Babin

W artykule poświęconym problematyce integracji materiałów dźwiękowych z innymi typami treści w bibliotekach cyfrowych przybliżono najnowszą inicjatywę Biblioteca Europea di Informazione e Cultura (BEIC) – włoskiej instytucji kultury realizującej cele edukacyjne i pedagogiczne przez tworzenie otwartej, wirtualnej biblioteki multimediów i zasobów edukacyjnych z różnych dziedzin wiedzy oraz zarządzanie fizycznymi kolekcjami w wolnym dostępie.

Katalogi biblioteczne cieszą się niską popularnością wśród użytkowników Internetu poszukujących zarówno informacji rzeczowych, jak i bibliograficznych, wielu ekspertów zaleca więc ewolucję tych systemów w kierunku katalogów „następnej generacji”, wzorowanych na wykorzystywanych masowo komercyjnych platformach takich jak Amazon czy Google i mających zapewniać odbiorcom zbliżone doświadczenia nawigacyjne i możliwość korzystania z dodatkowych opcji (takich jak narzędzia społecznościowe, systemy rekomendacyjne, mobilne interfejsy, dostępność treści materiałów online, „bezszwowa” integracja różnych, zewnętrznych źródeł itp.) oraz strategii wyszukiwawczych, do których są przyzwyczajeni. W artykule rozpatrzono wady i zalety włączania komercyjnych rozwiązań do tradycyjnych bibliotecznych OPAC, przedyskutowano również, w jaki sposób jakościowe podejście (metoda studium przypadku) może pomóc w badaniu interfejsów sieciowych aplikacji oraz w poszerzeniu rozumienia mechanizmów komunikacji w sieci www.

Terminem iSchool (zob. babin.bn.org.pl/?p=2595) określa się uczelnie i wydziały, które podjęły inicjatywę rozwijania badań koncentrujących się na informacji naukowej jako fenomenie rozpatrywanym z różnych punktów widzenia oraz analizie szeroko rozumianych relacji między informacją a technologią i użytkownikiem indywidualnym. We wstępnej części artykułu przedstawiono historię wyższego szkolnictwa bibliotecznego w Stanach Zjednoczonych, zwracając uwagę na jego ewolucję od czasów kształcenia studentów głównie w zakresie literatury pięknej i nauk humanistycznych.

W artykule omówiono historyczne i polityczne tło reform polityki informacyjnej w Chile. Przybliżono również działania lokalnej społeczności naukowej i bibliotek na rzecz zmiany przyjętych w tym państwie zasad świadczenia publicznych usług informacyjnych, w tym zwłaszcza modelu finansowania produkcji i rozpowszechniania treści naukowych, oraz wysiłki na rzecz torowania drogi nowemu paradygmatowi dostępu do międzynarodowych zasobów informacyjnych, bazującemu na pojęciach powszechnego świadczenia usług i obywatelskich praw do informacji.

Wskaźnik cytowań Impact Factor krytykowany jest często m.in. za to, że jest częściowo zależny od profilu czasopisma i stopnia popularności dziedziny badań, na której dany tytuł się koncentruje, część naukowców wskazuje więc na potrzebę opracowania nowych metod pomiaru siły oddziaływania czasopism, które będzie można łatwo włączyć np. do Journal Citation Reports, i które pozwolą na lepszą interpretację bibliometrycznych mierników. W artykule zaproponowano wykorzystywanie nowego wskaźnika bibliometrycznego o nazwie focus factor (FF), służącego do pomiaru specjalizacji czasopisma w określonym czasie. Metoda ta bazuje na powiązaniach bibliograficznych (ang. bibliographic couplings) i w jej ramach liczy się procent ponownych cytowań w kolejnych latach.

W artykule przeanalizowano wspólne aspekty zawodów powiązanych z nauką o informacji oraz ochroną i zapewnianiem dostępu do dziedzictwa kulturowego, a także miejsce muzeologii w kanadyjskim systemie kształcenia na poziomie wyższym, a następnie przedyskutowano celowość włączenia do uniwersyteckich programów bibliotekoznawstwa i informacji naukowej przedmiotów związanych z szeroko rozumianym muzealnictwem, wskazując, że studenci uzyskają dzięki temu poszukiwany zawód, a uczelnie – nowych studentów na kierunkach koncentrujących się dotąd głównie na bibliotekach i archiwach .

Ze względu na niskie zarobki i niską szacowaną stopę wzrostu (7% do 2020 r.) liczby dostępnych miejsc pracy w amerykańskim sektorze bibliotecznym, bibliologia i informatologia oceniane są w ostatnich latach przez magazyn Forbes jako najmniej perspektywiczne kierunki studiów. Jednocześnie, w Stanach Zjednoczonych trwa debata nad umiejętnościami i kwalifikacjami, jakich należy wymagać od kandydatów na stanowiska w bibliotekach szkół wyższych, a część jej uczestników jest zdania, że posiadanie wyłącznie stopnia magistra bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (BIN) lub podobnego typu dyplomów magisterskich (MLIS, MLS, MIS itp.), przyznawanych przez amerykańskie szkoły BIN, nie gwarantuje znalezienia zatrudnienia w sektorze akademickim. Aby sprawdzić na ile opinie te mogą być zasadne oraz ocenić zmiany zachodzące na tym rynku pracy, w artykule przeanalizowano powiązane z nim oferty.

Większość projektów humanistyki cyfrowej (HC) bazuje na podejściu Do-It Yourself (zrób to sam), proces produkcji wiedzy w społecznościach cyfrowych humanistów wymaga też jednak treści, narzędzi i danych tworzonych przez innych, a sukces takich przedsięwzięć zależy w dużej mierze od formalnej i nieformalnej współpracy w obrębie kilku sektorów informacyjnych (akademickiego, pozaakademickiego i kultury). Bibliotekarze pełnią od wielu lat ważne funkcje w środowisku HC, wspierając budowę cyfrowych zasobów, ułatwiając nawigację między różnymi źródłami, pomagając w spełnianiu potrzeb informacyjnych naukowców i dbając o rozwój standardów danych i organizacji informacji. W artykule przeanalizowano możliwość utworzenia prowadzonego przez bibliotekarzy miejsca spotkań HC dla wielu różnych społeczności badaczy, przy wykorzystaniu hostowanej w modelu SaaS wersji otwartej platformy Omeka, służącej do publikacji i prezentacji cyfrowych kolekcji obiektów kultury, czyli Omeka.net (zob. babin.bn.org.pl/?p=2768). Przedstawiono również wyniki ewaluacji tego narzędzia, jako taniego i przyjaznego technologicznie (również dla laików) rozwiązania, zapewniającego warunki do współtworzenia i eksploracji zasobów online.

W artykule dokonano krytycznego przeglądu piśmiennictwa poświęconego relacjom między wyszukiwaniem informacji a uczeniem się w kontekście edukacji na poziomie akademickim. Ponieważ wnioski z wielu badań dotyczących procesów zdobywania i przyswajania informacji przez studentów oraz zależności między ich kompetencjami informacyjnymi a skutecznością kwerend są niespójne, problem ten postanowiono rozpatrzyć koncentrując się nie tyle na problematyce zachowań informacyjnych obserwowanych przy realizacji zadań związanych z nauką, co na sposobach konceptualizacji i rekonfiguracji systemów wyszukiwawczych jako instrumentów edukacyjnych oraz narzędzi oceny efektów uczenia się na podstawie wyników wyszukiwania. Podjęto też próbę stworzenia nowego, bazującego na współpracy programu badawczego analizującego problematykę uczenia się i szukania informacji z wielodyscyplinarnej perspektywy.

W artykule omówiono wyniki badania zainicjowanego w 2014 r. na Uniwersytecie Karola w Pradze, analizującego relacje cudzoziemców mieszkających w Republice Czeskiej z bibliotekami różnych typów. W jego ramach sprawdzano m.in. potencjalne zależności między stopniem wykorzystywania bibliotek w kraju pochodzenia i w Czechach, sposób postrzegania przez migrantów czeskich bibliotek, wzory zachowań informacyjnych oraz możliwe powody rezygnacji z usług bibliotecznych.