Babin

Autorka przedstawia dokonujące się w ostatnich latach zmiany w organizacji współpracy fińskich bibliotek. Instytucje te były zawsze przykładem efektywnej kooperacji. Od lat 70. biblioteki uniwersyteckie realizują wspólnie zadania związane z katalogowaniem zbiorów i komputeryzacją, a na początku lat 90. utworzyły sieciowy system bibliotek Linnea obejmujący też niektóre biblioteki naukowe. Na początku pierwszej dekady XXI w. wszystkie kategorie bibliotek: akademickie, publiczne, specjalne, należały do konsorcjów i ciał doradczych. Sieci bibliotek są dobrze zorganizowane: posiadają struktury administracyjne (biuro, personel, środki finansowe) zarządzające wspólnymi przedsięwzięciami.

Wraz z wprowadzeniem nowej struktury organizacyjnej w Słowackiej Bibliotece Narodowej (SBN) na początku 2011 r. powstał nowy Dział Zintegrowanego Centrum Konserwacji i Digitalizacji oraz Informacyjnych i Komunikacyjnych Technologii (DZCKDiIKT). Składają się na niego cztery jednostki: Pracownia Digitalizacji, Pracownia Konserwacji, Ośrodek Informacyjnych i Komunikacyjnych Technologii oraz Archiwum Internetowe, w których zatrudniono 22 osoby, łącznie z tymi pracującymi zaocznie. Zakres działania DZCKDiIKT obejmuje zadania SNK na poziomie planowania, koordynowania, realizacji i rozwoju w dziedzinie automatyzacji, cyfryzacji i konserwacji, sprawnego i skoordynowanego funkcjonowania całej linii technologicznej SBN oraz różnego zastosowania technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Działania te podejmuje nie tylko dla samej SBN ale i na rzecz innych bibliotek oraz szerzej poprzez uczestnictwo w projektach krajowych i międzynarodowych. DZCKDiIKT pełni też rolę ośrodka naukowo-badawczego oraz normalizacyjnego w zakresie IT. Realizuje przy tym własne zadania jak też współpracuje na tym polu z innymi instytucjami.

Telepraca, czyli wykonywanie obowiązków służbowych poza siedzibą zakładu pracy, przy pomocy urządzeń telekomunikacyjnych, uważana niegdyś za niepraktyczne rozwiązanie dla bibliotek, zaczyna być wykorzystywana także w tych placówkach – tę formę zatrudnienia wprowadzono z powodzeniem w części bibliotek akademickich w Stanach Zjednoczonych, w działach zajmujących się m.in. wypożyczeniami międzybibliotecznymi, katalogowaniem materiałów cyfrowych czy kontrolą autorytatywną. Testuje się w nich również różne narzędzia i urządzenia umożliwiające zdalne realizowanie powierzonych zadań zarówno telepracownikom, jak i stacjonarnym bibliotekarzom, którzy z różnych względów musząopuścić miejsce pracy (wyjazdy służbowe, konferencje itp.). W artykule omówiono wyniki badania sprawdzającego przydatność tabletu iPad do zarządzania zasobami elektronicznymi (ZE) biblioteki Texas A&M University (TAMU).

Zgodnie z najnowszymi sieciowymi trendami, biblioteczne systemy OPAC wyposaża się w coraz więcej nowych, interaktywnych funkcji, wykorzystywanych na masową skalę w środowisku e-handlu. Do dodawanych do OPAC opcji należą m.in. systemy rekomendacyjne (SR) – technika pozwalająca na prezentowanie użytkownikom potencjalnie atrakcyjnych dla nich i zgodnych z ich preferencjami książek i innych zasobów bibliotecznych, pozwalając na znaczne ograniczenie czasu spędzanego na wyszukiwanie interesujących tytułów. W artykule, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu, przedstawiono charakterystykę tej technologii, w tym główne typy i modele SR znajdujące zastosowanie w katalogach online, oraz wykorzystywane w nich techniki gromadzenia danych, a także kwestie istotne dla dalszego rozwoju tego typu aplikacji. Zreferowano też wyniki badania dotyczącego implementacji SR w OPAC brytyjskich bibliotek akademickich.

Biblioteka Narodowa Czech od 2002 roku kieruje wirtualną biblioteczną służbą informacyjną „Spytaj bibliotekę” (SB) (portal: www.ptejteseknihovny.cz), w ramach której współpracuje 68 bibliotek , a ponad sto ma na swoich stronach www logo tej usługi. Użytkownik zamieszcza pytanie w specjalnym formularzu na stronie SB, może też śledzić drogę pytania, odpowiedzi i oraz uzyskać aktualne informacje na temat oferty SB.

Frankfurckie Targi Książki (FTK) to największa i jedna z najważniejszych na świecie imprez marketingowych branży księgarsko- wydawniczej, organizowana co roku, w połowie października, we Frankfurcie nad Menem. Biorą w niej udział tysiące wydawców i wystawców książek i multimediów, agenci literaccy, dziennikarze branżowi, czytelnicy, ludzie książki i mediów. Targom towarzysza liczne panele dyskusyjne i prezentacje dotyczące nowych trendów i najbardziej istotnych problemów przemysłu wydawniczego . W artykule przedstawiono raport z ubiegłorocznej edycji FTK (12-16.10 2011), poświęcony jednemu z najgoręcej dyskutowanych na targach tematowi: e-książkom, a w szczególności zagadnieniom związanym z modelami ich wyceny i sprzedaży, prezentowany z perspektywy bibliotek. Omówiono również wnioski z najnowszych badań nt. cen i modeli zakupów e-książek.

Cyfrowe media zmieniły znacząco sposób, w jaki dzieci i młodzież czytają, a nawet myślą o książkach, a rosnąca stopniowo popularność tabletów i czytników e-książek sprawia, że coraz więcej  amerykańskich szkół decyduje się na wprowadzanie pilotażowych programów wypożyczania tych urządzeń uczniom i wykorzystywania ich w procesie nauczania i do promocji czytelnictwa (por. babin.bn.org.pl/?p=189). Implementacja tabletów w szkołach i bibliotekach z wielu przyczyn nie jest jednak prosta i trudno na razie określić na ile realne jest ich masowe upowszechnienie w tych placówkach. W artykule omówiono największe bariery i wyzwania związane z udostępnianiem narzędzi tego typu w instytucjach edukacyjnych w Stanach Zjednoczonych.

W artykule przedstawiono historię informatyzacji unikalnej biblioteki dziecięcej w Clamart oraz przyjęte w tym zakresie rozwiązania i osiągnięcia, w kontekście problematyki czytelnictwa dziecięcego we Francji oraz trudności i wyzwań stojących przed bibliotekami dziecięcymi w tym kraju.

Tradycyjny, profesjonalny model świadczenia usług bibliotecznych (MP), oparty na wartościach zapisanych w kodeksach etyki zawodowej i zakładający, że zadaniem bibliotekarzy, obok zaspokojenia potrzeb informacyjnych użytkowników, jest przekazywanie wiedzy, zastępowany jest obecnie przez model charakterystyczny dla usług komercyjnych, związanych z handlem (model handlowy – MH). Dotychczasowe badania pokazały, że bibliotekarze mają do MH stosunek negatywny, postrzegają go jako obniżający ich status oraz są niechętni szkoleniom z zakresu obsługi użytkowników, prowadzonym zgodnie z komercyjnymi standardami. W artykule przedstawiono badanie, którego celem było poznanie opinii bibliotekarzy nt. świadczenia usług w obu modelach i ich gotowości do zaakceptowania MH.

Biblioteka Miasta Belgrad (BMB) to największy system biblioteczny w południowo-wschodniej Europie (obsługa ponad 70 lokalizacji w mieście, nadzór nad 13 bibliotekami miejskimi i ich filiami). Instytucja ta prowadzi od lat starania by dotrzeć do jak szerszego grona użytkowników, w tym środowisk marginalizowanych. W 2009 r. zrealizowano z jej inicjatywy badanie mające na celu identyfikację grup niekorzystających z sieci bibliotecznej, opracowanie strategii pozwalającej na przyciągnięcie największej z nich do bibliotek i rozwój usług dostosowanych do jej potrzeb.