Babin

Ze względu na stały i szybki wzrost liczby wydawanych artykułów naukowych, odpowiednia ocena produkcji naukowej, ułatwiająca wybór publikacji odpowiadających najlepiej oczekiwaniom odbiorców i prezentujących informacje z wiarygodnych źródeł staje się coraz bardziej istotna, istotne jest również rozstrzygnięcie wątpliwości związanych z kryteriami i zasadami przeprowadzania takich ocen. W artykule zaproponowano wykorzystanie nowego, jakościowego wskaźnika – Hx, do ewaluacji publikacji naukowych z dowolnej dyscypliny, umożliwiającego ocenę wartości prac naukowych ze względu na ich merytoryczność i użyteczność, i uwzględniającego zewnętrzne czynniki mogące mieć wpływ na jakość badań naukowych.

Hx ma służyć do oceny produktywności naukowców (niezależnie od ich afiliacji), na podstawie ich publikacji, cytowań i konferencji w których brali udział oraz czasopism, w których publikowali, a także klasyfikacji produkcji społeczności naukowej (laboratorium, jednostki badawczej, instytucji, uczelni lub grupy badaczy działających w tej samej dyscyplinie). Opracowano go na podstawie przeglądu literatury przedmiotu, analizy słabych i mocnych stron istniejących metod oceny publikacji naukowych oraz wpływu miary oddziaływania (Impact Factor) czasopisma i kolejności na listach współautorów na ewaluację artykułu naukowego lub dorobku danego naukowca.

W tekście zaprezentowano definicję i metody obliczania Hx, jego potencjalne zastosowania i ograniczenia oraz efekty przeprowadzonych testów. Podejście autorów zakłada hybrydyzację dwóch wariantów zmodyfikowanego indeksu Hirscha (traktowanego jako lepsza alternatywa dla innych mierników, bazujących na liczeniu cytowań): indywidualnego (Hi) i współczesnego (Hc) – uwzględniającego „wiek” artykułu, ważonych czynnikami jakościowymi (okres cytowań dla każdego artykułu dla Hc i średnia liczba współautorów dla Hi). Jako źródła danych wykorzystano listy publikacji dwóch tunezyjskich laboratoriów badawczych: RIADI i CRISTAL (baza testowa obejmowała 1108 artykułów z lat 2000-2011, 347 autorów, 610 cytowań, 300 konferencji, 280 czasopism naukowych i 77 dyscyplin naukowych) oraz źródła bibliograficzne online, takie jak Google Scholar i Publish or Perish. Nowy wskaźnik użyto do porównania w testowej bazie jakości produkcji naukowej trzech badaczy o tym samym statusie (tytuł profesora) i z tego samego środowiska, i porównania ich pozycji (jako części społeczności naukowej), omawiając szczegółowo metodologię i uzyskane wyniki

Zdaniem autorów, przyjęcie proponowanego przez nich podejścia pomaga wyeliminować wady używanych obecnie ilościowych mierników naukometrycznych, zwłaszcza w odniesieniu do wpływu parametrów takich jak okres cytowań i liczba współautorów na uzyskiwane wyniki. Może mieć też istotny społeczny wpływ, kształtując postawy naukowców i jakość prowadzonych badań, dzięki ograniczeniu pozanaukowych praktyk, takich jak podawanie jako autorów osób, które nie miały faktycznego wkładu w powstanie danej pracy, by zwiększyć liczbę ich publikacji i/lub cytowań, uznawanie starszych artykułów za lepsze jakościowo z powodu większej liczby cytowań, uznawanie tej liczby jako wskaźnika jakości bez względu na powód cytowania (odsyłanie do własnych prac, odwołania do publikacji współpracowników, cytowanie w negatywnym świetle itp.) i traktowanie na równi publikacji na konferencjach o różnych kategoriach i w czasopismach o różnych miarach oddziaływania.