Babin

Status indeksowania przedmiotowego w krajach niemieckiego i angielskiego obszaru językowego jest różny, zwłaszcza w środowisku bibliotek szkół wyższych. W pierwszym obszarze, do katalogowania rzeczowego i formalnego wyznacza się zazwyczaj odrębnych pracowników, a każdy z bibliotekarzy zajmujących się indeksowaniem zawartości treściowej (niem. Fachreferenten) opisuje jedynie tytuły z dziedziny, w której się specjalizuje. W krajach anglosaskich ci sami pracownicy są natomiast odpowiedzialni zarówno za opracowanie formalne, jak i rzeczowe. Autorka postanowiła sprawdzić czy różnice dotyczące sposobów definiowania zadań bibliotekarzy w omawianych regionach będą miały wpływ na ich stosunek do katalogowania przedmiotowego jako takiego, a w szczególności do realizacji tego zadania w formie zautomatyzowanej.

Liczba wakatów na tradycyjnych stanowiskach bibliotecznych w Ameryce Północnej stale się zmniejsza, absolwenci bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (BIN) mają więc coraz mniejsze szanse na znalezienie pracy w zawodzie. Jednocześnie, współczesna gospodarka informacyjna zapewnia im nowe perspektywy zatrudnienia, szkoły BIN reklamują się więc coraz częściej jako miejsca, które pomagają studentom w zdobyciu uniwersalnych, ponad-dziedzinowych kompetencji (ang. transferable skills) przydatnych w różnych kontekstach i sektorach. Aby sprawdzić możliwości rozwoju zawodowego przyszłych i obecnych bibliotekoznawców, bibliologów i specjalistów informacyjnych, autorka postanowiła przeanalizować doświadczenia zawodowe absolwentów BIN ze Stanów Zjednoczonych i Kanady, pracujących poza bibliotekami i ośrodkami informacji naukowej.

Humanistyka cyfrowa (HC) ma od ponad dekady znaczący wpływ na pejzaż akademicki, trudno jednak znaleźć jej powszechnie akceptowalną definicję, czy też sposób określenia granic. W artykule traktowana jest nie jako dział badań, dziedzina wiedzy czy metodologia, lecz jako zbiorowe pojęcie opisujące szereg zjawisk i interakcji na styku badań humanistycznych i cyfrowych technologii, odnoszone też do naukowej wspólnoty wartości, działań i praktyk, zaangażowanej w realizację różnego typu projektów, związanych m.in. z prezentacją i upowszechnianiem humanistyki w sieci, tworzeniem cyfrowych zasobów naukowych oraz platform i narzędzi badawczych dla humanistów. Od początków istnienia HC, duży wkład w jej rozwój miały biblioteki i bibliotekarze, współpracując ze środowiskiem naukowym w ramach programów digitalizacji, analizy tekstu, zarządzania informacją, zapewniania przestrzeni do badań, czy otwartego dostępu do naukowych publikacji i wyników badań. Mimo to, środowisko biblioteczne nie jest nadal zdecydowane, jak należy wspierać badania HC i jak reagować na stałe poszerzanie zakresu wykorzystywanych w niej metod i technik oraz na oczekiwania coraz większej liczby związanych z tym nurtem badaczy.

W artykule przedstawiono wyniki badania analizującego różnice doświadczeń zawodowych kobiet i mężczyzn zatrudnionych na stanowiskach bibliotecznych w instytucjach szkolnictwa wyższego w Stanach Zjednoczonych. Przy pomocy specjalnie opracowanych sondaży sprawdzano w nim sposób oceny przez bibliotekarzy akademickich różnych wartości decydujących o komforcie i zadowoleniu personelu, w tym poziomu satysfakcji z pracy, spełnienia osobistego, równowagi między życiem zawodowym i prywatnym, i stresu; przedyskutowano też możliwe implikacje otrzymanych wyników w kontekście zachowań organizacyjnych.

W artykule omówiono czynniki decydujące o prestiżu danego zawodu, w tym także zawodu bibliotekarza: zewnętrzne (społeczno-gospodarczy poziom rozwoju kraju, sytuacja demograficzna, regulacje prawne itp.), wewnętrzne (struktura organizacyjna instytucji, jej cele, zaawansowana technologia), obiektywne (organizacja pracy, jej charakter, kultura organizacyjna) i subiektywne (warunki pracy, płace, dyscyplina itp.) oraz powody dla których młodzi ludzie mogą decydować się na pracę w bibliotekach.

W artykule naświetlono współczesne akspekty kształcenia specjalistów z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej w rosyjskich placówkach szkolnictwa wyższego, w tym uwarunkowania prawne i organizacyjne edukacji bibliologicznej i informatologicznej oraz proces wdrażania procesu bolońskiego na wyższych studiach z tej dziedziny.

Właściwy dobór pracowników w znacznym stopniu decyduje o sukcesie biblioteki, przy czym w procesie rektutacji nie zawsze sprawdzają się tradycyjne metody, takie jak rozmowy kwalifikacyjne, testy, ankiety itp. Autorka proponuje osobom starającym się o pracę w bibliotece stworzenie własnego środowiska sieciowego, wspomagającego ich dokształcanie się i rozwój zawodowy, a osobom przyjmującym ich do pracy – korzystanie z analizy sieci przy wszechstronnej ocenie kandydatów.

Praktyki odgrywają kluczową rolę w edukacji zawodowej zapewniając studentom kontakt z profesjonalistami, poznanie ich codziennych zadań i mechanizmów funkcjonowania w środowisku instytucjonalnym oraz okazję do konfrontacji teorii z realiami. Osoby, które korzystają z takich możliwości, lepiej rozumieją specyfikę wybranego zawodu, są też lepiej przygotowane do analizy problemów funkcjonowania w konkretnych instytucjach i wypracowywania odpowiednich rozwiązań. Programy praktyk są też korzystne dla szkół wyższych, gdyż na podstawie doświadczeń praktykantów mogą one na bieżąco dostosowywać programy nauczania do aktualnych wzorców działania w danej branży i wymogów rynku pracy. Relatywne znaczenie doświadczeń zawodowych w edukacji z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej jest w Stanach Zjednoczonych, gdzie praktyki studenckie nie są obowiązkowe, przedmiotem wielu debat, zwłaszcza w kontekście ich wdrażania w świecie coraz bardziej wirtualnym, zglobalizowanym i charakteryzującym się coraz większą liczbą wzajemnych powiązań. Aby określić status praktyk oraz ich pożądane atrybuty jako formy uczenia przez doświadczenie autorzy przeprowadzili międzynarodowe badanie sondażowe, sprawdzając obligatoryjność i innowacyjność takich elementów programu kształcenia, powody wprowadzania przez uczelnie wymogu zaliczania praktyk i możliwości ich odbywania w innych krajach lub zdalnie.

Szybka ekspansja technologii informacyjnych ma znaczenie dla rozwoju wszystkich organizacji, jednak niewiele z nich uległo transformacjom na tak dużą skalę jak biblioteki i ośrodki informacyjne, w których wpływ technologii widoczny jest we wszystkich sferach działalności – od gromadzenia, przez katalogowanie i udostępnianie informacji, po badania, promocję, współpracę i edukację online. W artykule omówiono wyniki badania sprawdzającego postawy dyrektorów bibliotek akademickich w Stanach Zjednoczonych wobec zarządzania zmianą. Jako punkt odniesienia wykorzystano w nim koncepcję czterech ram poznawczych (strukturalnych, związanych z zasobami ludzkimi, politycznych oraz symbolicznych) L.G. Bolmana i T.E. Deala (1984, 1991, 1997, 1999, 2003, 2008), służących do analizy procesu zarządzania organizacjami. Badano w nim również wpływ czynników demograficznych, cech bibliotek i zmiennych odnoszących się do kapitału ludzkiego na wykorzystywane podejścia do zarządzania zmianą, przeprowadzając w tym celu analizę regresji.

W artykule omówiono wyniki sondażu online analizującego doświadczenia zawodowe pracowników kanadyjskich bibliotek, w tym ich percepcje dotyczące zmian pełnionych ról i obowiązków. Badanie przeprowadzono w lutym 2014 r., w grupie bibliotekarzy, definiowanych jako absolwenci bibliotekoznawstwa i informacji naukowej z dyplomem MLIS (Master of Library and Information Science) uzyskanym na akredytowanych uczelniach wyższych, oraz techników bibliotekarzy (ang. library technician), definiowanych jako absolwenci dwuletnich studiów zawodowych LIT (Library and Information Technician Diploma) prowadzonych w akredytowanych szkołach typu community college.