Babin

Resource Description & Access (RDA) to nowy standard katalogowania mający zapewnić elastyczne ramy dla opisu i zapewnienia punktu dostępu do każdego typu treści i mediów w szybko rozwijających się środowiskach cyfrowych, przy jednoczesnym zachowaniu kompatybilności z angloamerykańskimi zasadami katalogowania zawartymi w 2 wydaniu AACR. Upowszechnienie i wdrożenie tego modelu wymaga nadal rozwiązania wielu praktycznych problemów oraz ewaluacji głównych obszarów tematycznych związanych z organizacją informacji w nowym paradygmacie. Aby pomóc określić postępy prac w tym zakresie i określić dalsze kierunki badań, w artykule dokonano przeglądu anglojęzycznej literatury na temat RDA opublikowanej w latach 2005-2011 i zaprezentowano najważniejsze wnioski z tej analizy.

Crowdfunding to społecznościowa metoda finansowania różnego typu projektów dzięki jednorazowym wpłatom rzesz użytkowników zainteresowanych ich realizacją. Z tej formy zdobywania środków na rozwój i organizację rozmaitych przedsięwzięć korzysta w Stanach Zjednoczonych coraz więcej organizacji sektora publicznego. W artykule przedstawiono historię i efekty kampanii crowdfundingowych prowadzonych przez kilka amerykańskich bibliotek publicznych oraz opinie zaangażowanych w ich prowadzenie bibliotekarzy.

Budynki bibliotek oraz sposób aranżacji ich wnętrz mają duży wpływ na kształtowanie zachowań czytelniczych i kreowanie pozytywnych doświadczeń odwiedzających je osób, przeprowadzono jednak jak dotąd niewiele badań empirycznych poświęconych analizie tych procesów w bibliotekach publicznych. Autorka postanowiła sprawdzić, korzystając z metodologii badań etnograficznych, jak wyglądają interakcje użytkowników tych instytucji z przestrzenią, technologiami internetowymi i oferowanymi zasobami, oraz jak oddziaływania te wpływają na wizerunek i odbiór biblioteki. Jako przedmiot obserwacji wybrała Biblioteca Municipal Almeida Garrett (BMAG) w Porto (Portugalia), ze względu na jej nowoczesną, innowacyjnie zaprojektowaną i cieszącą się uznaniem ekspertów siedzibę, dużą liczbę odwiedzających i wypożyczeń oraz dobry dostęp do sieci www. Jednym z etapów projektu było też stworzenie profili użytkowników BMAG, odzwierciedlających typowe sposoby wykorzystywania i anektowania przestrzeni oraz posługiwania się dostępną infrastrukturą i źródłami bibliograficznymi.

Opinią publiczną całego świata wstrząsnęła w 2013 r. tragedia w Newtown, gdzie zastrzelono 20 dzieci i 6 nauczycieli szkoły podstawowej Sandy Hook. Wydarzenie to zaktywizowało środowisko bibliotekarskie w Stanach Zjednoczonych, od dawna starające się o wyłączenie bibliotek ze strefy, w której prawo zezwala na noszenie ukrytej broni palnej. Przykładem takich działań może być Michigan, gdzie prezentująca bibliotekarzy organizacja CADL (Capital Area District Library) procesowała się od 2011 roku ze zrzeszającą zwolenników noszenia broni organizacją MOC (Michigan Open Carry). Niestety CADL przegrało zarówno proces w sądzie niższej instancji jak i apelację w listopadzie 2013 r. W artykule omówiono aktualną sytuację prawną w kwestii posiadania broni, głównie korzystając z krajowego przeglądu dokonanego przez Dianę Gleason w Public Library Quarterly (2013, Vol. 32, nr 4).

Pod wpływem nacisków politycznych, szybkiego rozwoju technologii informacyjnych i ze względów ekonomicznych, coraz więcej uczelni wykorzystuje w procesie kształcenia e-teksty i innego typu zasoby dostępne drogą elektroniczną. Zmiany te dotyczą zarówno programów stacjonarnych, jak i tych oferowanych w modelu e-learningu lub w systemie łączonym (ang. blended learning). Ulegając tym trendom, administratorzy uczelni zakładają często, że cyfrowe lektury i materiały edukacyjne są nie tylko tańsze, lecz też bardziej przydatne w procesie nauki, zwłaszcza dla studentów z pokolenia cyfrowych tubylców. W omawianym w artykule badaniu postanowiono sprawdzić realistyczność powyższych założeń, analizując, czy faktycznie wykorzystywanie tekstów w formie elektronicznej pozwala, w porównaniu z drukowanymi zasobami, na bardziej efektywne uczenie się i czy ich używanie przynosi znaczące oszczędności.

Raspberry Pi to platforma komputerowa o wymiarach karty kredytowej oparta na różnych dystrybucjach systemu Linux, stworzona przez Raspberry Pi Foundation. Urządzenie, dostępne na rynku od 29 lutego 2012 r., zaprojektowano jako alternatywę dla drogich stacjonarnych komputerów, by promować w szkołach nauczanie informatyki i zwiększyć liczbę dzieci uczących się programowania. Niski koszt Raspbery Pi (cena bez obudowy to ok. 35 USD, z obudową wykonana na drukarce 3D jest niewiele wyższa) i ich wszechstronność sprawiły, że zaczęto je wykorzystywać także do zupełnie innych projektów. Z tych samych powodów, na Uniwersytecie Lougborough (UL), postanowiono sprawdzić potencjalne zastosowania Malinek (od ang. raspberry) w bibliotekach szkół wyższych.

W brytyjskim bibliotekarstwie oraz sektorze kultury (biblioteki, archiwa, muzea i inne instytucje informacyjne) od lat realizuje się wiele projektów bazujących na współpracy i korzysta z wiedzy i pomocy wolontariuszy oraz nowych technologii ułatwiających kontakty i kooperację. Artykuł poświęcono omówieniu specyfiki takich przedsięwzięć, realizowanych dzięki zbiorowej inteligencji i uczestnictwu dużych grup użytkowników, oraz różnych definicji i zastosowań terminu crowdsourcing (zob. BABIN 2010/2/96), a także historii i obecnym przykładom różnego typu wspólnych inicjatyw i interakcji między instytucjami i użytkownikami (por. babin.bn.org.pl/?p=1649, babin.bn.org.pl/?p=1115). Przedyskutowano również zalety takich działań, pozwalających instytucjom kultury na realizację celów trudnych do osiągnięcia w inny sposób, choćby ze względu na cięcia budżetowe, czy kadrowe ograniczenia, oraz potencjalne wady crowdsourcingu, dotyczące m.in. z procesu rekrutacji, czy statusu profesjonalistów, proponując jednocześnie możliwe środki zaradcze.

W artykule omówiono cel, założenia i sposób realizacji współfinansowanego przez Unię Europejską słowacko-czeskiego projektu „Informacja bez granic – budowanie społeczeństwa informacyjnego poprzez łączenie komputerowych systemów biblioteczno-informacyjnych.” Jego celem było poszerzenie zakresu współpracy między bibliotekami publicznymi przygranicznych rejonów Czech i Słowacji przez implementację w 5 bibliotekach na terenie Samorządowego Kraju Żylińskiego (Žilinského Samosprávneho Kraja – ŽSK) powszechnie stosowanego w Czechach komputerowego systemu biblioteczno-informacyjnego (SBI) Clavius firmy Lanius.

Inicjatywy na rzecz budowy OpenCourseWare (OCW), czyli otwartych zasobów edukacyjnych to coraz bardziej popularny fenomen w środowisku akademickim, a liczba cyfrowych treści i kursów online oferowanych w wolnym dostępie przez uczelnie na całym świecie stale wzrasta; nie wypracowano jednak jak dotąd znormalizowanych zasad implementacji tego typu projektów, poszczególne platformy edukacyjne różnią się więc między sobą sposobem wewnętrznej organizacji, strukturą i infrastrukturą technologiczną. Materiały deponowane w repozytoriach OCW nie są też opisywanie w ujednolicony sposób, a jednym z największym wyzwań, przed jakimi stoi ruch Open Access jest heterogeniczność istniejących repozytoriów OCW i problemy związane ze współpracą międzyuczelnianą oraz możliwością wyszukiwania i ponownego wykorzystywania oferowanych zasobów. W artykule zaproponowano wykorzystanie modelu Linked Open Data jako ram dla stworzenia bardziej zintegrowanego i współoperatywnego systemu wymiany, odkrywania i współdzielenia danych i metadanych dostępnych w ramach modelu OCW, w tym przez strony OCW-Universia – konsorcjum promującego i upowszechniającego koncepcję otwartych platform edukacyjnych w krajach Ameryki Łacińskiej.

Integracja interaktywnych, multimedialnych i bazujących na uczestnictwie i współpracy technologii z sieciowymi usługami i zasobami bibliotek staje się obecnie jednym z ważniejszych wyzwań i kryteriów oceny jakości pracy tych instytucji, oraz platform komunikacji i wymiany informacji. Mimo wielu dowodów, że narzędzia sieci 2.0 mogą potencjalnie wspierać rozwój serwisów bibliotecznych oraz znacząco usprawnić ich funkcjonowanie, wiele instytucji nadal nie wykorzystuje możliwości tego typu aplikacji ze względu na budżetowe, czasowe czy kadrowe ograniczenia lub niepewność co do efektywności stosowania takich rozwiązań. W artykule omówiono najnowsze piśmiennictwo poświęcone mediom i technologiom społecznościowym w sektorze bibliotecznym oraz zagadnieniom personalizacji dostarczanych użytkownikom usług i treści, a następnie przedstawiono wyniki badania sprawdzającego stan implementacji i trendy dotyczące adaptacji modelu 2.0 w bibliotekach 100 najlepszych szkół wyższych w Stanach Zjednoczonych.