Wyzwania związane z wypożyczaniem e-książek w cyfrowym świecie
,Kategorie: Dostęp do publikacji, Działalność biblioteki, Własność intelektualna, Źródła informacji
Tagi: Biblioteka Narodowa Australii, dostarczanie dokumentów, e-książki, e-zasoby, prawo autorskie, wypożyczenia międzybiblioteczne
Możliwość komentowania Wyzwania związane z wypożyczaniem e-książek w cyfrowym świecie została wyłączona
Australijskie biblioteki szybko przyjmują nowinki technologiczne i są zazwyczaj jednymi z pierwszych użytkowników nowych technologii. Po pojawieniu się na rynku książek i czasopism elektronicznych, instytucje te zaczęły gromadzić i licencjonować również tego typu zasoby, przeznaczając na ten cel, wraz z upływem lat, coraz większą część swoich budżetów. Jednym z wyzwań związanych ze wzrostem liczby oferowanych w bibliotekach cyfrowych publikacji stało się rozwiązanie problemu ich udostępniania w ramach usług wypożyczeń międzybibliotecznych i dostarczania dokumentów (WM-DD). W artykule przedyskutowano wpływ e-książek na WM-DD oraz możliwości i zasady świadczenia tych serwisów w Australii, odwołując się do doświadczeń związanych z wykorzystywaniem e-zasobów w australijskiej bibliotece narodowej i porównując je z praktykami stosowanymi w Stanach Zjednoczonych i na świecie.
Omówiono w nim szczegółowo różne modele biznesowe i podejścia do wypożyczania e-książek w Stanach Zjednoczonych (w tym usługi e-wypożyczeń zapewniane przez dystrybutorów i wydawców, bezpośrednio przez biblioteki i przez OCLC oraz zasady dzielenia się e-zasobami w ramach konsorcjów bibliotecznych), a także inicjatywy i kampanie na rzecz poszerzenia dostępu do treści elektronicznych i stworzenia modelu ich dostarczania równoważącego interesy i prawa bibliotek oraz dostawców. Przeanalizowano też opcje dostępne dla bibliotek w przyszłości, odwołując się do wytycznych i postulatów zawartych m.in. w wydanych przez IFLA w 2013 r. zasadach e-wypożyczeń (IFLA Principles for Library E-Lending), stanowisku stowarzyszenia EBLIDA pn. The right to e-read: an e-book policy for libraries in Europe (prawo do e-czytania: polityka dostarczania e-książek dla bibliotek w Europie), dokumentów poświęconych udostępnianiu ebooków i e-wypożyczeniom, wydanych przez ALIA (Australijskie Stowarzyszenie Bibliotek i Informacji) oraz raportu Book Industry Collaborative Council (rady nadzorującej współpracę między rządem i różnymi sektorami łańcucha dostaw e-książek).