Babin

Szanse awansu bibliotekarzy dziedzinowych, zatrudnionych w bibliotekach wydziałów nauk ścisłych, technologii, nauk medycznych i inżynierskich (ang. STEM – Science, Technology, Engineering & Math), zależą w dużej mierze od ich aktywności naukowej, w tym liczby publikacji w czasopismach naukowych. Najpopularniejsze angielskojęzyczne tytuły poświęcone wszystkim aspektom bibliotekarstwa STEM, w tym dziedzinom takim jak nauki fizyczne, biologia, inżynieria, medycyna, nauki o zdrowiu i rolnictwo, to udostępniany na zasadach subskrypcji kwartalnik Science & Technology Libraries (STL) i wydawane również kwartalnie, na zasadach open access, Issues in Science & Technology Librarianship (ISTL). Autorzy przeanalizowali artykuły naukowe opublikowane na ich łamach w ciągu dekady (lata 2005-2014), porównując powiązane z nimi zmienne i wskaźniki bibliometryczne, i omawiając, na podstawie uzyskanych danych, podobieństwa i różnice między badanymi tytułami oraz zaobserwowane trendy publikacji.

Kultura informacyjna (KI) określa sposób przekazywania informacji w organizacji oraz sposób kształtowania postaw, zachowań, norm i wartości odnoszących się do rozwoju, wymiany i wykorzystania zasobów informacyjnych. Może też stymulować tworzenie się wiedzy i uczenie się w organizacjach, i tworzy społeczny kontekst dla używania i wymiany informacji w tym środowisku. Ponieważ profil KI w organizacji może mieć wpływ na osiągane przez nią wyniki, autorzy postanowili przeanalizować różne jej typy w estońskich instytucjach akademickich. Interesowało ich zwłaszcza określenie relacji między tym konstruktem a praktykami informacyjnymi i efektywnością organizacyjną na poziomie indywidualnym, w kategoriach satysfakcji z pracy, opinii o kierownictwie i jego stylu zarządzania oraz oceny własnej wydajności pracowników.

Rozwój platform cyfrowych i internetowych serwisów informacyjnych zmniejszył zainteresowanie zasobami oferowanymi w siedzibach bibliotek, przyczynił się też do utraty części ich użytkowników. Aby utrzymać lojalność swoich klientów, instytucje te muszą sprawdzać regularnie sposób odbioru własnej oferty i identyfikować rozbieżności między wymaganiami czytelników a zapewnianym poziomem obsługi. Celem referowanego w artykule badania było sprawdzenie efektywności usług bibliotecznych na podstawie analizy doświadczeń użytkowników (DU) oraz identyfikacja problemów wpływających na ich jakość i odczuwany poziom satysfakcji, a następnie określenie, na podstawie uzyskanych wyników, możliwych metod poprawy DU. Przeprowadzono je w Bibliotece Uniwersytetu Nanjing – jednej z najbardziej renomowanych uczelni w Chinach, na grupie 1362 osób (studentów, doktorantów i kadry naukowej).

W artykule przedstawiono wyniki przeprowadzonego przez autorkę badania, mającego na celu przedstawienie w ogólnym zarysie problematyki poruszanej w artykułach poświęconych bibliotekom narodowym i w publikacjach wydawanych przez te instytucje w 2-letnim okresie (lata 2014-2015). Materiały do analizy zebrano przeglądając zawartość trzech bibliograficznych baz danych – Library and Information Science Abstracts (LISA), Library and Information Science and Technology Abstracts (LISTA) i Web of Science (WoS), przy pomocy wyrażeń „biblioteka narodowa” i „biblioteki narodowe” oraz nazw bibliotek (np. Biblioteki Kongresu, Biblioteki Brytyjskiej) nieposługujących się we własnej nomenklaturze określeniami „narodowa”. Uzyskane rezultaty porównano z efektami wyszukiwań dotyczących innych sektorów bibliotecznych, z wykorzystaniem odpowiednich fraz w tytułach, abstraktach, słowach kluczowych i hasłach przedmiotowych.

Celem przeprowadzonego przez autorów badania było sprawdzenie atrakcyjności studiów z dziedziny bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (BIN) dla studentów o różnym zapleczu kulturowym i lingwistycznym oraz sposobu postrzegania przez nich BIN jako dyscypliny naukowej. Interesowało ich również określenie czynników wpływających na procesy decyzyjne związane z wyborem kierunku studiów, a zwłaszcza konkretnych programów BIN, oraz ścieżki kariery zawodowej. Uzyskane wyniki  wykorzystano następnie  jako podstawę rozwoju odpowiedniej narracji rekrutacyjnej i stworzenia rekomendacji dla bardziej skutecznych strategii marketingu i naboru kandydatów.

Z sondaży instytutu Pew Research Center (dane z 2013 r.) wynika, że wykorzystanie komputerów i technologii mobilnych w grupie amerykańskich nastolatków jest niemal powszechne – 93% ma własny komputer lub dostęp do takiego sprzętu w domu, 78% – telefony komórkowe, a 37% – smartfony, większość z nich wybiera też jako pierwszy punkt dostępu do sieci telefony z usługą Internetu. Badacze są zgodni, że młode pokolenie używa cyfrowych technologii do zaspokajania zarówno osobistych, jak i naukowych potrzeb informacyjnych (co niekoniecznie ma związek z wysokim poziomem kompetencji informacyjnych), przeprowadzono jednak dotychczas niewiele badań sprawdzających miejsce bibliotek szkolnych i publicznych w praktykach związanych z wykorzystywaniem nowych mediów. Autorzy postanowili sprawdzić, w jaki sposób dominacja technologii w środowisku współczesnej młodzieży wpływa na sposób postrzegania i poziom wykorzystania bibliotek w Stanach Zjednoczonych. Projekt ten stanowił część większego badania analizującego zachowania społeczne online tej grupy wiekowej, sposoby angażowania się w wyszukiwanie informacji w sieci www i wykorzystanie technologii 2.0 w życiu codziennym.

Hasła przedmiotowe w istotny sposób ułatwiają skuteczne wyszukiwania zasobów, ich ręczne przydzielanie jest jednak zadaniem czasochłonnym, zwłaszcza biorąc pod uwagę olbrzymią ilość publikowanych materiałów i tempo przyrostu bibliotecznych księgozbiorów. Narzędzia służące do automatycznego indeksowania przedmiotowego (AIP) i klasyfikacji mogą pomóc w rozwiązaniu problemów skali oraz wydajności pracy, i można ich używać do wzbogacania istniejących rekordów bibliograficznych, by tworzyć więcej powiązań między zasobami i poprawić spójność danych bibliotecznych. Wykorzystuje się je też, na wiele sposobów, poza środowiskiem bibliotek, m.in. przy filtrowaniu poczty elektronicznej czy też tematycznym zbieraniu kolekcji dokumentów w sieci www (ang. focused crawling).

W artykule przybliżono podstawowe terminy związane z nowym podejściem do komunikacji społecznej odbywającej się za pośrednictwem książki, wprowadzając m.in. pojęcie „bibliosfery”. Zdefiniowano ją jako supersystem społeczno-komunikacyjny obejmujący bibliotekarstwo, bibliografię, ruch wydawniczy, księgarstwo i informatykę, z uwzględnieniem istotnych zjawisk społecznych związanych z percepcją książki, takich jak cenzura i bibliofilstwo.

Duża część badań nad zachowaniami informacyjnymi różnych populacji koncentruje się na analizie sposobów posługiwania się Internetem i związanych z wiekiem różnic w tym zakresie, stosunkowo niewiele uwagi poświęca się natomiast badaniu relacji między rejestrowanymi tendencjami związanymi z podejściem do sieci www a nastawieniem wobec innego typu mediów. W artykule porównano w związku z tym różnice w dostępie do komputerów oraz w sposobach wykorzystywania i niewykorzystywaniu stacjonarnego i mobilnego Internetu oraz telewizji, radia i gazet w wybranych grupach wiekowych (20-39, 40-59 i 60-). Sprawdzano również wpływ statusu społeczno-ekonomicznego (dochodów, wykształcenia) i płci na poziom akceptacji różnych form mediów w każdej z badanych grup, by określić prawidłowości związane z podziałem cyfrowym, w szerszym komunikacyjnym kontekście, oraz ustalić zależności między wykorzystywaniem środków masowego komunikowania a relacjami z Internetem. Jako model odniesienia potraktowano teorię dyfuzji innowacji E.M. Rogersa.

W artykule omówiono wyniki sondażu analizującego stopień realizacji w amerykańskich instytucjach edukacyjnych polityki otwartego dostępu. W jego ramach zebrano informacje na temat charakterystyki placówek wspierających obowiązek otwartości, kluczowych strategii opracowywania, implementacji i promocji zasad open access (OA), metodologii rozwoju i elementów wdrażanych procedur, nastawienia naukowców wobec OA, w tym powodów wyboru lub odrzucania takiego modelu, i sposobu reakcji instytucji na wyrażane przez nich obawy.