i opiekunów rozpraw doktorskich z BIN (uczelnie ze Stanów Zjednoczonych i Kanady) na treść tych prac; próbowano też ustalić zmiany dotyczące ich zaplecza naukowego (typ macierzystej instytucji, kraj pochodzenia, dyscypliny, w jakich mentorzy legitymowali się najwyższym stopniem naukowym) następujące wraz z rozwojem BIN w ciągu ostatnich 80 lat.