Babin

Czytanie poza szkołą pomaga kształtować u dzieci umiejętność rozpoznawania słów i kompetencje językowe, a opanowanie podstaw czytania we wczesnym wieku warunkuje dalsze szkolne sukcesy. Badania wskazują również na pozytywny wpływ bibliotek na rozwój dziecięcych zainteresowań, nawyków czytelniczych i na wyniki w nauce, oraz na zależność między dostępnością poza szkołą zróżnicowanych i uznawanych przez dzieci za ciekawe materiałów, a postawami najmłodszych wobec czytania w celach rekreacyjnych. Biblioteki publiczne, współpracując z instytucjami edukacyjnymi mogą więc w istotny sposób wspierać uczniów i ich rodziny oferując programy promocji czytelnictwa. W artykule omówiono jedną z takich inicjatyw – partnerski program edukacji czytelniczej The Better Beginnings (lepsze początki), opracowany przez Bibliotekę Stanową Zachodniej Australii oraz realizowany w jego ramach pilotażowy projekt The Hairytales of Heroboy (HH), skierowany do nauczycieli, uczniów szkół podstawowych i ich rodzin, i mający zachęcać dzieci do czytania książek spoza programu lekcyjnego i korzystania z bibliotek publicznych. Przedstawiono również wyniki badania ewaluacyjnego mającego ocenić efekty jego implementacji.

W artykule dokonano empirycznej analizy typologii kultur informacyjnych (TKI) opracowanej przez C.W.Choo (2013), w celu zbadania możliwego wpływu tego fenomenu na generowanie wiedzy przez uniwersyteckie zespoły zadaniowe współpracujące z sektorem prywatnym i określenia wyznaczników dobrych zasad i praktyk w tym zakresie. Podstawę badania stanowiło studium przypadku rozwoju współfinansowanych przez brazylijski rząd, innowacyjnych projektów wymagających kreowania idei i tworzonych dzięki międzyludzkim interakcjom w środowiskach sprzyjających powstawaniu nowych rozwiązań.

Naukowcy prowadzący badania z zakresu potrzeb informacyjnych oraz wyszukiwania i wykorzystania informacji (ang. information needs, seeking and use – INSU) – jednej z subdyscyplin bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (ang. LIS), zwracają od lat uwagę na konieczność ugruntowania konceptualnych i teoretycznych podstaw tej dziedziny, tym niemniej, w piśmiennictwie bibliologicznym i informatologicznym znaleźć można niewiele modeli badania i objaśniania znaczeń kluczowych konceptów służących do opisu badanych na gruncie teorii LIS zjawisk, a dotychczas przeprowadzone prace badawcze poświęcone aparatowi pojęciowemu INSU wskazują na niejednoznaczny charakter używanej terminologii i konieczność jej uściślenia. W artykule, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu, omówiono krytycznie różne metodologie stosowane w badaniach nad pojęciami w LIS. Przedstawiono również innowacyjne podejścia do odkrywania znaczeń, bazujące na analizie konceptualnej i zapożyczone z badań nad teorią i praktyką pielęgniarstwa, przeprowadzając przy użyciu wskazanych technik i zasad skróconą analizę pojęcia usage (użytkowanie, wykorzystanie) w LIS i INSU.

Postępująca digitalizacja kanałów dystrybucji treści i związane z tym zmiany nawyków czytelniczych mają znaczący wpływ na sposób organizacji usług zarówno w bibliotekach publicznych, jak i naukowych, w tym na kształtowanie zbiorów i metody promocji czytelnictwa, istotne jest więc zebranie jak największej liczby empirycznych danych dotyczących zachowań użytkowników i ich stosunku do czytania w różnych formach, w tym przy pomocy elektronicznych platform. W artykule skupiono się na analizie preferencji czytelniczych nastolatków, porównując ich podejście do lektury, dla przyjemności, książek drukowanych i w formie cyfrowej, z wykorzystaniem czytnika Sony.

Coraz bogatsza oferta dostawców baz online oraz pojawienie się sieciowych multiwyszukiwarek wymusza konieczność dostosowania metod prowadzenia edukacji informacyjnej (EI) do nowego środowiska informacyjnego i zachodzących w nim zmian. W artykule omówiono piśmiennictwo poświęcone implementacji platform zintegrowanego wyszukiwania w bibliotekach szkół wyższych i sposobom ich wykorzystywania przez studentów, a następnie przedstawiono propozycję uczenia i ewaluacji kompetencji informacyjnych, w której jako priorytetowy cel potraktowano naukę umiejętności krytycznego myślenia przy ocenie sieciowych zasobów możliwych do znalezienia dzięki nowym narzędziom lokalizacji informacji i systemom zintegrowanego wyszukiwania zasobów bibliotecznych. Wykorzystano w niej, jako ramy teoretyczne, koncepcję „formatu jako procesu” i przeanalizowano, na przykładach, w jaki sposób można włączyć to pojęcie do zajęć EI i jakie stosować strategie, by osiągnąć zakładane efekty nauczania .

Od połowy lat 90. ubiegłego wieku zaczęto realizować projekty mające na celu archiwizację szybko rozwijającej się sieci www, a obecnie członkami organizacji International Internet Preservation Consortium (IIPC) jest już 48 krajów, między nimi występują jednak duże różnice w podejściu do regulacji dostępu do archiwizowanych treści internetowych. W artykule dokonano przeglądu bieżących zasad udostępniania materiałów w sieciowych archiwach partnerów IIPC oraz, na podstawie danych z badania sondażowego użytkowników brytyjskiego UK Web Archive, przeanalizowano przyczyny ograniczonego wykorzystywania tego typu zasobów w środowisku naukowym.

Amerykańskie Stowarzyszenie Bibliotek (ALA) opublikowało kilka dni temu raport The State of America’s Libraries 2015 informujący o sytuacji bibliotek publicznych, szkolnych i akademickich w Stanach Zjednoczonych, społecznym odbiorze tych instytucji, obserwowalnych w 2014 r. trendach dotyczących wykorzystania i rozpowszechniania zasobów informacyjnych oraz inicjatywach i regulacjach prawnych mających wpływ na środowisko biblioteczne i użytkowników bibliotek.

Dzięki coraz większym możliwościom współczesnych technologii i specyfice sieci www (multimedialność, interaktywność, wielowątkowość, nielinearność itp.), rozwijane są obecnie nowe formy przekazywania informacji, w tym dokumenty o charakterze immersyjnym (DI), zapewniające wrażenie realności cyberprzestrzeni i pozwalające użytkownikom na zanurzenie się wirtualnej rzeczywistości. Można przyjąć, że ich pojawienie się będzie miało transformacyjny wpływ na niektóre z aspektów dostarczania informacji oraz na bibliologię i informatologię (BIN) jako dyscypliny naukowe, w artykule wskazano więc na potrzebę badania zmieniających się zachowań informacyjnych użytkowników immersyjnych materiałów i, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu, przedstawiono charakterystykę tego typu treści oraz możliwe kierunki i narzędzia badań związanych z nimi praktyk informacyjnych.

W artykule omówiono wyniki badania poświęconego ewolucji metod i technik badawczych wykorzystywanych przez bibliotekoznawców i specjalistów informacji naukowej. W celu identyfikacji wybieranych i stosowanych przez nich strategii badawczych, dokonano ilościowej i jakościowej analizy artykułów naukowych opublikowanych między 2001 a 2010 r. w trzech renomowanych czasopismach z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (BIN): Journal of Documentation (JDoc), Journal of the American Society for Information Science & Technology (JASIS&T) i Library & Information Science Research (LISR).

Przedstawiono „Manifest dla bibliotek obsługujących osoby mające trudności z odczytywaniem druku” (Manifesto for Libraries Serving Persons With a Print Disability). Dokument ten, przygotowany przez IFLA, został podpisany na spotkaniu UNESCO w Paryżu w listopadzie 2013 r. Zakłada on promowanie dostępu do usług bibliotecznych i informacyjnych dla 285 milionów żyjący na całym świecie osób niewidomych i słabowidzących, z których 21 milionów mieszka w Stanach Zjednoczonych, jak również dla osób mających problemy z czytaniem z innych powodów. Dokument zwraca uwagę na konieczność przygotowania odpowiednich usług, zbiorów, sprzętu i innych ułatwień, które pozwolą walczyć z „głodem książek”, jak Światowy Związek Niewidomych (ang. World Blind Union) określa sytuację, w której mniej niż 5% publikowanych książek jest dostępnych dla osób niemogących czytać tradycyjnie wydanych tekstów.