Babin

aNobii to serwis społecznościowy poświęcony książkom i przeznaczony dla miłośników czytania szukających ciekawych tytułów z całego świata, chcących wymieniać opinie nt. literatury, dzielić się z innymi swoimi doświadczeniami z lektury i korzystać z rekomendacji zarówno ekspertów, jak i innych członków społeczności aNobii. Jest to także aplikacja dla posiadaczy smartfonów z oprogramowaniem Android, umożliwiająca, dzięki wbudowanemu skanerowi kodów kreskowych z numerami ISBN, ocenianie, recenzowanie i wyszukiwanie w sieci www interesujących książek, budowę wirtualnej biblioteki oraz samodzielne katalogowanie i prezentację online domowego księgozbioru. W artykule przedstawiono wyniki przeglądu piśmiennictwa poświęconego wpływowi społecznych narzędzi wyszukiwania książek na dostęp czytelników do odpowiadających ich zainteresowaniom pozycji, oraz wyniki badania przeprowadzonego w grupie użytkowników aNobii, w celu ewaluacji jego funkcji lokalizacyjnych i identyfikacji możliwych kryteriów oceny społecznościowej nawigacji.

Życie współczesnych ludzi w dużych metropoliach kształtowane jest w coraz większym stopniu przez cyfrowe rozwiązania określane mianem „inteligentnych” (karty elektroniczne, smartfony, systemy informatyczne i komunikacyjne, sieci nadzoru itp.), w coraz bardziej nierozerwalny sposób powiązane z fizyczną tkanką miejską oraz życiem społecznym i prywatnym mieszkańców. Coraz większe zainteresowanie społeczności naukowej, przemysłu, władz samorządowych, organizacji pozarządowych i planistów wzbudza też termin „inteligentne miasto” (ang. smart city), który stał się nieodzownym stałym elementem debat politycznych dotyczących wykorzystywania potencjału nowych technologii i mediów oraz kapitału ludzkiego w celu efektywniejszego zarządzania miejską infrastrukturą i dostępnymi zasobami oraz lepszego zaspokajania potrzeb mieszkańców. Hasło smart city służy głównie do opisu i promocji innowacyjnych technologii usprawniających świadczenie usług infrastrukturalnych i wspierających personalizację życia w mieście na poziomie przestrzennym, społecznym i mentalnym. Autorzy proponują alternatywne spojrzenie na rolę nowych mediów w miejskiej rzeczywistości przez pryzmat koncepcji „własności”, analizując, jak dzięki cyfrowej kulturze obywatele mogą angażować się w sprawy społeczne i kolektywnie działać na rzecz rozwiązywania wspólnych problemów i współtworzenia wyglądu i funkcjonalności miasta.

W Stanach Zjednoczonych szacuje się, że jedno na 88 dzieci ma zespół ASD (Autism Spectrum Disorder), czyli autyzm – neurobiologiczne schorzenie objawiające się zaburzeniami w zakresie interakcji społecznych, komunikacji i umiejętności behawioralnych. Co ważne, w niektórych sytuacjach dzieci autystyczne szybciej oswajają się z komputerami, w szczególności z dostępnymi coraz powszechniej tabletami, niż z obiektami realnymi. W przezwyciężaniu trudności życiowych i szkolnych, na jakie napotykają dzieci autystyczne, pomocne okazały się odpowiednio dobrane aplikacje na tablety, których zawartość jest dostosowana do możliwości poznawczych i psychiki tych dzieci. Takie urządzenia, z odpowiednio dobranym oprogramowaniem, zaczynają być wykorzystywane w niektórych amerykańskich bibliotekach publicznych.

Rozpowszechnienie usług przetwarzania w chmurze (ang. cloud computing) jest jednym z celów działań Komisji Europejskiej, może też przynieść firmom, agencjom rządowym i osobom prywatnym znaczne oszczędności, wykorzystanie chmury do zarządzania rekordami niesie też jednak ze sobą wiele wyzwań, związanych zarówno z kwestiami bezpieczeństwa danych, jak i potrzebą zapewnienia większej wiarygodności, dokładności i poprawności rekordów. Właściwe odniesienie się do tych problemów wymaga opracowania mającej bardziej szczególne zastosowanie oraz skutecznej i powszechnie obowiązującej legislacji, a ważnym krokiem do tego celu jest sprawdzenie i określenie zagrożeń związanych z chmurą obliczeniową w połączeniu z ewaluacją obecnie obowiązujących przepisów prawa. W kontekście Unii Europejskiej, badania te skoncentrowano na Dyrektywie w sprawie ochrony danych (Dyrektywa 95/46/EC) i pokrewnych instrumentach, mogących zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa i kontroli.

Pomiar jakości usług bibliotek akademickich jest jednym z elementów nowoczesnych technik zarządzania, mającym warunkować stałą poprawę świadczeń oferowanych użytkownikom i ich elastyczne dostosowywanie do potrzeb studentów, kadry naukowej oraz wymagań uczelni, a także zapewniać efektywne funkcjonowanie biblioteki w szybko zmieniającym się środowisku. Sondażowe badania tego typu prowadzone są zazwyczaj tradycyjnymi metodami (papierowe i elektroniczne ankiety) lub przy pomocy komercyjnego oprogramowania do oceny poziomu satysfakcji użytkowników. W artykule, jako alternatywę dla tych czasochłonnych i/lub kosztownych rozwiązań, przedstawiono system ankietowy online LimeSurvey: wysokiej jakości, bezpłatną aplikację internetową o otwartym kodzie źródłowym, oferującą wszystkie funkcje niezbędne do prowadzenia badań społecznych i psychologicznych. Autorka, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu nt. metod i technik badań satysfakcji użytkowników bibliotek oraz studium przypadku biblioteki Sarah Lawrence College korzystającej z LimeSurvey, omawia jego zalety i ograniczenia, i porównuje jego funkcjonalność z innymi dostępnymi programami. Uzasadnia też powody, dla których sektor biblioteczny powinien powszechniej zainteresować się tym narzędziem.

Lokalizowanie w bibliotekach cyfrowych (BC) publikacji napisanych przez konkretnego autora, przy pomocy wyszukiwania wg nazwiska może być trudnym zadaniem ze względu na brak odpowiednich procesów kontroli autorytatywnej. Niska trafność wyników wyszukiwania związana jest głownie z problemami z rozróżnianiem autorów o tych samych nazwiskach i współistnieniem różnych form tego samego nazwiska, zwłaszcza w przypadku używania źródeł zawierających zaszumione (ang. noisy), niespójne, sprzeczne lub błędne dane. Zadaniem identyfikacji różnych wersji i sposobów zapisu nazw autorów w rekordach bibliotecznych zajmowali się tradycyjnie bibliotekarze, jego manualne wykonywanie jest jednak czasochłonne i nie gwarantuje zachowania konsekwencji i ujednoliconych rezultatów dla wszystkich analizowanych zbiorów, od lat podnosi się wiec potrzebę automatyzacji tego procesu. W artykule przedstawiono automatyczny system kontroli nazw autorskich w BC, bazujący na technikach eksploracji danych. Jest on w stanie lokalizować różne formy haseł autorskich i rozróżniać twórców o tych samych nazwiskach, oraz grupować publikacje z prezentowanej listy wyników wyszukiwania wg autorstwa w tzw. authorities (klastrach zawierających pozycje tego samego twórcy, z uwzględnieniem wszystkich form zapisu jego nazwiska), prezentując użytkownikowi pełną listę publikacji danej osoby.

… więcej o Automatyczny system identyfikacji nazwisk autorów w bibliotekach cyfrowych

Library Design Showcase to przegląd najlepszych projektów budynków bibliotek wszelkich typów, dokonywany co roku przez redakcję American Libraries. Jego celem jest promocja innowacyjnej architektury bibliotecznej oraz najbardziej imponujących projektów modernizacji i rozbudowy bibliotek, odpowiadajacych potrzebom użytkowników w unikalny, interesujący i efektywny sposób. W artykule przedstawiono laureatów tegorocznej edycji tego zestawienia, mającego odzwierciedlać obecne trendy w architekturze, designie i wzornictwie bibliotecznym w Stanach Zjednoczonych.

Strategia digitalizacyjna Biblioteki Narodowej Norwegii (BNN), wdrażana od 2006 r. (zob. babin.bn.org.pl/?p=1567), zakłada przeniesienie na formę cyfrową całości zbiorów tej instytucji i budowę Cyfrowej Biblioteki Narodowej, zgodnie z wymogami długotrwałej archiwizacji. Trafiają do niej nie tylko elektroniczne kopie różnego materiałów drukowanych, lecz również wszelkie treści publikowane w formie cyfrowej, w tym programy norweskich państwowych stacji radiowych i telewizyjnych, otrzymywane na mocy ustawy o egzemplarzu obowiązkowym, a BNN ma stać się wyróżniającym się na tle innych europejskich bibliotek narodowych, multimedialnym centrum wiedzy. Jednym z programów realizowanych w ramach tej strategii jest budowa prototypu wizualnego, sieciowego serwisu zapewniającego dostęp do szybko rozrastającego się cyfrowego repozytorium BNN (ponad 100 tys. książek) użytkownikom mobilnych urządzeń.

National Digital Newspaper Program (NDNP) – długofalowy projekt budowy otwartego, cyfrowego archiwum gazet o dużym znaczeniu historycznym, publikowanych w Stanach Zjednoczonych w latach 1836-1922, został uruchomiony w 2004 r. w ramach współpracy między federalną agencją National Endowment for the Humanities, zapewniającą programowi wsparcie finansowe i Biblioteką Kongresu (BK). Główne cele tej inicjatywy to zapewnienie powszechnego, publicznego dostępu online do amerykańskich gazet jako materiałów źródłowych do badań nad historia i kulturą tego kraju oraz do rekordów bibliograficznych i informacji o lokalizacji ponad 14 tys. tytułów prasowych wydawanych w tym kraju od XVII w. do chwili obecnej. Zdigitalizowane publikacje są archiwizowane przez BK i udostępniane na stronie Chronicling America: Historic American Newspapers. Stan Vermont dołączył do NDNP w 2010 r., po otrzymaniu przez Biblioteki Uniwersytetu Vermont 2-letniego grantu, mającego pomóc w budowie lokalnego zasobu cyfrowych gazet – Vermont National Digital Newspaper Program (VNDNP).

Autor omawia w artykule różnice między tworzeniem i funkcjonowaniem katalogów bibliotecznych w Rosji i Stanach Zjednoczonych, przedstawia również swoje prognozy i argumenty dotyczące przyszłości tych systemów informacyjnych na świecie.