Babin

W artykule omówiono, na konkretnym przykładzie, narzędzie prognozowania – foresight wykorzystane w celu ustalenia głównych modeli biblioteki publicznej przyszłości. Projektowanie foresight pomaga nie tylko przewidywać przyszłość, ale również ją tworzyć i polega na stworzeniu długoterminowej wizji rozwoju danej instytucji, głównie drogą otwartej, ukierunkowanej dyskusji dotyczącej priorytetów, sposobów działania czy kierunków rozwoju technologii, oraz scenariuszy przyszłych osiągnięć

Szybka ekspansja technologii informacyjnych ma znaczenie dla rozwoju wszystkich organizacji, jednak niewiele z nich uległo transformacjom na tak dużą skalę jak biblioteki i ośrodki informacyjne, w których wpływ technologii widoczny jest we wszystkich sferach działalności – od gromadzenia, przez katalogowanie i udostępnianie informacji, po badania, promocję, współpracę i edukację online. W artykule omówiono wyniki badania sprawdzającego postawy dyrektorów bibliotek akademickich w Stanach Zjednoczonych wobec zarządzania zmianą. Jako punkt odniesienia wykorzystano w nim koncepcję czterech ram poznawczych (strukturalnych, związanych z zasobami ludzkimi, politycznych oraz symbolicznych) L.G. Bolmana i T.E. Deala (1984, 1991, 1997, 1999, 2003, 2008), służących do analizy procesu zarządzania organizacjami. Badano w nim również wpływ czynników demograficznych, cech bibliotek i zmiennych odnoszących się do kapitału ludzkiego na wykorzystywane podejścia do zarządzania zmianą, przeprowadzając w tym celu analizę regresji.

Powszechną praktyką w sieci www, kształtującą zachowania internautów i sposób postrzegania przez nich kwestii prywatności, jest wymiana danych osobowych w zamian za dostęp do usług i towarów online. W jej wyniku, elementy prywatnych informacji stają się towarem, którym można handlować i o który można się targować. Proces ten, zdaniem niektórych ma charakter racjonalnej analizy kosztów i korzyści, krytycy tego podejścia wskazują natomiast, że rynek online jest bardzo niedoskonały, a jednostki i komercyjne firmy nie są równoprawnymi partnerami w handlu danymi osobowymi, gdyż indywidualni użytkownicy nie są w stanie właściwie wycenić wartości konkretnych elementów danych i nie są świadomi w jaki sposób się nimi zarządza i obraca. Aby ocenić strategie używane przy ewaluacji ofert wymiany osobistych danych w anonimowych sieciach, autor przeprowadził eksperyment mający sprawdzić, jak użytkownicy takich środowisk wirtualnych reagują na propozycję sprzedaży dostępu do ich całego profilu na portalu społecznościowym, na ile wyceniają swoją prywatność i czy są skłonni uciekać się do kłamstwa jako metody ochrony przed masowym gromadzeniem personalnych danych w Internecie.

W artykule omówiono projekt budowy i testowania na Uniwersytecie Illinois w Urbana-Champaign narzędzia do geokodowania afiliacji autorów publikacji, mającego usprawnić wyszukiwanie informacji i zapewnić rozróżnialność nazwisk autorów, a także rozszerzyć możliwości prowadzenia skoncentrowanych na autorach, globalnych badań bibliometrycznych obejmujących wymiary geograficznej bliskości i mobilności oraz inne dane, które można powiązać z geograficznymi lokalizacjami. Celem autorów było przydzielenie geokodów na ujednoliconym poziomie szerokiemu spektrum rekordów bibliograficznych z całego świata oraz stworzenie interfejsu wyszukiwawczego geograficznych centrów miast MapAffil, wyświetlający ich współrzędne po identyfikacji miasta.

W artykule omówiono wyniki sondażu online analizującego doświadczenia zawodowe pracowników kanadyjskich bibliotek, w tym ich percepcje dotyczące zmian pełnionych ról i obowiązków. Badanie przeprowadzono w lutym 2014 r., w grupie bibliotekarzy, definiowanych jako absolwenci bibliotekoznawstwa i informacji naukowej z dyplomem MLIS (Master of Library and Information Science) uzyskanym na akredytowanych uczelniach wyższych, oraz techników bibliotekarzy (ang. library technician), definiowanych jako absolwenci dwuletnich studiów zawodowych LIT (Library and Information Technician Diploma) prowadzonych w akredytowanych szkołach typu community college.

Biblioteki, muzea i archiwa przenoszą swoje zbiory na formę cyfrową od lat 90. ubiegłego wieku, w tym czasie powstało też wiele wytycznych dotyczących najlepszych praktyk oraz standardów w projektach digitalizacji. Zalecenia te regulują szczegółowo różne aspekty procesów konwersji, w tym kwestie formatu danych i metadanych. W większości amerykańskich dokumentów normalizacyjnych tworzonych przez organizacje branżowe i agencje federalne, faworyzuje się TIFF 6.0 jako preferowany format produkcji plików wzorcowych, PDF w tym kontekście wymieniany jest jako niezalecany, natomiast w odniesieniu do standardu archiwalnego PDF/A (zob. BABIN 2011/1/29) znaleźć można sprzeczne opinie lub ich brak. Wg autora, efektem takiego podejścia są wyższe koszty operacyjne oraz koszty zarządzania plikami. W artykule proponuje wykorzystanie PDF/A jako preferowanego formatu przy digitalizacji przeznaczonych do długotrwałego przechowywania dokumentów tekstowych, wskazując także na możliwości jego zastosowań przy konwersji innego typu materiałów, takich jak ilustracje graficzne, mapy i fotografie lotnicze, oraz wykorzystania w OAIS – referencyjnym modelu funkcjonowania organizacji archiwów cyfrowych, by zredukować nakłady na digitalizację i cyfrową ochronę.

W artykule przedstawiono krótko stan słowackiego bibliotekarstwa oraz omówiono strategiczny plan i pożądane kierunki jego rozwoju w najbliższym pięcioleciu.

W 2011 r. Biblioteka Narodowa Finlandii, we współpracy z firmą Microtask, tworzącą technologie dla crowdsourcingu, zainicjowały DigitalKoot (Cyfrowi Ochotnicy) – projekt wykorzystujący specjalnie zaprojektowane gry komputerowe w celu zaangażowania internautów do korekty, w ramach zabawy, błędów powstałych przy skanowaniu zbiorów historycznych czasopism przez OCR (Optical Character Recognition). Inicjatywa ta okazała się ogromnym sukcesem – w ciągu kilkunastu miesięcy tysiące wolontariuszy wykonało ponad 2,5 mln zadań, prawdziwym osiągnięciem DigitalKoot było jednak wprowadzenie gamifikacji do niekomercyjnych programów ochrony cyfrowej. W artykule omówiono genezę i definicje tego pojęcia (inaczej: grywalizacji, gryfikacji) oraz możliwości wykorzystania strategii gier do weryfikacji zdigitalizowanych tekstów przetworzonych przy użyciu oprogramowania OCR, wykorzystując jako przykład projekt o nazwie Purposeful Gaming & BHL realizowany od 2013 r. przez cztery amerykańskie instytucje zajmujące się ochroną dziedzictwa kulturowego i naturalnego.

Letnie kluby czytelnicze (LKC) to popularny typ programów dla dzieci oferowanych w okresie wakacji przez amerykańskie biblioteki publiczne – prowadzi je obecnie ponad 95% tych instytucji, a ideą tej inicjatywy jest promocja zainteresowania literaturą, wyrównywanie szans edukacyjnych i zwiększenie wykorzystania bibliotek. Choć zajęcia tego typu znaleźć można w całym kraju, niewiele wiadomo o ich efektywności w odniesieniu do wspomagania aktywności czytelniczej, podtrzymywania kompetencji związanych z czytaniem oraz wspierania postępów w nauce tej umiejętności. Aby uzupełnić tę lukę, autorzy przeprowadzili badanie w grupie uczniów pierwszych klas szkoły podstawowej, uczęszczających na spotkania LKC organizowane przez Columbus Metropolitan Library (stan Ohio) – bibliotekę koordynująca jeden z najstarszych (rozpoczęty w 1937 r.) i największych w Stanach Zjednoczonych programów czytelniczych (w lecie 2011 r. brało w nim udział 67 tys. dzieci i młodzieży).

Knowledge Graph (KG), czyli Graf Wiedzy to nowe narzędzie firmy Google udostępnione pod koniec 2012 r. [w wersji polskiej – w roku 2013] i mające umożliwić wyszukiwarce Google „rozumienie” zjawisk oraz relacji i zależności między obiektami, a użytkownikom – uzyskanie w wynikach wyszukiwania nie tylko linków, ale też dodatkowych informacji na konkretny temat. Na blogu korporacji, KG opisywane jest jako olbrzymia mapa wiedzy nt. elementów realnego świata i ich wzajemnych powiązań, dzięki której możliwie jest osadzanie informacji w odpowiednim kontekście. Autorki postanowiły przeanalizować, co kryje się za KG, jakie są mechanizmy jego działania i procesy interpretacji znaczeń oraz ich analogie do semiotyki Charlesa Peirce’a. W szczególności interesowało ich zrozumienie środowiska, w jakim działa algorytm KG, w tym odniesień między informacją a terminami wyszukiwawczymi oraz procesów „semantyzacji” rozumianej jako procesy semantycznego indeksowania przez Google z wykorzystaniem technologii inteligentnych agentów i technologii sieci pragmatycznej (sieci 4.0) , a także przedyskutowanie elementów znaczeń pojawiających w wynikach wyszukiwania w cyberprzestrzeni.