Babin

Artykuł poświęcono kwestii integracji serwisów bazujących na sieci 2.0 z usługami najbardziej zaawansowanych technologicznie bibliotek akademickich na świecie. Omówiono w nim wyniki badania, będącego kontynuacją projektu autorów zrealizowanego w 2009 r. i sprawdzającego wykorzystanie w instytucjach tego typu 6 narzędzi 2.0: RSS, IM, weblogów, tagów, sieci społecznościowych i mediów strumieniowych oraz akceptację takich bibliotecznych kanałów informacyjnych przez użytkowników. Stwierdzono wówczas relatywnie niski poziom implementacji usług 2.0 (najbardziej rozpowszechnioną okazało się RSS, najmniej – tagi) i ograniczone zainteresowanie nimi ze strony bibliotecznej klienteli.

Na świecie pisze się coraz częściej krytycznie o mediach elektronicznych i ich wpływie na czytanie i zachowania informacyjne młodych ludzi  (zob. BABIN 2009/4/272, BABIN 2011/2/75). Niewątpliwie pojawienie się tekstów dostępnych online w wersji cyfrowej zmieniło znacząco sposób lektury i nawyki czytelnicze zarówno masowego odbiorcy, jak i środowiska naukowego, a dokumenty elektroniczne wykorzystywane są odmiennie niż drukowane (por. BABIN 2006/3/164, BABIN 2010/3/157). Trudno jednak, zdaniem autora, na razie jednoznacznie oceniać wagę i skutki owych zmian w zakresie sposobu uczenia się i komunikacji, podkreśla więc konieczność prowadzenia dalszych badań w tym zakresie.

Trove to działający od końca 2009 r. serwis poświecony Australii i Australijczykom, stworzony i administrowany przez Bibliotekę Narodową Australii i zapewniający jeden, bezpłatny punkt dostępu do ponad 200 mln zasobów online (książek, zdjęć, historycznych gazet, nagrań dźwiękowych i filmowych, map, archiwów i in.), w tym zasobów tzw. głębokiego internetu. Metawyszukiwarka Trove pozyskuje metadane z ponad 1000 australijskich bibliotek oraz innych instytucji kultury i organizacji zajmujących się gromadzeniem i ochroną dziedzictwa kulturowego.

W artykule omówiono fenomeny blogosfery i forów dyskusyjnych i ich rozwój w ciągu ostatniej dekady oraz sposoby wykorzystywania blogów i forów internetowych w edukacji na poziomie uniwersyteckim. Przedstawiono również wyniki ostatnich badań dotyczących wzajemnej komunikacji online pracowników akademickich, a następnie zreferowano zrealizowany przez autorów metodami jakościowymi projekt badawczy poświęcony analizie zachowań naukowców na forach dyskusyjnych hostowanych na stronie internetowej The Chronicle of Higher Education – popularnego w St. Zjednoczonych źródła informacji o szkolnictwie wyższym.

W art. przedstawiono różne konstrukcje teoretyczne (model TAM, teorie zaufania, zaangażowania, kapitału społecznego, sieci społecznych i in.) wykorzystywane do opisu mechanizmów zachowań internautów i czynników warunkujących korzystanie z serwisów społecznościowych i uczestniczenie w społecznościach online (SO) takich jak Facebook, Second Life itp. Omówiono również wyniki badania analizującego determinanty uczestnictwa w tego typu społecznosciach z punktu widzenia teorii wpływu społecznego H. C. Kelmana, zgodnie z którą, indywidualne zachowanie warunkowane jest przez 3 procesy społeczne: podporządkowania (działania podejmowane w oczekiwaniu na pozytywną reakcję innych osób, ważnych dla danej jednostki), identyfikacji (utożsamiania się z grupą, poczucia przynależności) i internalizacji (akceptacji wpływu grupy w związku ze zbieżnością wartości wyznawanych przez jej członków z systemem wartości jednostki).

W artykule zreferowano wyniki badania mającego na celu lepsze zrozumienie zachowań i motywacji użytkowników cyberprzestrzeni i ustalenie czynników kształtujących ich potrzeby w relatywnie nowym, elektronicznym kontekście marketingu, tj. w trójwymiarowych światach wirtualnych, stanowiących dla firm i organizacji coraz ważniejszy kanał komunikacji z obecnymi i potencjalnymi klientami.

Na podstawie konceptualnej analizy projektów cyfrowej humanistyki (CF) i piśmiennictwa poświęconego ewaluacji tej dziedziny, podjęto próbę rekonstrukcji jej genealogii oraz wyróżnialnych aspektów, a także identyfikacji podstawowych koncepcji i argumentów pojawiających się w debatach nt. roli CF oraz transformacji, jakim podlegają poszczególne dyscypliny, metody nauczania i metodologie badań w naukach humanistycznych. Omówiono również specyfikę produkcji wiedzy i przemian w humanistyce, związanych z rozwojem narzędzi cyfrowych oraz ich wpływ na rozwój tej dziedziny, pedagogikę i formy tworzenia i wykorzystania tekstu cyfrowego.

W artykule zreferowano literaturę nt. wykorzystania mobilnych narzędzi komunikacyjnych (MNK) w kontekście edukacyjnym, a następnie przedstawiono wyniki badania sprawdzającego, w jaki sposób kanadyjskie biblioteki akademickie reagują na trendy związane z włączaniem przenośnych urządzeń cyfrowych w proces m-learningu i jak dostosowują swoje zasoby i usługi do potrzeb ich użytkowników.

Podział cyfrowy (PC) jest przedmiotem nieustannego zainteresowania zarówno kręgów rządzących jak i środowiska akademickiego, co obrazuje liczba artykułów, rozpraw naukowych, oficjalnych raportów, międzynarodowych kongresów i szczytów poświęconych temu zjawisku.

Na podstawie przeglądu literatury przedmiotu omówiono definicje i techniki marketingu wykorzystywane przez amerykańskie biblioteki różnego typu do promocji swoich zasobów elektronicznych oraz stosowane metody oceny skuteczności takich działań. Do ich analizy, przeprowadzonej przy pomocy oprogramowania do obróbki danych jakościowych ATLAS.ti (wersja 5.2), wykorzystano treść 24 artykułów z czasopism bibliotekoznawczych i dokumentów takich jak wnioski o granty, pochodzących z lat 1994-2009.