Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Archiwum z miesiąca: grudzień 2014

Bieżące zmiany w zakresie usług dostarczania dokumentów w Niemczech

Autor: Marta Elas,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki, Własność intelektualna

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania Bieżące zmiany w zakresie usług dostarczania dokumentów w Niemczech została wyłączona

Misją Technische Informationsbibliothek und Universitätsbibliothek (TIB) – Niemieckiej Narodowej Biblioteki Nauki i Technologii, realizowaną od ponad 50 lat, jest dostarczanie specjalistycznych informacji z zakresu technologii i nauk ścisłych dla sektora publicznego i prywatnego. Do 2008 r. TIB mogła dostarczać materiały ze swoich zbiorów użytkownikom w dowolnym formacie, bez konieczności zawierania umów z autorami czy wydawcami. Jednak w 2008 r. wprowadzono zmiany przepisów prawa autorskiego, które ograniczyły możliwość dostarczania materiałów w wersji elektronicznej; świadczenie takiej sługi wymaga uiszczenia opłaty dla organizacji zajmujących się ochroną praw do reprodukcji (VG Wort dla tekstów i VG Bild-Kunst dla obrazów i dzieł sztuki). Zmiana przepisów jest jednym z czynników odpowiadających za spadek liczby zamówień, realizowanych poprzez usługę dostarczania dokumentów lub w systemie pay-per-view, w latach 2006-2012 (innym powodem może być coraz powszechniejszy dostęp do wielu materiałów online).

więcej o Bieżące zmiany w zakresie usług dostarczania dokumentów w Niemczech

Nichesourcing : nowa forma współpracy naukowo-badawczej w Bibliotece Narodowej Finlandii

Autor: Marta Elas,

Kategorie: Technologia informacyjna i bibliotekarska, Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie, Działalność biblioteki, Dostęp do publikacji

Tagi: , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Nichesourcing : nowa forma współpracy naukowo-badawczej w Bibliotece Narodowej Finlandii została wyłączona

Biblioteka Narodowa Finlandii (BNF) prowadzi od 2012 r. Projekt Digitalizacji Języków Pokrewnych (Digitisation Project of Kindred Languages), którego celem jest przeniesienie na formę cyfrową i opublikowanie online w wolnym dostępie, na otwartej platformie DSpace, ok. 1200 książek i ponad 100 tytułów czasopism w różnych, w tym zagrożonych językach z rodziny uralskiej. Powstała w jego ramach kolekcja ugrofińska (Fenno-Ugrica) zawiera obecnie ponad 110 tys. stron książek i ok. 90 tys. stron czasopism dostępnych dla wszystkich zainteresowanych, niezależnie od ich miejsca pobytu. Projekt jest wspierany finansowo przez Fundację Kone i stanowi część jej programu językowego koncentrującego się na dokumentacji rzadkich języków ugrofińskich, fińskiego i języków mniejszości narodowych Finlandii. Docelowo, udostępnione materiały mają stanowić największy na świecie zasób w językach uralskich. NBF chce również zapewnić użytkownikom Fenno-Ugrica narzędzia umożliwiające prowadzenie badań lingwistycznych, interaktywne wykorzystanie zdigitalizowanych zbiorów i wspieranie nauki obywatelskiej (ang. citizen science), wykorzystując w tym celu społecznościowe innowacje i nowe formy partnerstwa.

więcej o Nichesourcing : nowa forma współpracy naukowo-badawczej w Bibliotece Narodowej Finlandii

Neutralność sieci a amerykańskie biblioteki: konflikt dostępu

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Działalność biblioteki, Dostęp do publikacji, Wolność intelektualna

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Neutralność sieci a amerykańskie biblioteki: konflikt dostępu została wyłączona

Zasady neutralności sieci zostały uregulowane w Stanach Zjednoczonych w 2010 r. przez Federalną Komisję Komunikacji (FCC). Zakładały one transparentność działań dostawców usług i łączy internetowych (ISP), zakaz blokowania przez nich dopuszczalnych prawem treści oraz brak dyskryminacji przy zarządzaniu transmisją, ze względu na lokalizację, rodzaj przesyłanych danych stosowane protokołu itp. Nakładały więc na ISP obowiązek zapewnienia takich samych warunków dostępu (w tym tej samej prędkości) do wszystkich sieciowych serwisów oraz równego traktowania ruchu przechodzącego przez ich infrastrukturę, niezależnie od tego z jakich stron pochodzi. Regulacje te zostały zaskarżone przez firmę Verizon – jednego z największych operatorów telekomunikacyjnych w Stanach Zjednoczonych, a na początku 2014 r. Federalny Sąd Apelacyjny dla Dystryktu Kolumbii rozstrzygnął jej pozew przeciw FCC na korzyść dostawcy.

więcej o Neutralność sieci a amerykańskie biblioteki: konflikt dostępu

Modele opisu zasobów w Sieci Semantycznej: porównanie FRBR, RDA i BIBFRAME

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Opracowanie informacji

Tagi: , , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Modele opisu zasobów w Sieci Semantycznej: porównanie FRBR, RDA i BIBFRAME została wyłączona

Większość bibliograficznych metadanych w sieci www, opisujących dokumenty takie jak książki, artykuły czy pliki graficzne wzorowanych jest na dorozumianej strukturze pojedynczej jednostki (zasobu) i jej atrybutów (cech) – na schemacie tym oparto np. popularny, bazujący na Dublin Core format XML dla protokołu OAI-OMH. W ciągu ostatnich 2 dekad powstało jednak kilka bardziej zróżnicowanych koncepcji danych bibliograficznych, w których np. książka nie jest postrzegana jako książka, lecz jako zestaw jednostek w różny sposób odzwierciedlających znaczenie, sposób realizacji i fizyczność danego obiektu, takich jak przedstawiony w dokumencie IFLA z 1998 r. model FRBR, stanowiący inspirację dla całej rodziny formatów ujmujących zasoby bibliograficzne w podobnych kategoriach. W artykule porównano, jak modele te zostały wyrażone w postaci słowników Sieci Semantycznej bazujących na składni RDF. Przeanalizowano również, co słowniki te mówią o naturze jednostek bibliograficznych i w jaki sposób definiują je jako klasy RDF, w odróżnieniu od specyfikacji źródeł nie bazujących na tym języku.

więcej o Modele opisu zasobów w Sieci Semantycznej: porównanie FRBR, RDA i BIBFRAME

Biblioteki w nowym informacyjnym uniwersum: przegląd piśmiennictwa dotyczącego katalogowania i klasyfikacji z lat 2011-2012

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Źródła informacji, Opracowanie informacji, Działalność biblioteki

Tagi: , , , ,

Możliwość komentowania Biblioteki w nowym informacyjnym uniwersum: przegląd piśmiennictwa dotyczącego katalogowania i klasyfikacji z lat 2011-2012 została wyłączona

W artykule omówiono metodologię i wyniki przeglądu angielskojęzycznej literatury z zakresu katalogowania i klasyfikacji z lat 2011-2012, poświęconej zarówno teorii jak i praktykom stosowanym przy opisie i zapewnianiu dostępu do zasobów bibliotecznych. W badanym okresie przeprowadzono testy RDA, dokonano rewizji tego standardu i ostatecznie podjęto decyzję o jego wdrożeniu, duża część referowanego piśmiennictwa koncentruje się wiec na tematyce RDA oraz założeń i zastosowań modelu FRBR, stanowiącego podstawę nowych zasad katalogowania, a także eksperymentom z prototypami i słownikami w składni Linked Data. Inne zagadnienia uwzględnione w badaniu to klasyfikacje, słowniki kontrolowane, kartoteki wzorcowe, ewaluacja i historia katalogowania, katalogowanie specjalnych formatów, serwisy wyszukiwawcze, metadane w formatach innych niż AACR2/RDA, organizacja pracy w procesie katalogowania oraz edukacja i kariery zawodowe katalogerów.

więcej o Biblioteki w nowym informacyjnym uniwersum: przegląd piśmiennictwa dotyczącego katalogowania i klasyfikacji z lat 2011-2012

Annota: nowe narzędzie współpracy i zarządzania zasobami naukowymi

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Opracowanie informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska, Biblioteki jako kolekcje, Badania użytkowników

Tagi: , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Annota: nowe narzędzie współpracy i zarządzania zasobami naukowymi została wyłączona

Biblioteki cyfrowe zapewniają dostęp do rozległych zasobów wartościowych informacji, w większości w formie publikacji naukowych, jednak liczba znajdujących się w tych repozytoriach dokumentów sprawia, że ich efektywna organizacja, przeszukiwanie i odnajdywanie stają się coraz większym wyzwaniem, a manualne zarządzanie tymi procesami jest niemal niemożliwe. Kolejnym zadaniem stojącym przed twórcami cyfrowych archiwów jest zapewnienie naukowcom narzędzi ułatwiających współpracę i wymianę danych, jako że badania naukowe mają w coraz większej mierze charakter pracy zespołowej. W artykule zaprezentowano słowacki system Annota – nowe narzędzie współpracy online umożliwiające badaczom adnotowanie i organizowanie publikacji naukowych oraz dzielnie się nimi w sieci www. Serwis ten pełni również funkcję platformy badawczej służącej do spersonalizowanej nawigacji, ewaluacji metod automatycznej organizacji zbiorów dokumentów i inteligentnego wyszukiwania relewantnych jednostek, na podstawie zawartości artefaktów informacyjnych, towarzyszących im metadanych oraz aktywności użytkowników.

więcej o Annota: nowe narzędzie współpracy i zarządzania zasobami naukowymi

Biblioteka jako klub towarzyski: noce gier na amerykańskich uczelniach

Autor: Marta Elas,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Działalność biblioteki, Kategorie użytkowników

Tagi: , , ,

Możliwość komentowania Biblioteka jako klub towarzyski: noce gier na amerykańskich uczelniach została wyłączona

Biblioteka Rodneya A. Briggsa Uniwersytetu Minnesota Morris (UMM), podobnie jak inne biblioteki szkół wyższych, zapewnia swoim użytkownikom dostęp do zasobów bibliotecznych, usług informacyjnych i nowych technologii, oferuje przestrzeń do nauki i współpracy, i wspiera realizację potrzeb badawczych i edukacyjnych kampusu. W jeden piątkowy wieczór w miesiącu, organizuje też od kilku lat wydarzenie wykraczające poza tradycyjną misję placówki akademickiej: noce gier (Game Night @ Briggs Library), w czasie których studenci mogą w gronie znajomych relaksować się uczestnicząc w różnego typu rozgrywkach.

więcej o Biblioteka jako klub towarzyski: noce gier na amerykańskich uczelniach

Wykorzystanie klasyfikacji jako metody organizacji, prezentacji i wyszukiwania informacji w archiwach

Autor: Alina Nowińska,

Kategorie: Źródła informacji, Opracowanie informacji

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Wykorzystanie klasyfikacji jako metody organizacji, prezentacji i wyszukiwania informacji w archiwach została wyłączona

Na podstawie przeglądu literatury przedmiotu przedstawiono problematykę stosowania schematów klasyfikacyjnych w archiwach. W części wstępnej artykułu omówiono definicje pojęcia klasyfikacji piśmiennictwa zawarte w podstawowych portugalskich i międzynarodowych encyklopediach dziedzinowych i słownikach terminologicznych, zwracając przy tym szczególną uwagę na kierunki zmian w podejściu do zagadnień klasyfikacji. Następnie zaprezentowano wyniki badań dotyczących zastosowania różnych narzędzi dostępu do informacji archiwizowanej w placówkach portugalskich w latach 1889-1996 (tablice i schematy klasyfikacji, inwentarze, katalogi, indeksy, przewodniki po zbiorach itp.).

więcej o Wykorzystanie klasyfikacji jako metody organizacji, prezentacji i wyszukiwania informacji w archiwach

O ewaluacji narzędzi zarządzania tezaurusami zgodnych ze standardami Sieci Semantycznej

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Opracowanie informacji, Technologia informacyjna i bibliotekarska

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania O ewaluacji narzędzi zarządzania tezaurusami zgodnych ze standardami Sieci Semantycznej została wyłączona

Tezaurusy to ustrukturyzowane słowniki kontrolowane i systemy organizacji wiedzy z określonych dyscyplin, mające ułatwiać wyszukiwanie informacji i wspierać efektywność jego zaawansowanych funkcji. Pełnią one istotne funkcje w systemach informacyjnych, a wraz z rozwojem inicjatyw sieci 3.0 i standardów reprezentacji informacji w interoperacyjnych formatach, tezaurusy zaczęto postrzegać jako wsparcie dla semantycznego wyszukiwania i innych serwisów o wartości dodanej. Nowe narzędzia do zarządzania tezaurusami umożliwiają nie tylko ich tworzenie, lecz również edycję, i wykorzystywanie do różnych zadań, jednak funkcjonalność dostępnych systemów tego typu i ich kompatybilność z rekomendacjami W3C różnią się znacząco. Aby ułatwić użytkownikom wybór odpowiedniego oprogramowania, w artykule zaproponowano ramy dla porównania tych instrumentów, czyli metodę ich systematycznej ewaluacji z perspektywy Sieci Semantycznej, omawiając przyjętą metodologię, listę elementów do oceny i zestaw danych wykorzystanych w ewaluacji. W badaniu uwzględniono otwarte, bezpłatne narzędzia, zwracając szczególną uwagę na kwestie funkcjonalności, interoperacyjności informacji i zgodności ze specyfikacją SKOS i składnią RDF.

więcej o O ewaluacji narzędzi zarządzania tezaurusami zgodnych ze standardami Sieci Semantycznej

Nowe usługi Biblioteki Narodowej Chin

Autor: Marta Elas,

Kategorie: Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Biblioteki jako kolekcje, Zarządzanie

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Nowe usługi Biblioteki Narodowej Chin została wyłączona

Dyrektor Biblioteki Narodowej Chin (BNCh), Narodowego Chińskiego Centrum Zachowywania i Konserwacji Starożytnych Książek oraz Muzeum Narodowego Klasycznych Książek przedstawia w tekście najważniejsze innowacyjne projekty BNCh, dotyczące bibliotek cyfrowych, działalności edukacyjnej oraz ochrony dziedzictwa kulturowego. Placówka ta powstała w 1909 r., jest głównym repozytorium piśmiennictwa narodowego, narodowym ośrodkiem bibliograficznym, centrum konserwacji starożytnych dzieł chińskiej kultury oraz centrum informacyjno-badawczo-rozwojowym. Obsługuje ponad 4 mln użytkowników rocznie, a jej zbiory obejmują ponad 32,4 mln woluminów.

więcej o Nowe usługi Biblioteki Narodowej Chin