Babin

Instytucje kultury – muzea, archiwa, biblioteki – prezentują określona linię cywilizacyjną i polityczną, realizowaną przez dobór obiektów i dokumentów, sposób ich prezentacji, ekspozycji, opracowania i udostępniania. Proponują pewną interpretację dziedzictwa kulturowego, powszechnie traktowaną, niejako a priori, jako jedyną, słuszną i naukową. Odbiorcy ich oferty traktowani są wyłącznie jako klienci, osoby nauczane i kształtowane w ramach wartości dominującej kultury, bowiem zarządzający placówkami kultury, naukowcy i specjaliści zostali uformowani intelektualnie na uczelniach również funkcjonujących w ramach podobnych wartości kulturowych. Nowe technologie, sposoby komunikacji i digitalizacja zbiorów pozwalają na zmianę tej sytuacji.

Statystyki dostarczane przez dostawców różnego typu zasobów elektronicznych różnią się znacząco między sobą – w części baz liczy się wykorzystanie poszczególnych tytułów, w innych pakietów z danej dziedziny wiedzy, w kolejnych – wyświetlenia rozdziałów. Międzynarodowy projekt COUNTER (Counting Online Usage of Networked Electronic Resources), uruchomiony w 2002 r., ma na celu ujednolicenie takich statystyk i zapewnienie bibliotekom dostępu do spójnych, porównywalnych i wiarygodnych danych nt. wykorzystania przez użytkowników subskrybowanych przez nie zasobów sieciowych oraz możliwość przeprowadzania na tej podstawie różnych analiz, potrzebnych im do odpowiedniego zarządzania zbiorami.

Wydarzenia z ostatnich miesięcy, związane z ujawnieniem szczegółów międzynarodowego porozumienia ACTA (umowy handlowej dotyczącej zwalczania obrotu towarami podrabianymi) oraz z przedłożeniem amerykańskiemu Kongresowi projektów ustaw SOPA (przeciw piractwu w sieci) i PIPA (ochrona własności intelektualnej), zmuszają, by przyjrzeć się bliżej tym aktom prawnym oraz protestom społecznym, które wywołały próby ich wprowadzenia. Autor rozpoczyna swoje omówienie od kontrowersyjnych amerykańskich projektów SOPA i PIPA.

Biblioteki akademickie (BA) odgrywają istotną rolę w doborze książek elektronicznych i udostępnianiu ich środowisku naukowemu. Z tego względu stosowane przez nie zasady gromadzenia tych zasobów mogą mieć potencjalnie istotne konsekwencje dla przyszłości rynku e-książki. W artykule omówiono wyniki badania analizującego kryteria i metody wyboru tytułów w tym formacie, stosowane w BA w Wielkiej Brytanii, zreferowano również dostępną literaturę przedmiotu poświęconą kształtowaniu zbiorów e-książek w placówkach akademickich i czynnikom wpływającym na decyzje o ich zakupie.

Na podstawie przeglądu literatury przedmiotu omówiono obecny stan cyfrowej archiwizacji na świecie oraz problemy i wyzwania związane z zapewnieniem trwałego dostępu do zasobów cyfrowych, analizując różne, zwłaszcza pozatechniczne aspekty długoterminowego zachowania dokumentów w formie elektronicznej (DZ). Przedstawiono również problemy związane z planowaniem i realizacją polityki DZ w krajach Ameryki Łacińskiej i zaproponowano ramy teoretyczne pozwalające na analizę tego typu procesów w państwach rozwijających się.

Wikipedia – jedno z najpopularniejszych źródeł informacji w Internecie, tworzone wyłącznie przez wolontariuszy, jest przykładem niezaprzeczalnego sukcesu współpracy w świecie online. Dotychczasowe badania poświęcone fenomenowi tej kooperacji skupiały się na analizie prostych wskaźników dotyczących głownie wiarygodności haseł Wikipedii, takich jak ścisłość (liczba poprawek w historii edycji danego artykułu) czy różnorodność (liczba autorów którzy mieli wkład w jego opracowanie) lub wyciąganiu uogólniających wniosków dotyczących jakości współpracy, na podstawie ewaluacji treści wybranych artykułów tej encyklopedii. Autor artykułu postanowił sprawdzić, jak naprawdę wygląda od wewnątrz współpraca Wikipedystów z perspektywy poszczególnych autorów i jakie znaczenie mają faktycznie ww. wskaźniki (ścisłość i różnorodność) dla rozwoju i wiarygodności tworzonych artykułów. Porównał w tym celu ponad 3,4 mln haseł angielskojęzycznej wersji tej encyklopedii, tworzonej od 2001 r., z pełnymi historiami ich wszystkich edycji (ponad 225 mln).

Artykuł omawia możliwości wykorzystania w bibliotekach elektronicznych, interaktywnych tablic (IWB), przydatnych m.in. przy przedstawianiu multimedialnych prezentacji (np. w czasie szkoleń czy warsztatów) czy tworzeniu wspólnych projektów, i mających zastosowanie zarówno jako wirtualny ekran, projektor oraz jako pulpit komputera. Zaprezentowano w nim pokrótce zalety tej technologii i konkretne przykłady jej implementacji.