Babin

W artykule przeanalizowano krytycznie tradycyjne, stosowane od dekad metody pedagogiczne w środowisku akademickim pod kątem ich potencjału w zakresie stymulowania kreatywności i innowacyjności studentów w czasie zajęć. Jako punkt wyjściowy rozważań przyjęto koncepcję pedagogiki niedyrektywnej Carla R. Rogersa, a kreatywność potraktowano zgodnie z nią jako pożądaną, praktyczną i możliwą do wykształcenia umiejętność. Autorkę interesowało zwłaszcza rozpatrzenie przydatności przyjętych praktyk i sposobu projektowania programów nauczania na podyplomowych programach bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (BIN) w Ameryce Północnej.

Przegląd metodyki nauczania BIN przeprowadzono przy użyciu zaproponowanego w tekście modelu „Walls” (ściany), „Doors” (drzwi), „Fences” (płoty) – WalDorF, w którym sposoby formułowania zadań edukacyjnych klasyfikuje się jako wspierające i niezbędne („Walls”), zbędnie restrykcyjne i ograniczające twórczą ekspresję („Fences”) oraz promujące kreatywność i samodzielność w wyznaczaniu celów, uczeniu się i organizacji pracy („Doors”). Jako materiał do analizy wybrano opis programu przedmiotu „Podstawy BIN”; przedstawiono również przykłady zastosowań wybranych ram, w tym podejść, ,które można klasyfikować jako „Drzwi”, w odniesieniu do innych programów na kierunkach BIN.

Do ograniczających kreatywność i innowacyjność praktyk zaliczono w szczególności przewagę prac pisemnych w zlecanych studentom zadaniach zaliczeniowych, zrównywanie przeglądów i omówień z pracą badawczą, i wymaganie aprobaty profesorów przy wyborze obszarów badań. Krytycznie potraktowano także sposoby definiowania „jakości pisania” i imperatyw tekstów „akademickich”, stawianych w opozycji do innych typów twórczości, narzucanie ograniczeń liczby stron / słów, wymogi uczestnictwa w zajęciach stacjonarnych i in. W podsumowaniu podkreślono, że prawdziwe zmiany w edukacji, pozwalające na wydobywanie twórczego potencjału studentów, powinny sięgać jej podstaw, a nie tylko kosmetycznych metamorfoz. Ich warunkiem koniecznym jest też skrupulatna i krytyczna analiza podstawowych pojęć oraz testowanie w praktyce zasadności wprowadzanych modyfikacji. Zaznaczono przy tym, że model WalDorF stanowi tylko jedno z możliwych podejść do tego zadania.