Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Posty autora: Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska

Rzut oka na biblioteki przyszłości w Niemczech

Autor: Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska,

Kategorie: Technologia informacyjna i bibliotekarska, Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie, Działalność biblioteki

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Rzut oka na biblioteki przyszłości w Niemczech została wyłączona

Autor artykułu, przez wiele lat przewodniczący LIBER i CERL oraz długoletni dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej w Göttingen, prezentuje najnowsze osiągnięcia niemieckich bibliotek akademickich, publicznych i szkolnych. Biblioteki przeżywają swój renesans, a nowe technologie stwarzają im nowe szanse. Budowane są nowe siedziby bibliotek naukowych i publicznych, przystosowane do ich nowych funkcji.

Przyszłość bibliotek naukowych wytyczył raport komisji „Przyszłość infrastruktury informacyjnej”, w którym określono obszary, które powinny być unowocześnione i rozwijane we współpracy wielu instytucji: licencje krajowe, archiwizacja źródeł cyfrowych, dokumenty nietekstowe dla nauki, środowisko wirtualne dla badań naukowych, digitalizacja dziedzictwa kulturowego, Open Access dla nauki, kompetencje informacyjne oraz kształcenie.

więcej o Rzut oka na biblioteki przyszłości w Niemczech

Podobienstwa, rozbieżności i zasady współpracy między archiwami i bibliotekami we Francji

Autor: Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska,

Kategorie: Opracowanie informacji, Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie, Działalność biblioteki

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania Podobienstwa, rozbieżności i zasady współpracy między archiwami i bibliotekami we Francji została wyłączona

W drugiej połowie XX wieku nastąpił szybki rozwój bibliotek i czytelnictwa, również w archiwach zwiększyła się liczba dokumentów administracyjnych, co przyspieszyło modernizację organizacji zasobów archiwalnych i udostępnianie ich użytkownikom. Biblioteki i archiwa rozwijały się równolegle osiągając coraz większą specjalizację i odrębność w zakresie komputeryzacji, standardów opisu danych, formatów stosowanych w systemach komputerowych, organizacji sieci krajowych i międzynarodowych. Kryzys ekonomiczny oraz cyfryzacja na masową skalę przyczyniły się do upowszechnienia idei współpracy różnych instytucji. Także biblioteki i archiwa współpracują obecnie w wielu dziedzinach. Poszukują m.in. zbliżenia zasad opisu dokumentów archiwalnych i bibliotecznych oraz poprawy informacji o zbiorach, gdyż ze względu na różne formaty nie można jednocześnie efektywnie przeszukiwać na wspólnych portalach baz bibliotecznych w formacie UNIMARC i archiwalnych w formacie EAD (Encoded Archival Description). Wyszukiwanie jest zawodne, gdyż nie obejmuje wielu elementów opisu zawartych w obu formatach. Biblioteka Narodowa Francji prowadzi prace nad wykorzystaniem formatu EAD do opisywania rękopisów bibliotecznych.

więcej o Podobienstwa, rozbieżności i zasady współpracy między archiwami i bibliotekami we Francji

Problem filtrowania dostępu do Internetu: uwagi o rozporządzeniach do francuskiej ustawy o prawie autorskim (prawie Hadopi)

Autor: Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska,

Kategorie: Źródła informacji, Dostęp do publikacji, Własność intelektualna

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Problem filtrowania dostępu do Internetu: uwagi o rozporządzeniach do francuskiej ustawy o prawie autorskim (prawie Hadopi) została wyłączona

Artykuł omawia konsekwencje stosowania rozporządzeń wydanych w 2010 roku do dwóch ustaw dotyczących rozpowszechniania i ochrony utworów w Internecie oraz prawnej ochrony własności intelektualnej w sieci www. Obie kontrowersyjne ustawy antypirackie są we Francji znane pod nazwą „prawo Hadopi”, od akronimu utworzonej, na mocy ww dokumentów, agencji rządowej ds. rozpowszechniania utworów i do ochrony praw autorskich w Internecie (Haute Autorité pour la diffusion des oeuvres et la protection des droits sur internet). Omawiane rozporządzenia określają zasady zabezpieczania urządzeń komputerowych przed nieumyślnym korzystaniem z utworów chronionych prawem autorskim oraz warunki odpowiedzialności karnej zarówno osób fizycznych jak i instytucji w przypadku, jeśli nielegalne ściąganie plików odbywa się poprzez adresy IP należące do instytucji. W rozporządzeniu wymienione są też rodzaje zalecanych zabezpieczeń oraz oprogramowania.

więcej o Problem filtrowania dostępu do Internetu: uwagi o rozporządzeniach do francuskiej ustawy o prawie autorskim (prawie Hadopi)

PHARE – usługa dostarczania informacji: gdzie Borges spotyka Netvibes i Delicious

Autor: Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska,

Kategorie: Źródła informacji, Opracowanie informacji, Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania PHARE – usługa dostarczania informacji: gdzie Borges spotyka Netvibes i Delicious została wyłączona

Autorzy opisują organizację nowej usługi dostarczania informacji o nowościach wydawniczych dla kadry profesorskiej i studentów Wydziału Prawa Uniwersytetu Laval w Kanadzie. Cytowany w tytule artykułu J. L. Borges w swoim opowiadaniu „Biblioteka Babel” wskazuje na szczególną rolę bibliotekarza w dawnych bibliotekach umożliwiającego dotarcie do właściwej książki, zaś Umberto Eco („O bibliotece”) wyznaje, że najistotniejszą cechą biblioteki jest znajdowanie książek, o których istnieniu nie miało się pojęcia. Obecnie, w środowisku przeładowanym informacją, podstawą rozwoju badań naukowych jest szybkie dotarcie do właściwych informacji. W tym celu powstał projekt PHARE, będący instytucjonalną kontynuacją blogu o tej samej nazwie zawieszonego z powodu braku środków finansowych.

więcej o PHARE – usługa dostarczania informacji: gdzie Borges spotyka Netvibes i Delicious

Polityczna historia archiwizacji sieci: Międzynarodowe Konsorcjum Archiwizacji Internetu

Autor: Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Źródła informacji, Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki, Branża, zawód i edukacja

Tagi: , , , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Polityczna historia archiwizacji sieci: Międzynarodowe Konsorcjum Archiwizacji Internetu została wyłączona

Autor kieruje Działem Egzemplarza Obowiązkowego Dokumentów Elektronicznych w Bibliotece Narodowej Francji, a od 2007 jest członkiem zarządu Międzynarodowego Konsorcjum Archiwizacji Internetu (IIPC). Problem archiwizacji zasobów internetowych jest nie tylko wyzwaniem technicznym, ale także problemem politycznym. Dotychczasowy podział odpowiedzialności za zachowanie światowego dorobku kulturowego był oparty o sieci bibliotek narodowych archiwizujących dokumenty według podziału terytorialnego, narodowego i językowego. W przypadku zasobów powstałych w sieci taki podział nie odpowiada skomplikowanej naturze dokumentów internetowych. Sieć www należąca do całego świata staje się podstawowym źródłem pamięci zbiorowej XXI wieku. Bez współpracy i podziału zadań na poziomie międzynarodowym nie uda się pojedynczym krajom skutecznie ocalić od zapomnienia zasoby wiedzy online.

więcej o Polityczna historia archiwizacji sieci: Międzynarodowe Konsorcjum Archiwizacji Internetu

Technologie informacyjne i komunikacyjne a czytelnictwo: odbiór biblioteki interaktywnej wśród czytelników dziecięcych

Autor: Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska,

Kategorie: Technologia informacyjna i bibliotekarska, Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki, Kategorie użytkowników, Czytelnictwo

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Technologie informacyjne i komunikacyjne a czytelnictwo: odbiór biblioteki interaktywnej wśród czytelników dziecięcych została wyłączona

Od lat 80. obserwuje się we Francji tendencję spadku czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży. Powodem omijania bibliotek jest, między innymi, wymagana w bibliotekach cisza i brak możliwości interaktywnego korzystania z biblioteki. Aby zachęcić dzieci i młodzież do odwiedzania tych placówek, powstał projekt Interaktywnej Biblioteki Edukacyjnej (BIP) oparty o technologie RFID. Technologia RFID, zazwyczaj stosowana w bibliotekach do identyfikacji i lokalizacji zbiorów, ułatwiająca zarządzanie kolekcjami bibliotecznymi i ich zabezpieczenie, w projekcie BIP została wykorzystana do identyfikacji dokumentów na półkach, połączonej z systemem analizy wykorzystania poszczególnych książek w czasie rzeczywistym oraz systemem analizy statystycznej.

więcej o Technologie informacyjne i komunikacyjne a czytelnictwo: odbiór biblioteki interaktywnej wśród czytelników dziecięcych

Karta bibliotek – temat do dyskusji

Autor: Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie, Branża, zawód i edukacja

Tagi: , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Karta bibliotek – temat do dyskusji została wyłączona

Karta Bibliotek to dokument opracowany we Francji w roku 1991 przez Wyższą Radę ds. Bibliotek (Conseil supérieur des bibliothèques) – organ opiniodawczy działający w latach 1989-2006. Przez dwadzieścia lat Karta była rodzajem kodeksu określającego misję i kierunki rozwoju francuskich bibliotek, stanowiąc punkt odniesienia w statutach bibliotek, strategiach rozwoju bibliotekarstwa i raportach oceniających stan lokalnego bibliotekarstwa. Autor artykułu, pracownik naukowy Uniwersytetu w Nancy specjalizujący się w badaniach użytkowników bibliotek, rozważa czy Karta jest nadal aktualna.

więcej o Karta bibliotek – temat do dyskusji

Krajowe licencje: przegląd doświadczeń i międzynarodowe porównania

Autor: Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska,

Kategorie: Źródła informacji, Zarządzanie, Działalność biblioteki, Dostęp do publikacji

Tagi: , , , , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Krajowe licencje: przegląd doświadczeń i międzynarodowe porównania została wyłączona

We Francji trwa dyskusja nad wprowadzeniem licencji zbiorowych na poziomie krajowym dla bibliotek i ośrodków naukowych. W roku 2010 Pierre Carbone, pracownik Generalnej Inspekcji Bibliotek, na zlecenie ministra szkolnictwa wyższego i nauki opracował raport pt. ”Koszty, korzyści i ograniczenia wspólnego zarządzania zasobami elektronicznymi: porównanie przykładów zagranicznych i wnioski”. Raport zaleca uruchomienie wieloletniego krajowego programu zakupu licencji finansowanego z budżetu państwa oraz przez wyższe uczelnie i ośrodki naukowe, ujednolicenie podatku VAT na źródła tradycyjne i elektroniczne, opracowanie bardziej elastycznych modeli licencji pozwalających na roczne modyfikacje, zawarcie w umowach tego typu zasady wolnego udostępniania dzieł po upływie określonego okresu czasu, monitorowanie naukowymi metodami wpływu zcentralziowanego zakupu zasobów elektronicznych na koszty funkcjonowania bibliotek i prowadzenie systematycznych badań wg określonych wskaźników kosztów korzystania z dokumentów elektronicznych.

więcej o Krajowe licencje: przegląd doświadczeń i międzynarodowe porównania

Nowe praktyki i alternatywne inicjatywy społeczne a biblioteki publiczne

Autor: Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Nowe praktyki i alternatywne inicjatywy społeczne a biblioteki publiczne została wyłączona

Autor, dyrektor powstałej w Montrealu inicjatywy „Przestrzeń Czasu” (Espace Temps Montréal), mającej na celu wymianę informacji i wiedzy między środowiskami naukowymi, artystycznymi i obywatelami, opisuje na kilku przykładach nowe zjawisko nieformalnego uczestnictwa mieszkańców Montrealu w kulturze i edukacji, organizowanego w niekonwencjonalny sposób poza oficjalnymi strukturami instytucjonalnymi, jak biblioteki, szkoły czy uniwersytety. Autor zastanawia się, jak te nowe zjawiska społeczne w nietradycyjny sposób zaspokajające potrzeby edukacyjne, kulturalne i społeczne mieszkańców, oferujące alternatywne sposoby tworzenia wspólnot i spędzania wolnego czasu mogą zostać wykorzystane przez biblioteki publiczne, nie ograniczając spontanicznej natury tych nowych form wymiany poglądów, wiedzy i doświadczeń.

więcej o Nowe praktyki i alternatywne inicjatywy społeczne a biblioteki publiczne

Model współpracy fińskich bibliotek

Autor: Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie, Działalność biblioteki, Branża, zawód i edukacja

Tagi: , , , , , , ,

1 komentarz

Autorka przedstawia dokonujące się w ostatnich latach zmiany w organizacji współpracy fińskich bibliotek. Instytucje te były zawsze przykładem efektywnej kooperacji. Od lat 70. biblioteki uniwersyteckie realizują wspólnie zadania związane z katalogowaniem zbiorów i komputeryzacją, a na początku lat 90. utworzyły sieciowy system bibliotek Linnea obejmujący też niektóre biblioteki naukowe. Na początku pierwszej dekady XXI w. wszystkie kategorie bibliotek: akademickie, publiczne, specjalne, należały do konsorcjów i ciał doradczych. Sieci bibliotek są dobrze zorganizowane: posiadają struktury administracyjne (biuro, personel, środki finansowe) zarządzające wspólnymi przedsięwzięciami.

więcej o Model współpracy fińskich bibliotek