Babin

Mimo że szybki rozwój serwisów społecznościowych wpłynął znacząco na zmianę zachowań internautów, w tym na spadek liczby użytkowników blogosfery, a wielu aktywnych niegdyś blogerów (zwłaszcza z młodego pokolenia) zarzuciło prowadzenie własnych stron i obecnie publikuje online głównie za pośrednictwem serwisów typu Twitter czy Facebook, w środowisku bibliotecznym blogi nadal nie tracą na popularności. Autorka charakteryzuje na podstawie przeglądu literatury przedmiotu specyfikę tego medium, omawia też wyniki jakościowej analizy zawartości 12 znanych bibliotekarskich blogów, przeprowadzonej w celu ustalenia zakresu ich wykorzystania i rodzajów stosowanych przez ich autorów form przekazu oraz sposobów komunikacji z czytelnikami. Próbuje też ustalić, na ile blogi bibliotekarzy spełniają oczekiwania i potrzeby ich odbiorców oraz możliwą przyszłość tej formy samodzielnej publikacji.

Przez wiele dekad niemal wszystkie amerykańskie szkoły bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (BIN) akredytowane przez ALA prowadziły odrębne biblioteki o specjalizacji bibliologicznej, a ich utrzymywanie traktowano jako wyznacznik jakości kształcenia i prestiżu danej instytucji. W XXI wieku liczba tych placówek zaczęła jednak spadać (większość włączono do bibliotek głównych macierzystych uczelni) i do dziś przetrwała jedynie nieznaczna ich część (8 na 55 programów studiów BIN realizowanych w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie – dane z 2012 r.). Ustalenie dokładnej chronologii i skali tego procesu i warunkujących go czynników jest niezmiernie trudne, gdyż w fachowym piśmiennictwie tematyce tej poświęcono jak dotąd niewiele uwagi. Autorka postanowiła skorzystać z nielicznych dostępnych źródeł, próbując określić liczbę bibliotek bibliologicznych w różnych okresach XX i na początku XXI w., daty ich powstawania i zamykania oraz etapy rozwoju i upadku paradygmatu odrębnych, wydziałowych bibliotek BIN w szerszym kontekście historii edukacji bibliotekoznawczej w Stanach Zjednoczonych.

Autorzy prezentują wyniki porównawczego badania 10 amerykańskich bibliotek akademickich i publicznych, analizującego podejście tych instytucji do zmian technologicznych, a zwłaszcza wpływ szybkiego rozwoju cyfrowych i elektronicznych zasobów na liczbę i tematykę pytań kierowanych do działów informacji naukowej (w tym kwerend o charakterze technicznym), charakter interakcji z użytkownikami, organizację pracy i ewolucję zakresu zadań i obowiązków bibliotekarzy informatoriów, a także rolę czynników instytucjonalnych w tym procesie.

Mimo, że trójwymiarowe środowisko wirtualne „Second Life” (SL) (zob. BABIN 2007/4/221; BABIN 2008/1/8; BABIN 2009/2/88; BABIN 2010/3/179; BABIN 2011/3/108) nie rozwija się aż tak dynamicznie jak np. Facebook, czy wiodące gry komputerowe, w 2009 r. uczestniczyło w nim 15 mln użytkowników, a obroty finansowe gry szacowano na 567 mln USD. Chociaż koncerny stopniowo zmniejszają swoje zainteresowanie tą aplikacją i nie zdobyła ona tak dużej liczby użytkowników jak np. wirtualny świat Habbo, nadal duże nadzieje wiąże się z jej rolą edukacyjną. W artykule omówiono rolę i specyfikę działalności bibliotek w świecie SL z perspektywy bibliotekarzy mających doświadczenie w eksperymentowaniu z pracą w światach wirtualnych.

W Stanach Zjednoczonych nie milkną protesty związane z obcinaniem dotacji dla bibliotek i związanym z tym ograniczaniem dostępności ich usług, postulaty bibliotekarzy i użytkowników nie zawsze są jednak w stanie przebić się do masowych mediów i wzbudzić pożądane reakcje decydentów, przydatne są więc nowe, kreatywne i skuteczne metody nagłaśniania trudnej sytuacji finansowej tych instytucji i społecznych konsekwencji rządowych oszczędności podejmowanych kosztem sektora publicznego. W artykule przedstawiono wskazówki i zalecenia dotyczące efektywnych strategii szukania wsparcia dla postulatów bibliotek oraz mobilizacji i aktywizacji w tym celu lokalnych społeczności.

Tradycyjny, profesjonalny model świadczenia usług bibliotecznych (MP), oparty na wartościach zapisanych w kodeksach etyki zawodowej i zakładający, że zadaniem bibliotekarzy, obok zaspokojenia potrzeb informacyjnych użytkowników, jest przekazywanie wiedzy, zastępowany jest obecnie przez model charakterystyczny dla usług komercyjnych, związanych z handlem (model handlowy – MH). Dotychczasowe badania pokazały, że bibliotekarze mają do MH stosunek negatywny, postrzegają go jako obniżający ich status oraz są niechętni szkoleniom z zakresu obsługi użytkowników, prowadzonym zgodnie z komercyjnymi standardami. W artykule przedstawiono badanie, którego celem było poznanie opinii bibliotekarzy nt. świadczenia usług w obu modelach i ich gotowości do zaakceptowania MH.