Babin

W artykule przedstawiono aktualne problemy Rosyjskiego Stowarzyszenia Bibliotecznego (RBA),  sprawozdanie i wnioski z obrad w dniu RBA na dorocznej konferencji bibliotekarskiej krajów WNP „Krym 2011” oraz omówiono relacje między społecznością bibliotekarzy reprezentowaną przez RBA a administracją państwową.

W ostatnich latach RBA opracowało 2  strategiczne dokumenty „Priorytety RBA na lata 2011-2014” oraz „Nowy kodeks etyki rosyjskiego bibliotekarza” (zob. babin.bn.org.pl/?p=765). Na konferencji sporo uwagi poświęcono wnioskom z tych dokumentów. Przedstawicielka Ministerstwa Kultury współpracę ministerstwa ze społecznością bibliotekarzy uznała za wzorową. Autor nie podziela tego stanowiska.

W artykule omawia szczegółowo sytuację prawną RBA w kontekście nieustannie zmieniającego się rosyjskiego ustawodawstwa dotyczącego stowarzyszeń społecznych i organizacji pozarządowych. Od połowy lat dwutysięcznych władza deklaruje wspieranie inicjatyw obywatelskich: powstają izby i rady społeczne, a władze regionalne często wprowadzają lokalne przepisy sprzyjające działalności NGO. W 2005 r., przy Ministerstwie Kultury utworzono Radę Społeczną. Jednak jej członków powołuje minister, a biblioteki prezentuje V.V. Fiodorow powołany do niej jako prezes Rosyjskiej Biblioteki Państwowej (RGB) w Moskwie, a nie jako wiceprzewodniczący RBA.

Unowocześnienie systemu bibliotecznego Putin i Miedwiediew utożsamiają z cyfryzacją i utworzeniem Biblioteki Prezydenckiej im. Jelcyna oraz jej „klonów” w regionach. Pomysł zrealizowano w ciągu 2 lat, chociaż RGB od dziesięcioleci nie może się doczekać rozbudowy. Tymczasem wiele bibliotek zlikwidowano, a nowe biblioteki sieci prezydenckiej dublują zadania regionalnych naukowych bibliotek uniwersalnych.

Należy pamiętać, że biblioteki to nie tylko cyfryzacja, ale ośrodki kultury i nauki aktywizujące lokalną ludność. Brak konsultacji ze środowiskiem bibliotecznym negatywnie wpływa więc na rozwój całego systemu kultury i nauki. Zaproponowano:

• opracowanie zasad organizacyjno-prawnych regulujących współpracę Ministerstwa Kultury ze środowiskiem bibliotekarskim i RBA;
• włączenie Rady RBA do ciał doradczych Ministerstwa;
• opracowanie przepisów zapewniających wsparcie RBA przez administrację państwową;
• ustalenie zasad finansowania RBA;
• uwzględnianie opinii RBA przy decyzjach dotyczących likwidacji lub przeprofilowania bibliotek i przy wprowadzaniu nowych przepisów bibliotecznych;
• stworzenie systemu certyfikacji przez RBA programów nauczania bibliotekarzy;
• publikację dorocznych raportów RBA na temat aktualnego stanu rosyjskiego bibliotekarstwa;
• eksperymentalne przekazanie RBA części pełnomocnictw i funduszy, jakimi dysponuje Ministerstwo Kultury;
• rozwijanie sieci regionalnych stowarzyszeń bibliotecznych.