Babin

Crowdfunding to społecznościowa metoda finansowania różnego typu projektów dzięki jednorazowym wpłatom rzesz użytkowników zainteresowanych ich realizacją. Z tej formy zdobywania środków na rozwój i organizację rozmaitych przedsięwzięć korzysta w Stanach Zjednoczonych coraz więcej organizacji sektora publicznego. W artykule przedstawiono historię i efekty kampanii crowdfundingowych prowadzonych przez kilka amerykańskich bibliotek publicznych oraz opinie zaangażowanych w ich prowadzenie bibliotekarzy.

W brytyjskim bibliotekarstwie oraz sektorze kultury (biblioteki, archiwa, muzea i inne instytucje informacyjne) od lat realizuje się wiele projektów bazujących na współpracy i korzysta z wiedzy i pomocy wolontariuszy oraz nowych technologii ułatwiających kontakty i kooperację. Artykuł poświęcono omówieniu specyfiki takich przedsięwzięć, realizowanych dzięki zbiorowej inteligencji i uczestnictwu dużych grup użytkowników, oraz różnych definicji i zastosowań terminu crowdsourcing (zob. BABIN 2010/2/96), a także historii i obecnym przykładom różnego typu wspólnych inicjatyw i interakcji między instytucjami i użytkownikami (por. babin.bn.org.pl/?p=1649, babin.bn.org.pl/?p=1115). Przedyskutowano również zalety takich działań, pozwalających instytucjom kultury na realizację celów trudnych do osiągnięcia w inny sposób, choćby ze względu na cięcia budżetowe, czy kadrowe ograniczenia, oraz potencjalne wady crowdsourcingu, dotyczące m.in. z procesu rekrutacji, czy statusu profesjonalistów, proponując jednocześnie możliwe środki zaradcze.

W artykule omówiono cel, założenia i sposób realizacji współfinansowanego przez Unię Europejską słowacko-czeskiego projektu „Informacja bez granic – budowanie społeczeństwa informacyjnego poprzez łączenie komputerowych systemów biblioteczno-informacyjnych.” Jego celem było poszerzenie zakresu współpracy między bibliotekami publicznymi przygranicznych rejonów Czech i Słowacji przez implementację w 5 bibliotekach na terenie Samorządowego Kraju Żylińskiego (Žilinského Samosprávneho Kraja – ŽSK) powszechnie stosowanego w Czechach komputerowego systemu biblioteczno-informacyjnego (SBI) Clavius firmy Lanius.

Autorka rozpoczyna tym artykułem (redagowany przez siebie) cykl felietonów poświęconych kwestiom zarządzania i roli liderów w bibliotekarstwie. Osobiście, rozpoczynając pracę w bibliotekarstwie, przewidywała, że spełni się zawodowo jako szeregowy pracownik działu informacji biblioteki uniwersyteckiej, po roku jednak awansowała na kierownika działu, a następnie – dyrektora biblioteki Uniwersytetu Wyoming. W obu tych rolach konieczne były umiejętności z zakresu zarządzania, które musiała zdobywać samodzielnie i sprawdzać w konkretnych sytuacjach.

Artykuł poświęcono stanowi edukacji bibliotecznej w Rosji i kryzysowi kształcenia bibliotecznego w tym kraju, związanemu z niskim statusem zawodu bibliotekarza. W tekście omówiono przyczyny tego stanu rzeczy, przeanalizowano sytuację kształcenia zawodowego oraz wskazano konieczne działania zapobiegawcze.

Marketing mix, czyli kompozycja marketingowa to zestaw wybranych narzędzi i metod, którymi posługują się firmy i organizacje w celu oddziaływania w sposób zintegrowany na rynek i zaspokajania potrzeb i oczekiwań docelowych grup klientów. Instrumenty te można wykorzystywać w celu wspierania usług bibliotecznych i informacyjnych, i skutecznej realizacji misji i celów bibliotek. W artykule omówiono poszczególne elementy marketingowej mieszanki, ich zastosowania w bibliotekarstwie i przydatność dla bibliotekarzy i specjalistów informacji, aspekty jakie należy uwzględniać przy ich stosowaniu, oraz poszczególne etapy i wymogi procesów marketingowych w kontekście bibliotek i ich rynkowej oferty (por. BABIN [1], [2]).

Pierwszą bibliotekę publiczną zlokalizowaną w centrum handlowym otwarto w Singapurze w 1996 r., a koncepcja prowadzenia tego typu instytucji w galeriach handlowo-usługowych została opracowana formalnie w ramach planu poprawy jakości i dostępności usług bibliotecznych zawartego w raporcie Narodowej Rady Bibliotecznej z 2000 r. Sugerowano w nim zakładanie bibliotek w komercyjnych i instytucjonalnych obiektach usytuowanych w centrach dzielnic, by przyciągnąć nowych użytkowników i popularyzować miejskie serwisy biblioteczne. Obecnie w Singapurze funkcjonuje 12 takich placówek, a część z nich prowadzona jest dzięki zaangażowaniu i pomocy wolontariackiej lokalnej społeczności. W artykule przybliżono ich działalność i sukcesy na przykładzie Biblioteki Publicznej Senkang (BPS).

Globalizacja i konieczność walki o pozycję w coraz bardziej konkurencyjnym świecie, wymusza na firmach i organizacjach stały monitoring i ewaluację swoich działań oraz stosowanie metod doskonalenia efektywności i zarządzania jakością, pozwalających na skuteczną realizację celów i strategii danej instytucji, lepsze dostosowanie do potrzeb klientów i poprawę konkurencyjności. Biblioteka Narodowa i narodowe Archiwa Iranu (BNAI), podobnie jak inne biblioteki narodowe na świecie, odgrywa kluczową rolę w państwie w zakresie usług informacyjnych, edukacji, badań i ochrony dziedzictwa narodowego. W celu oceny jakości funkcjonowania tak dużej i znaczącej ogólnokrajowej organizacji, podjęto decyzję o wykorzystaniu modelu doskonałości EFQM (Europejskiej Fundacji Zarządzania Jakością) jako wzorca doskonałości organizacyjnej. Autorzy omawiają w tekście jego charakterystykę, możliwe zastosowanie w odniesieniu do ewaluacji i doskonalenia bibliotek, a następnie prezentują wyniki badania oceniającego najważniejsze sfery działalności BNAI z wykorzystaniem tego narzędzia.

Pomiar jakości usług bibliotek akademickich jest jednym z elementów nowoczesnych technik zarządzania, mającym warunkować stałą poprawę świadczeń oferowanych użytkownikom i ich elastyczne dostosowywanie do potrzeb studentów, kadry naukowej oraz wymagań uczelni, a także zapewniać efektywne funkcjonowanie biblioteki w szybko zmieniającym się środowisku. Sondażowe badania tego typu prowadzone są zazwyczaj tradycyjnymi metodami (papierowe i elektroniczne ankiety) lub przy pomocy komercyjnego oprogramowania do oceny poziomu satysfakcji użytkowników. W artykule, jako alternatywę dla tych czasochłonnych i/lub kosztownych rozwiązań, przedstawiono system ankietowy online LimeSurvey: wysokiej jakości, bezpłatną aplikację internetową o otwartym kodzie źródłowym, oferującą wszystkie funkcje niezbędne do prowadzenia badań społecznych i psychologicznych. Autorka, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu nt. metod i technik badań satysfakcji użytkowników bibliotek oraz studium przypadku biblioteki Sarah Lawrence College korzystającej z LimeSurvey, omawia jego zalety i ograniczenia, i porównuje jego funkcjonalność z innymi dostępnymi programami. Uzasadnia też powody, dla których sektor biblioteczny powinien powszechniej zainteresować się tym narzędziem.

Biblioteki od lat starają się wykorzystywać olbrzymią popularność narzędzi społecznościowych, rozwijając swoje usługi w modelu 2.0 i działając aktywnie na wielu społecznych portalach i sieciach informacyjnych. Główne powody angażowania się tych instytucji w nowe media to zwiększanie własnej widoczności, unowocześnianie wizerunku, poprawa e-reputacji, dystrybucja informacji, promocja zbiorów, programów i usług, zwiększanie oddziaływania, zacieśnianie relacji z użytkownikami, budowa sieci współpracy oraz pozyskiwanie nowych klientów. Autorzy prezentują w tekście studium przypadku udanego, cieszącego się dużym powodzeniem i nagrodzonego przez IFLA w X edycji IFLA International Marketing Award projektu reklamy biblioteki za pośrednictwem platformy wymiany plików wideo, zrealizowanego w bibliotece Uniwerytetu Tsinghua (BUT) w Chinach, pokazując sposoby efektywnego wykorzystania technologii sieciowych w bibliotecznych kampaniach marketingowych.