Babin

W artykule omówiono wyniki badania zainicjowanego w 2014 r. na Uniwersytecie Karola w Pradze, analizującego relacje cudzoziemców mieszkających w Republice Czeskiej z bibliotekami różnych typów. W jego ramach sprawdzano m.in. potencjalne zależności między stopniem wykorzystywania bibliotek w kraju pochodzenia i w Czechach, sposób postrzegania przez migrantów czeskich bibliotek, wzory zachowań informacyjnych oraz możliwe powody rezygnacji z usług bibliotecznych.

W artykule omówiono zagadnienia związane z metodyką nauki czytania oraz możliwościami promocji czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży, z uwzględnieniem różnych preferencji czytelniczych oraz czynników takich jak obniżanie się poziomu edukacyjnego młodych ludzi, pojawienie się nowych modeli uczenia się oraz upowszechnienie mediów elektronicznych i nawyków związanych z czytaniem z ekranu. Przeanalizowano także praktyki czytania tekstów w formie cyfrowej w kontekście dwóch teorii: czynnikowej i deiktycznej.

Jedną z wielu transformacji zachodzących w środowisku akademickim, związanych z coraz powszechniejszym wykorzystywaniem przez studentów mobilnych urządzeń i systemów zarządzania kursami (ang. CMS − Course Management Systems), jest pojawienie się nowych sposobów uczenia się, pisania prac i wykonywania zlecanych zadań, a także zmiana sposobów wykorzystywania bibliotek. Coraz częściej obserwowanym fenomenem jest preferowanie przez studiujących nauki nie w pojedynkę lecz w ramach wspieranych technologicznie grup, biblioteki szkół wyższych muszą więc dostosowywać swoje obiekty i usługi do takich oczekiwań swoich grup odbiorców. W artykule omówiono wyniki ewaluacji biblioteki akademickiej w kategoriach relacji między pracą indywidualną, grupową, doświadczeniami użytkowników i postrzeganiem przez nich określonych miejsca i przestrzeni. Autorzy odwołują się w nim do koncepcji paradygmatów bibliotecznego designu Scotta Bennetta, w której opisuje się przejście od modelu skoncentrowanego na książkach i charakteryzowanego przez architekturę dostosowaną głównie do samodzielnego badania dokumentów, do paradygmatu skupionego na uczeniu się, w którego ramach powstają przestrzenie umożliwiające i inspirujące naukę w wieloosobowych zespołach.

Ze względu na rosnącą popularność i potencjalnie niższe, w porównaniu z tradycyjnymi publikacjami koszty ebooków, przenośne czytniki treści elektronicznych, takie jak Ipad, czy Kindle, cieszą się zainteresowaniem coraz większej liczby placówek edukacyjnych i traktowane są jako użyteczne narzędzie mające motywować dzieci i młodzież do nauki i czytania. Mimo że zalety uczenia się przy pomocy mobilnych urządzeń wydają się jasne, jak dotąd stosunkowo niewiele badań poświęcono zgłębianiu czynników mających wpływ na akceptację tabletów przez uczniów szkół podstawowych, trudno też jednoznacznie ustalić, czy korzystanie z nich wpływa pozytywnie na poziom rozumienia czytanego tekstu w tej grupie wiekowej. Omówione w artykule badanie miało pomóc rozstrzygnąć te kwestie i ustalić zmienne determinujące przyjęcie czytników w kontekstach edukacyjnych (por. BABIN [1], [2], [3]).

W 2009 roku prof. Jeffrey Beall – bibliotekarz i autor znanego bloga poświęconego zagadnieniom publikowania w modelu otwartego dostępu, zaczął tworzyć listę tzw. drapieżnych wydawców (ang. predatory publishers), czyli firm żerujących na modelu finansowania otwartych czasopism z opłat pobieranych od autorów artykułów. W należących do takich nieuczciwych wydawców, rzekomo naukowych i recenzowanych periodykach, ukazują się, z pominięciem procesu wydawniczego i ewaluacji, wszystkie opłacone teksty, także te niespełniające w żaden sposób kryteriów naukowości. Większość piśmiennictwa poświęconego komunikacji naukowej i drapieżnym wydawcom koncentruje się na obawach środowiska naukowego związanych z publikowaniem w wątpliwej jakości czasopismach. Autorki postanowiły podejść do tego zagadnienia z innej perspektywy, analizując je w kontekście zadań i prac badawczych prowadzonych przez studentów oraz szkoleń bibliotecznych.

Duża część kwerend w Internecie dotyczy informacji związanej z określonym zakresem czasowym, odnoszącym się zarówno do przeszłości (np. określonych wydarzeń), jak i przyszłości (planowanych wydarzeń, przewidywanych trendów, możliwych scenariuszy, spekulacji czy prognoz), przy czym z badań wynika, że przeciętny użytkownik ma problemy z selekcją w morzu danych treści wybiegających poza teraźniejszość. Wiedza specjalistów na temat związanych z czasem zachowań informacyjnych internautów jest nadal ograniczona, aby więc uzupełnić tę lukę i ułatwić opracowanie metod i rozwiązań ułatwiających czasowe wyszukiwania informacji, autorzy zebrali i omówili dostępną literaturę przedmiotu, przeprowadzili również badanie analizujące strategie wyszukiwawcze w warunkach laboratoryjnych.

Administratorzy bibliotek i bibliotekoznawcy zajmują się od lat identyfikacją problemów mogących mieć negatywny wpływ na chęć korzystania z tych instytucji, wskazując m.in. na bariery takie, jak rozmiar biblioteki, problemy z posługiwaniem się katalogami online i bazami danych czy brak odpowiednich umiejętności informacyjnych. Coraz większą uwagę specjalistów (por. BABIN [1], [2], [3], [4], [5]) przyciąga też w kontekście tych czynników koncepcja lęku przed biblioteką (ang. library anxiety). Definiuje się go jako zespół nieprzyjemnych odczuć lub stanów emocjonalnych charakteryzujących się dezorientacją umysłową, napięciem, poczuciem niepewności, bezradności, zagubienia i negatywnymi myślami związanymi ze świadomością porażki, pojawiającymi się wyłącznie w trakcie pobytu w bibliotece lub przy rozważaniu jej odwiedzin. Obawa przed korzystaniem z biblioteki i wstyd przed zadawaniem pytań, mogących w opinii studentów ujawnić ich brak kompetencji, traktowane są jako element przyczyniający się do słabych wyników w nauce, a bibliotekarzy zachęca się do poważnego traktowania tego fenomenu w celu opracowania odpowiednich strategii zaradczych. Autorka postanowiła sprawdzić, czy istnieją jakiekolwiek wskaźniki mogące potwierdzić istnienie tego zjawiska i jakie mogą być jego potencjalne uwarunkowania, przeprowadzając badanie w grupie osób rozpoczynających studia na jednym z karaibskich uniwersytetów.

Do propagowania czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży wykorzystuje się coraz częściej pasję komputerową młodego pokolenia. W artykule omówiono założenia dwóch rosyjskich, ogólnokrajowych krajowych projektów promujących wykorzystanie możliwości technologii sieciowych do rozwijania czytelnictwa.

W artykule, na przykładzie programów bibliotecznych realizowanych w różnych regionach Stanów Zjednoczonych, omówiono usługi amerykańskich bibliotek dla młodocianych odbywających kary pozbawienia wolności oraz zmiany modelu ich świadczenia, dokonywane dzięki osiągnięciom ruchów na rzecz reformy systemu penitencjarnego.

Powszechną praktyką w sieci www, kształtującą zachowania internautów i sposób postrzegania przez nich kwestii prywatności, jest wymiana danych osobowych w zamian za dostęp do usług i towarów online. W jej wyniku, elementy prywatnych informacji stają się towarem, którym można handlować i o który można się targować. Proces ten, zdaniem niektórych ma charakter racjonalnej analizy kosztów i korzyści, krytycy tego podejścia wskazują natomiast, że rynek online jest bardzo niedoskonały, a jednostki i komercyjne firmy nie są równoprawnymi partnerami w handlu danymi osobowymi, gdyż indywidualni użytkownicy nie są w stanie właściwie wycenić wartości konkretnych elementów danych i nie są świadomi w jaki sposób się nimi zarządza i obraca. Aby ocenić strategie używane przy ewaluacji ofert wymiany osobistych danych w anonimowych sieciach, autor przeprowadził eksperyment mający sprawdzić, jak użytkownicy takich środowisk wirtualnych reagują na propozycję sprzedaży dostępu do ich całego profilu na portalu społecznościowym, na ile wyceniają swoją prywatność i czy są skłonni uciekać się do kłamstwa jako metody ochrony przed masowym gromadzeniem personalnych danych w Internecie.