Babin

Zmniejszające się fundusze na edukację w Stanach Zjednoczonych wymusiły redukcję zatrudnienia szkolnictwie, wpłynęły też na decyzje władz oświatowych o likwidacji części etatów bibliotekarzy szkolnych – w 19 stanach, w latach 2006/2007 – 2010/2011, liczba pracowników pełniących funkcję nauczycieli bibliotekarzy (teacher librarians) spadła ponad 10%. Najwięcej, bo 42% etatów, skasowano w stanie Michigan, w Idaho – 40%, a w opisywanym w artykule stanie Waszyngton zlikwidowano 11% etatów. Efektem tych cięć było też zamknięcie części szkolnych bibliotek. Aby zahamować lub odwrócić ten trend, niezbędny okazał się społeczny lobbing w organach ustawodawczych.

Kryzysy gospodarcze i bankowe ostatnich lat, i postępująca złożoność i komputeryzacja finansowych procesów i mechanizmów nasiliły potrzebę zapewnienia obywatelom dostępu do informacji i edukacji w zakresie tzw. financial literacy (FL), czyli świadomości, wiedzy i umiejętności związanych z zarządzaniem własnymi zasobami finansowymi, planowaniem wydatków, inwestowaniem, wydawaniem, zarabianiem i oszczędzaniem pieniędzy oraz ewaluacją różnego typu usług finansowych. W kilku krajach, m.in. w Stanach Zjednoczonych, programy edukacji finansowej zaczęto wprowadzać do oferty bibliotek publicznych, nie jest jednak jasne, na ile instytucje te są przygotowane do właściwego pełnienia tej roli. W artykule przedstawiono wyniki kilku badań jakościowych analizujących aktywność amerykańskich bibliotek publicznych w sferze FL oraz nastawienie bibliotekarzy wobec wyzwań związanych z prowadzeniem działań edukacyjnych w tej dziedzinie.

Udostępnianie książek elektronicznych staje się w amerykańskich bibliotekach szkolnych coraz bardziej powszechną usługą – z sondażu School Library Journal z 2013 r. wynika, że 26% tych placówek używa cyfrowych książek i podręczników, a kolejne 11% planuje ich wprowadzenie. Statystyki te odzwierciedlają ogólnokrajowe trendy – e-książki czyta 23% Amerykanów powyżej 15-roku życia (dane Pew Research Center Internet &American Life Project), cyfrowe technologie i treści cieszy się też dużą popularnością wśród dzieci i młodzieży, bibliotekarze szkolni chcą więc docierać do uczniów tam, gdzie łatwo ich znaleźć – online. W artykule przedstawiono wyzwania związane z migracją bibliotek szkolnych na formę cyfrową na podstawie doświadczeń dwóch wysoko notowanych szkół średnich ze stanu Illinois. Przeanalizowano m.in. powody decyzji o udostępnianiu ebooków, preferowane urządzenia do ich odczytu i techniczne zagadnienia związane z ich wypożyczaniem, wybieranych dostawców e-treści oraz zakres wykorzystania druku i materiałów elektronicznych w omawianych bibliotekach.

Studenci pierwszych lat nauk humanistycznych i przyrodniczych na uczelniach amerykańskich w ramach kursu wstępnego proszeni są o przeczytanie paru pozycji wprowadzających w tematykę i metodologię badawczą nauk ścisłych. Poszukując ich na półkach często natrafiają na książki prezentujące już przestarzałą wiedzę lub pozycje pseudonaukowe. O ile pierwsze mogą mieć pewną wartość historyczną, drugie wprowadzają chaos poznawczy. Problemy związane z błędnym zaszeregowaniem tego rodzaju książek omówiono na przykładzie opublikowanego w 1950 r., popularnego dzieła „Zderzenie światów”.

Szybki rozwój wiedzy i postępów w zakresie rozwoju ICT zmienił znacząco zakres i sposób świadczenia usług bibliotecznych, a także formułę edukacji bibliotekoznawczej, wymuszając wprowadzenie istotnych jakościowych zmian do sposobów kształcenia i programów studiów z tej dziedziny, pozwalających na ich lepsze dopasowanie do potrzeb rynku w cyfrowej erze. Jedną z nowych i dynamicznie rozwijających się metod edukacyjnych jest e-learning. W artykule przedstawiono wyniki badania analizującego wpływ nowych technologii edukacyjnych na uczenie bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (BIN) oraz zakres implementacji e-learningu w wybranych szkołach BIN na świecie; omówiono również techniki e-learningu przydatne w nauczaniu tej dyscypliny oraz największe wyzwania przed jakimi stoi środowisko biblioteczne w Indiach.

W Stanach Zjednoczonych szacuje się, że jedno na 88 dzieci ma zespół ASD (Autism Spectrum Disorder), czyli autyzm – neurobiologiczne schorzenie objawiające się zaburzeniami w zakresie interakcji społecznych, komunikacji i umiejętności behawioralnych. Co ważne, w niektórych sytuacjach dzieci autystyczne szybciej oswajają się z komputerami, w szczególności z dostępnymi coraz powszechniej tabletami, niż z obiektami realnymi. W przezwyciężaniu trudności życiowych i szkolnych, na jakie napotykają dzieci autystyczne, pomocne okazały się odpowiednio dobrane aplikacje na tablety, których zawartość jest dostosowana do możliwości poznawczych i psychiki tych dzieci. Takie urządzenia, z odpowiednio dobranym oprogramowaniem, zaczynają być wykorzystywane w niektórych amerykańskich bibliotekach publicznych.

Efektywne podejście do globalnych wyzwań i problemów badawczych wymaga w coraz większym stopniu współpracy zespołów specjalistów z różnych dziedzin i instytucji, potrafiących wspólnie wypracowywać innowacyjne rozwiązania w trakcie prowadzonych prac, minimalizować niepowodzenia i  w optymalny sposób wykorzystywać sukcesy oraz rozpowszechniać zdobytą wiedzę. Kooperacja w ramach takich grup wymagana jest zarówno na poziomie procesu badawczego, jak i implementacji przyjętych koncepcji i modeli. W ostatnich latach członkami interdyscyplinarnych, wielodyscyplinarnych zespołów badawczych coraz częściej zostają bibliotekarze. Autorzy postanowili w związku z tym zidentyfikować umiejętności przydatne w celu zapewnienia sprawnej i skutecznej współpracy w obrębie realizowanych na dużą skalę inicjatyw, korzystając z doświadczeń bibliotekarzy zaangażowanych w rozwój i uruchamianie platformy VIVO – semantycznej, sieciowej aplikacji o otwartym kodzie źródłowym, zaprojektowanej, by ułatwiać wyszukiwanie informacji o realizowanych badaniach, stypendiach i naukowcach, i wspierać tworzenie sieci badawczych.

Z badań na temat czynników ułatwiających kształcenie kompetencji językowych i promocję czytelnictwa wśród dzieci, które nie opanowały jeszcze nauki czytania, wynika, że niebagatelną rolę w procesie nauki nowych słów i budzenia zainteresowania książkami odgrywa zabawa oraz odpowiednie wsparcie zapewniane przez rodziców lub opiekunów. Również w pakiecie edukacyjnym Every Child Ready to Read, opracowanym przez sekcje ALA: Public Libraries Association (PLA) i Association for Library Service to Children (ALSC), odpowiedzialne za wspieranie usług bibliotecznych dla najmłodszych, wskazuje się zabawę, jako jedno z 5 kluczowych działań, w jakie rodzice powinni się angażować wspólnie dziećmi, by przygotować je do wczesnej aktywności czytelniczej. W artykule omówiono bazujące na tych założeniach programy, realizowane w sieci Brooklyn Public Library (BPL).

Library Design Showcase to przegląd najlepszych projektów budynków bibliotek wszelkich typów, dokonywany co roku przez redakcję American Libraries. Jego celem jest promocja innowacyjnej architektury bibliotecznej oraz najbardziej imponujących projektów modernizacji i rozbudowy bibliotek, odpowiadajacych potrzebom użytkowników w unikalny, interesujący i efektywny sposób. W artykule przedstawiono laureatów tegorocznej edycji tego zestawienia, mającego odzwierciedlać obecne trendy w architekturze, designie i wzornictwie bibliotecznym w Stanach Zjednoczonych.

„Biblioteka bez papieru” to do niedawna jeszcze konstrukt teoretyczny, pozostający wyłącznie w sferze futurystycznych prognoz i będący przedmiotem wielu sporów (por. babin.bn.org.pl/?p=491), jednak w ostatnich kilku latach ten model usług bibliotecznych, zakładający gromadzenie i udostępnianie wyłącznie zasobów w formie elektronicznej, zaczęto eksperymentalnie wprowadzać w kilku krajach na świecie, zarówno w bibliotekach publicznych, jak i akademickich. W artykule przedstawiono dwa nowe projekty tego typu realizowane w Stanach Zjednoczonych.