Babin

Przedstawiono założenia opracowanego na Wydziale Bibliotekarstwa i Informacji Uniwersytetu Dublińskiego w latach 2007-2011 wirtualnego środowiska badawczego OJAX++. Wirtualne środowiska badawcze (Virtual Research Environment – VRE) to rozwiązania informatyczne (zestawy programów i usług sieciowych) ułatwiające wspólną pracę badawczą rozproszonym zespołom. VRE umożliwiają sprawną komunikację między uczestnikami projektu, wspólny dostęp do danych, oprogramowania i infrastruktury naukowej, ułatwiają zarządzenie projektami oraz umożliwiają współpracę przy analizie danych, adnotowaniu źródeł, pisaniu publikacji etc.

W artykule dokonano konceptualnej analizy specyfiki i przyczyn dezaktualizowania się przyznawanych w ramach opisu bibliograficznego haseł przedmiotowych. Odwołując się do prac Roberta Fairthorne’a i autorów zajmujących się społecznymi i lingwistycznymi uwarunkowaniami systemów kategoryzacji oraz licznych przykładów językowych, wyjaśniono nieuchronny charakter tego zjawiska, przeanalizowano też specyfikę pracy bibliotekarzy związaną z rzeczowym opracowaniem i klasyfikacją dokumentów i przedyskutowano wyzwania związane z doborem właściwej terminologii przy opisie dokumentów i zapewnieniem użyteczności kontrolowanych słowników przez dłuższy okres czasu.

W art. przeanalizowano sytuację łotewskiego rynku książek elektronicznych (KE). Omówiono literaturę fachową nt. KE i na jej podstawie przedstawiono zalety i wady tego formatu. Następnie przedstawiono badanie, którego celem było określenie dostępności zbiorów łotewskich KE w Internecie oraz poznanie ich użyteczności dla różnych grup czytelników. W analizie wykorzystano teorię dyfuzji innowacji, często wykorzystywaną w badaniach nad przyjmowaniem się nowych technologii informacyjno-komunikacyjnych.

Po wielkim krachu na globalnych rynkach finansowych w 2007 r., model otwartego dostępu zaczęto postrzegać jako jedną z możliwych odpowiedzi na cięcia budżetowe i nieustannie rosnące ceny subskrypcji czasopism oraz kryzys w sferze komunikacji naukowej. Również w środowisku bibliotekarskim wzrosła aprobata dla otwartych systemów, polityki wolnego dostępu do informacji, nowych standardów współoperatywności i wymiany danych oraz koncepcji komunikacji bazującej na ideach sieci 2.0, a w czasopismach z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej ukazało się w ciągu kolejnych kilku lat dużo publikacji poświęconych kwestiom open access (OA). W artykule dokonano przeglądu piśmiennictwa na ten temat, pochodzącego z lat 2008-2009, koncentrując się w nim na literaturze dotyczącej czasopism i zasobów elektronicznych.

W Chinach cenzura w Internecie obejmuje nie tylko całkowite blokowanie dostępu obywateli do określonych stron (np. Facebook), ale też kontrolowanie treści obecnych w sieci (tzw. „miękka” cenzura). W artykule omówiono działania cenzury drugiego typu w chińskich serwisach społecznościowych na przykładzie Sina Weibo (SW) – platformy mikroblogów mającej ponad 200 milionów użytkowników. Wiadomości publikowane na takich stronach podlegają zazwyczaj kontroli ze względu na wewnętrzne regulacje oraz przepisy kraju, w którym działa dany serwis. W Chinach ograniczona jest dodatkowo możliwość wyrażania treści politycznych.

Prace nad Koncepcją rozwoju bibliotek w RCz na lata 2011-2015 trwały bardzo długo, a dokument ten został przyjęty przez rząd dopiero w styczniu 2012 r. Wcześniej poddano go dyskusji w środowisku bibliotekarskim, które zgłosiło niewiele uwag, mających raczej charakter uściślający lub uzupełniający. Jedna z nich była jednak kłopotliwa, gdyż zarzucała Koncepcji dyskryminacyjny charakter. W końcu, po uzgodnieniu z Ministerstwem Kultury, zastrzeżenie to zostało odrzucone. Ten sam zarzut pojawił się jednak na jednym z blogów.