Babin

Ze względu na swoją popularność oraz funkcjonalność, społecznościowy serwis mikroblogowy Twittter może być systemem użytecznym dla bibliotek, jest też wykorzystywany przez część tych instytucji do komunikacji z użytkownikami. W artykule, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu oraz analizy bibliotecznych kont na Twitterze, omówiono zalety tej platformy oraz najnowsze trendy związane z jej wykorzystywaniem w bibliotekach akademickich (por. BABIN 2011/1/33), przedstawiono też innowacyjne sposoby użytkowania Twittera w bibliotekach uczelni ze Stanów Zjednoczonych, by pomóc określić najwłaściwsze metody wdrażania i stosowania tej technologii.

Do badania, zrealizowanego w lutym 2011 r., wybrano losowo 296 amerykańskich bibliotek z listy 1460 instytucji akademickich wymienionych na stronie Carnegie Foundation. Sprawdzano m.in., jak wykorzystywany jest obecnie ten serwis i jak jest promowany na bibliotecznych stronach www. W celu zapewnienia spójnego gromadzenia danych i ułatwienia ich analizy i interpretacji, stworzono, przy pomocy narzędzia Google Forms, formularz online zawierający 19 kategorii ( m.in. dotyczących wyglądu, projektu i stopnia personalizacji profili, liczby obserwujących je osób, liczby tweetów i typów ich zawartości). Informacje z matrycy porównano z dodatkowymi charakterystykami bibliotek z próby oraz ich macierzystych instytucji.

Z 296 badanych placówek, konta dla swoich głównych bibliotek miało 34% (101), większość profili powstała w 2009 r., ich charakterystyka znacząco się jednak różniła. Zauważono m.in. spore różnice w liczbie profili w zależności od regionu kraju oraz lokalizacji: najwięcej miały biblioteki uczelni z terenów wiejskich (40%), najmniej – z tych położonych na terenach podmiejskich (28,7%); w dużych miastach ich odsetek wynosił 36,3%, w mniejszych – 31,5%. Okazało się też, że Twitter jest najpopularniejszy w bibliotekach prywatnych, komercyjnych uczelni (62% placówek z kontem, w porównaniu z 37% w instytucjach prywatnych nienastawionych na zysk i 27% w uniwersytetach publicznych) oraz w szkołach kształcących na poziomie licencjackim (75%, w porównaniu z 34% w przypadku programów magisterskich i 23,5% – doktorskich). Jak można się było spodziewać, biblioteki udostępniające elektroniczne usługi informacji naukowej miały wyższy odsetek profili (33,6%) niż te bez takiej oferty (21%), a liczba śledzących je osób zależała od: stażu konta – te powstałe przed 2008 r. miały średnio 1031 obserwatorów, w 2011 – 19, częstotliwości tweetowania (im więcej komunikatów, tym więcej obserwatorów), widoczności loga Twittera lub linka do serwisu na głównej stronie biblioteki (średnio o 43% więcej odbiorców) oraz liczby profili śledzonych przez same biblioteki

Inne zaobserwowane prawidłowości to m.in. przewaga tweetów nt. zasobów bibliotecznych (55% instytucji) oraz wydarzeń w bibliotece (24%) i godzin otwarcia (14%). Choć Twitter wykorzystywany jest przez biblioteki z próby do przekazywania użytkownikom różnego typu informacji, tylko nieco ponad połowa (54%) używa go do obustronnego kontaktu; mniej niż 10% – do udzielania odpowiedzi na pytania z zakresu informacji naukowej (być może z uwagi na kwestie prywatności). Biblioteki nie stosują też powszechnie narzędzi wspierających efektywne interakcje z użytkownikami np. tylko 46% korzysta z popularnych hashtagów – słów kluczowych, pomagających organizować i przeszukiwać informacje w serwisie.

Wg autorów, wyniki badania świadczą o nadal dość niskiej akceptacji Twittera jako kanału komunikacyjnego w amerykańskich bibliotekach akademickich; dane z placówek, które korzystają z tego narzędzia sugerują jednak, że pozwala ono w efektywny sposób na dotarcie do użytkowników, dzielenie się prostymi informacjami i zasobami, prowadzenie konwersacji i zapewnianie pomocy w szybki i jednocześnie użyteczny sposób. Zastrzegają jednocześnie, że ze względu na tempo, w jakim zmienia się ten serwis oraz zakładane na nim konta, część zebranych danych może być już nieaktualna.