Babin

Informacje tworzone w formie cyfrowej przechowywane są przez indywidualnych konsumentów najczęściej na nośnikach pamięci optycznej i magnetycznej, a poziom społecznej świadomości nt. nietrwałości takich metod zapisu jest, jak sugerują badania, nadal dość niski. Podczas gdy biblioteki uczelni wyższych i prywatnych instytucji badawczych, w trosce o potrzeby studentów i społeczności naukowej, tworzą instytucjonalne repozytoria, by zapewnić długotrwałą ochronę cyfrową swoich materiałów, brakuje podobnych, powszechnie dostępnych usług dla użytkowników bibliotek publicznych, grupa ta ma też relatywnie mniejszą wiedzę i dostęp do zasobów dotyczących skutecznych strategii archiwizacyjnych. W artykule przedstawiono wyniki badania sprawdzającego zakres działań podejmowanych przez klientów amerykańskich placówek tego typu, w celu zabezpieczenia prywatnych informacji elektronicznych (zdjęć, filmów, listów, muzyki, różnego typu dokumentów tekstowych itp.) i zarządzania tymi danymi

Sporządzanie charakterystyk produkcji naukowej poszczególnych państw pomaga zobrazować specyfikę ich działalności badawczej, preferencje lokalnych środowisk naukowych i krajowe strategie informacyjne. Jedną z metod tworzenia takich narodowych profili jest bibliometryczne badanie wzorów publikacji wg dziedzin nauki – wyodrębnia się na tej podstawie podstawowe modele publikowania typowe dla określonych regionów świata. W artykule zreferowano wyniki projektu, w którym wykorzystano podobne podejście by określić tendencje dotyczące najpopularniejszych typów publikowanych dokumentów dla określonych krajów i regionów.

Wyszukiwanie informacji (WI) w rosnącej liczbie danych z mikroblogów (platformy typu Twitter i in.) nie jest zadaniem prostym, jako ze metody organizowania i zapewniania dostępu do informacji z takich źródeł są nadal relatywnie nowe. W artykule dokonano przeglądu serwisów mikroblogerskich oraz omówiono ich specyfikę, a także zachowania użytkowników związane z ich wykorzystaniem, przedstawiono też problemy i wyzwania, z jakimi zmagają się naukowcy i twórcy systemów WI w takich środowiskach.

Badanie etnograficzne (BE) to jakościowa metoda badawcza wypracowana na gruncie antropologii i socjologii, wykorzystywana też przez inne dziedziny nauki. W artykule omówiono różne szkoły etnografii oraz leżące u ich podstaw pojęcia i teorie, a także historyczne przykłady wykorzystania metod etnograficznych i ich zastosowanie w środowisku bibliotek i systemów informacyjnych. BE pozwala na zgromadzenie informacji na temat wierzeń, przekonań, sposobów komunikowania się, zachowań, sieci społecznych i in. w badanej społeczności; umożliwia odkrycie codziennych praktyk i czynników je warunkujących. Efektem końcowym BE jest zapis wszystkich spostrzeżeń, rozmów i odkryć zgromadzonych przez przebywającego w terenie badacza.

Badania nad czytelnością tekstów naukowych (stopniem ich zrozumiałości dla potencjalnego czytelnika) prowadzone są od lat 20. ubiegłego wieku, a ich wyniki wykorzystuje się do oceny publikacji z wielu dziedzin wiedzy (od medycyny po matematykę). W artykule przedstawiono wyniki analizy treści 260 tys. abstraktów artykułów z 22 dyscyplin, pochodzących z 5 najczęściej cytowanych instytucji naukowych świata, z lat 2000-2009. Do wyliczenia poziomu trudności tych tekstów wykorzystano indeks czytelności Flescha (FRE), a następnie próbowano ustalić zmiany stopnia ich przystępności w ciągu badanego okresu oraz korelację między czytelnością abstraktów a ich miarą oddziaływania naukowego.

Kolejny głos w dyskusji nt. typologii użytkowników Internetu i ich aktywności w sieci www. Autorzy odnoszą się krytycznie do bardzo popularnej, choć budzącej wiele kontrowersji i coraz częściej podważanej teorii Maxa Prensky’ego, zgodnie z którą internautów podzielić można na tych, którzy czują się w cyfrowym środowisku całkowicie swobodnie (pokolenie cyfrowych tubylców) (zob. BABIN 2009/3/183, BABIN 2010/1/29) i tych, którym udaje się opanować sposoby poruszania się w sieci, ale którzy rzekomo nigdy nie będą w tej materii w pełni kompetentni (cyfrowi imigranci).

Zreferowano powstanie i rozwój inicjatywy Wydziału Nauki o Informacji Uniwersytetu Curtin (Australia), mającej na celu stworzenie sieci online pn. RIC – Researching the Information Commons, skupiającej naukowców zainteresowanych badaniem różnych aspektów tzw. wspólnot informacyjnych (information commons) (IC), rozumianych nie tylko jako tworzone w bibliotekach na całym świecie, publicznie dostępne centra zintegrowanych usług i przestrzeni informacyjno-edukacyjnych (zob. BABIN 2010/1/46, BABIN 2010/3/185), ale także w szerszym ujęciu – problematyki wspólnego wykorzystywania i zarządzania dobrami publicznymi (w tym dobrami kultury i dorobkiem naukowym i intelektualnym) oraz wartości współpracy w tym zakresie. Dla potrzeb tej społeczności badawczej uruchomiono stronę internetową RIC: infocommons.curtin.edu.au

W badaniach dotyczących prognozowania i tłumaczenia indywidualnych zachowań użytkowników wobec nowych rozwiązań technologicznych wykorzystuje się powszechnie teorie i modele akceptacji technologii. Artykuł zawiera prezentację części wyników projektu badawczego, poświęconego analizie czynników wpływających na akceptację i wykorzystanie otwartych repozytoriów i modelu open access na państwowych uczelniach w Tanzanii.

Aby zrozumieć potrzeby informacyjne użytkowników dotyczące dostępności obrazów w formie cyfrowej i sposobów ich indeksowania, bada się m.in. czynniki kontekstualne mające wpływ na zachowania związane z wyszukiwaniem plików obrazkowych i oczekiwania związane z tym, jak są opisywane w Internecie. W artykule przedstawiono wyniki projektu badawczego, mającego określić, w jaki sposób potrzeby ogółu użytkowników w tym zakresie powiązane są z zamierzonymi celami użycia obrazów z dostępnych w sieci, ogólnych (nietematycznych) zbiorów.

… więcej o Potrzeby użytkowników związane z wyszukiwaniem i wykorzystaniem obrazów

Na świecie pisze się coraz częściej krytycznie o mediach elektronicznych i ich wpływie na czytanie i zachowania informacyjne młodych ludzi  (zob. BABIN 2009/4/272, BABIN 2011/2/75). Niewątpliwie pojawienie się tekstów dostępnych online w wersji cyfrowej zmieniło znacząco sposób lektury i nawyki czytelnicze zarówno masowego odbiorcy, jak i środowiska naukowego, a dokumenty elektroniczne wykorzystywane są odmiennie niż drukowane (por. BABIN 2006/3/164, BABIN 2010/3/157). Trudno jednak, zdaniem autora, na razie jednoznacznie oceniać wagę i skutki owych zmian w zakresie sposobu uczenia się i komunikacji, podkreśla więc konieczność prowadzenia dalszych badań w tym zakresie.