Babin

W wyniku przeprowadzonej w Danii w 2007 r. reformy municypalnej i dokonywanemu na szeroką skalę łączeniu instytucji badawczych i edukacyjnych (por. BABIN 2010/3/183), zmniejszono znacznie liczbę bibliotek naukowych i publicznych, a funkcjonujące nadal  instytucje zwiększyły znacznie swoje rozmiary; jednocześnie, w związku z koniecznością transformacji serwisów fizycznych na cyfrowe i spadkiem roli bibliotek na rynku wyszukiwania i dostarczania informacji, władze zaczęły podkreślać potrzebę stworzenia nowych koncepcji bibliotek i usług bibliotecznych. Powołany w 2009 r. przez duńskie Ministerstwo Kultury Komitet ds. Bibliotek Publicznych w Społeczeństwie Wiedzy, opublikował rok później raport, koncentrujący się na zmianie roli i zadań tych placówek, podkreślając w nim też powiązaną z tym potrzebę dopasowania do tych zmian kompetencji zawodowych personelu i kierownictwa bibliotek.

Autorzy przedstawiają w artykule dyskusje związane z zasadnością i potrzebą dostosowania obecnie używanych bibliotecznych standardów, takich jak RDA i FRBR do modeli opartych na zasadach Linked Data. Na podstawie przeglądu piśmiennictwa poświęconego standardom metadanych, sieci 2.0 i Linked Data (artykuły z baz Emerald, czasopisma D-lib Magazine, książki i publikacje na blogach), omawiają zasady tego ostatniego modelu oraz bieżący stan jego wykorzystania w bibliotekach, precyzują też kwestie terminologiczne związane z używanymi wyżej pojęciami oraz RDF, RDFS, OWL, SPARQL i URI, a następnie przedstawiają argumenty na rzecz zalet wdrażania założeń Linked Data w bibliotekach cyfrowych oraz związane z tym wyzwania, a także rekomendacje dotyczące przeprowadzenia takiej konceptualnej zmiany. W aspekcie technicznym, proponują odejście od czytelnego maszynowo katalogowania (format MARC) do reprezentacji danych w postaci RDF.

Omówiono wyniki ogólnokrajowego sondażu dot. czytelnictwa, przeprowadzonego na Słowacji w latach 2010 i 2011 przez biblioteki regionalne, którym objęto 12 393 uczniów ze 177 szkół podstawowych, 54 gimnazjów i 66 średnich szkół zawodowych. Kwestionariusz zawierał 49 pytań dostosowanych do wieku respondentów; badano w nim również poziom wykorzystywania przez młodzież mediów elektronicznych i bibliotek.

Pan-europejski projekt OpenAIRE (Infrastruktura swobodnego dostępu do badań europejskich) realizowany jest przy współpracy bibliotekarzy, administratorów repozytoriów i informatyków z 33 krajów Europy, w tym wszystkich państw członkowskich UE oraz Norwegii, Islandii, Chorwacji, Szwajcarii i Turcji. Celem tej inicjatywy jest promocja idei Open Accesss i zapewnienie bezpłatnego dostępu do recenzowanych prac naukowych, będących rezultatem badań z 7. dziedzin (ochrona zdrowia, energetyka, technologie informacyjne i komunikacyjne, infrastruktura badawcza, nauki społeczne i humanistyka), finansowanych przy pomocy środków unijnych, w ramach 7. Programu Ramowego i w ramach grantów Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERBN) oraz budowę infrastruktury technicznej i sieci wsparcia dla tego przedsięwzięcia. W artykule omówiono proces tworzenia usług OpenAire i zasady kooperacji udziałowców projektu, przedstawiono też budowę repozytorium, związane z tym wyzwania i realizowane w ramach projektu prace badawcze, a także cele i działania jego kontynuacji – uruchomionego w 2011 r. programu OpenAIREplus.

Kwestia tego, jakie książki można udostępniać więźniom nabrała w Stanach Zjednoczonych rozgłosu w trakcie szeroko komentowanego przez media procesu Stevena Hayesa sądzonego w 2007 r. za zamordowanie rodziny Petit. Prokuratura żądała w tej sprawie dostępu do historii wypożyczeń oskarżonego i kwestionowała politykę kształtowania zbiorów w bibliotekach zakładów karnych, w których wcześniej przebywał, utrzymując, że czytał książki, które inspirowały go do zbrodni i podsycały jego przestępcze skłonności. W artykule omówiono cele, misję i zasady działania bibliotek więziennych, przeanalizowano też obecne procedury gromadzenia i udostępniania zbiorów w amerykańskich instytucjach tego typu oraz zagadnienia związane z ochroną danych z kont bibliotecznych więźniów i przysługujących im w tym zakresie praw.