Babin

W Stanach Zjednoczonych szacuje się, że jedno na 88 dzieci ma zespół ASD (Autism Spectrum Disorder), czyli autyzm – neurobiologiczne schorzenie objawiające się zaburzeniami w zakresie interakcji społecznych, komunikacji i umiejętności behawioralnych. Co ważne, w niektórych sytuacjach dzieci autystyczne szybciej oswajają się z komputerami, w szczególności z dostępnymi coraz powszechniej tabletami, niż z obiektami realnymi. W przezwyciężaniu trudności życiowych i szkolnych, na jakie napotykają dzieci autystyczne, pomocne okazały się odpowiednio dobrane aplikacje na tablety, których zawartość jest dostosowana do możliwości poznawczych i psychiki tych dzieci. Takie urządzenia, z odpowiednio dobranym oprogramowaniem, zaczynają być wykorzystywane w niektórych amerykańskich bibliotekach publicznych.

Aplikacje opracowuje się specjalnie, by wspierały rozwój relacji społecznych, umiejętności porozumiewania się oraz innych, przydatnych w szkole i w życiu codziennym kompetencji. W artykule zwraca się uwagę na różne kwestie związane ze stosowaniem tej technologii i jej użytecznością w pracy bibliotekarzy z dziećmi autystycznymi: a) specjalne oprogramowanie może być przydatne w czasie zajęć i zabaw ze słowem pisanym, np. do ilustracji opowiadanych historii: pozwala uczestniczyć w zajęciach plastycznych dzieciom wzbraniającym się przed malowaniem palcami, kontaktem z klejem itp., b) tablety z odpowiednio dobranymi aplikacjami można udostępniać w wypożyczalni bibliotecznej, c) zadaniem bibliotek może być zapoznawanie rodziców z korzyściami z interakcji dziecka z tą technologią i ułatwianie im wyboru odpowiednich produktów do wypożyczenia lub samodzielnego zakupu, d) kolejną z opcji może być udostępnianie w bibliotece opracowanych pisemnych instrukcji dla rodziców (lub programów wykładów) przybliżających im zalety i wady różnych aplikacji, funkcje, na jakie należy zwrócić uwagę szukając aplikacji dla osób autystycznych i pomocnych przy doborze oprogramowania właściwego dla ich dziecka. Należy przy tym pamiętać, że w szkole i poradniach psychologicznych też wykorzystywane są programy edukacyjne dla tych dzieci, warto więc zadbać o ich spójność z polecanymi nowymi produktami.

Bibliotekarze kupując i instalując takie aplikacje muszą zwrócić uwagę na niektóre ich cechy. Należy sprawdzić: czy przeważają w nich obrazy, czy tekst; czy realistyczne obrazy są w formie rysunków czy fotografii; czy dostępna jest funkcja wideo; czy zapewniają uczenie się przez nagradzanie za poprawne wykonanie ćwiczeń i tzw. nauczanie bez błędu (ang. errorless teaching); czy można sterować poziomem trudności, liczbą znaków i obrazów na ekranie, wolną przestrzenią, kolorem itp. tak, aby nie spowodować u dzieci z autyzmem chaosu poznawczego; czy istnieje zegar ograniczający czas rozwiązywania zadania i czy można go wyłączyć; czy istnieje opcja wyłączenia dźwięku. Artykuł uzupełnia wykaz stron www, zawierających oprogramowanie dostosowane do potrzeb dzieci z autyzmem i informacje na jego temat. Krótko scharakteryzowano też niektóre z produktów oferowanych bądź opisanych na tych stronach.