Babin

Koncepcja kapitału społecznego zdobywa w ostatnich latach coraz szerszą popularność i jest przedmiotem wielu badań, przede wszystkim w dziedzinie nauk społecznych. O rozpowszechnieniu pojęcia świadczy wielość sposobów jego rozumienia. Obliczono, że w ciągu ostatniego dwudziestolecia pojawiło się ponad 1200 definicji kapitału społecznego. Dało to podstawę do krytycznych ujęć tej idei, między innymi ze względu na chaos definicyjny oraz brak spójnych ram koncepcyjnych.

… więcej o Kapitał społeczny w badaniach bibliotekoznawczych i w nauce o informacji

Biblioteki publiczne od wielu lat muszą uzasadniać swoje miejsce w społeczeństwie oraz rynkową wartość swoich usług, a w 2014 r. – okresie likwidacji placówek bibliotecznych w Wielkiej Brytanii i obcinania państwowych dotacji na ich działalność, zadanie to stało się tym bardziej istotne. Jedną z korzyści jakie biblioteki przynoszą lokalnym społecznościom jest zapewnianie mieszkańcom miejsca spotkań, współpracy i komunikacji oraz możliwości tworzenia i zacieśniania więzi i realizacji wspólnych potrzeb, i tworzenie tym samym kapitału społecznego budowanego na bazie wzajemnych relacji, wspólnych norm i zaufania. Ponieważ pojęcie to od 10 lat wiązane jest coraz ściślej z bibliotekami publicznymi (zob. BABIN 2009/2/101), autorka postanowiła przeanalizować rolę biblioteki jako miejsca, z punktu widzenia teorii kapitału społecznego, omawiając w artykule dostępną literaturę poświęconą obu koncepcjom i prezentując dwa studia przypadku: bibliotek publicznych Edynburga (Edinburgh City Libraries) i bibliotek publicznych Kopenhagi (Københavns Biblioteker).

… więcej o Biblioteki publiczne a tworzenie społecznego kapitału: badanie porównawcze w Danii i Szkocji

XXI wiek to w Chinach okres rozwoju sektora organizacji pozarządowych, a także szybkiego wzrostu liczby i zakresu działalności nowego typu prywatnych, niekomercyjnych bibliotek, zakładanych i zarządzanych przez osoby prywatne, stowarzyszenia, fundacje bądź firmy, i ukierunkowanych na zaspokajanie podstawowych potrzeb informacyjnych i edukacyjnych marginalizowanych grup ludności. Większość z tych placówek powstaje w ramach oddolnych, społecznych inicjatyw, bez wsparcia władz, i jest obsługiwana przez wolontariuszy; duża część działa na ubogich terenach wiejskich i podmiejskich, nieobjętych zasięgiem państwowej sieci bibliotecznej, obsługując różnego typu użytkowników, w tym młodzież szkolną. Placówki te, podobnie jak biblioteki publiczne, oferują swoje zasoby i usługi bezpłatnie, zapewniając lokalnym społecznościom dostęp do różnego typu szkoleń, programów edukacyjnych i rozrywkowych oraz miejsce do nauki i lektury, wymiany informacji oraz kontaktów społecznych i towarzyskich. Ich misją jest eliminacja informacyjnego ubóstwa i wykluczenia społecznego oraz prowadzenie działań na rzecz rozwoju społeczeństwa obywatelskiego.

… więcej o Prywatne biblioteki w Chinach: ich rola w przestrzeni publicznej

Międzynarodowe organizacje rządowe i pozarządowe typu UNESCO czy IFLA inwestują od lat środki w biblioteki publiczne (BP) w krajach rozwijających, zakładając, zgodnie z oświeceniową tradycją, że placówki te będą przyczyniać się do demokratyzacji życia społecznego i rozwoju tych państw. Liczba badań naukowych analizujących relacje między BP a procesami demokratyzacji jest jednak bardzo ograniczona. W artykule dokonano przeglądu piśmiennictwa poświęconego ogólnokrajowym systemom bibliotecznym, w dużej mierze krytycznego wobec powszechnie uznawanych przekonań o istnieniu nieodmiennie pozytywnych konotacji między tworzeniem BP a demokracją. Wykorzystując wnioski z tego przeglądu oraz socjologiczne teorie kapitału społecznego (Bourdieu i in.), zaproponowano następnie ramy teoretyczne, mające ułatwić systematyczne badanie wpływu BP na wspomniane mechanizmy społeczne; przeprowadzono też, z użyciem metod porównawczej socjologii historycznej i metod etnograficznych, analizę rozwoju BP w powiązaniu ze zmianami w systemach władzy na przykładzie Namibii, Nepalu i Malawi oraz obecny stan usług bibliotecznych w tych krajach.

… więcej o Biblioteki publiczne a demokratyzacja w krajach rozwijających się: badanie roli kapitału społecznego

W ostatnich latach, w Japonii, powstało spontanicznie wiele nieformalnych, międzyorganizacyjnych zrzeszeń skupiających młodych, zainteresowanych swoim rozwojem zawodowym bibliotekarzy, wykorzystujących we wzajemnej komunikacji sieciowe narzędzia i serwisy typu Google Groups, Wiki, Skype czy Twitter. Kilka z tych sieci, funkcjonujących początkowo jako lokalne grupy, przemieniło się szybko w ogólnokrajowe organizacje, takie jak U40 Future Librarian, Lifo, czy Code4Lib Japan (japońska sekcja społeczności Code4Lib). W przeciwieństwie do tradycyjnych stowarzyszeń bibliotecznych, nie mają one systemu członkostwa, hierarchicznej struktury i władz wykonawczych, a ich członkowie chętnie komunikują się i współpracują z innymi grupami zawodowymi. W artykule omówiono rolę tych społeczności z perspektywy profesjonalnego zarządzania wiedzą, sieci społecznych i kapitału społecznego oraz szans na przeobrażenie japońskiego bibliotekarstwa.

… więcej o Nieformalne zrzeszanie się młodych bibliotekarzy: szansa na transformację w bibliotekarstwie?