Babin

Gabinet Studiów Informacyjnych i Bibliotek na Wydziale Filozofii Uniwersytetu im. Masaryka w Pradze od listopada 2009 r. zarządza projektem UE pn. Narodowy Klaster Kształcenia Informacyjnego (NAKLIV – Národní klastr informačního vzdĕlávání), którego celem jest wspieranie współpracy różnych instytucji zajmujących się edukacją informacyjną obywateli. W projekcie uczestniczy 6 uczelni wyższych i 1 biblioteka naukowa.

Włoskie środowisko biblioteczne rozpoczęło eksperymentowanie z blogami w 2005 r. W artykule przedstawiono wyniki badania przeprowadzonego między grudniem 2009 a lutym 2010 r. i mającego na celu określenie aktualnego stanu bibliotecznej blogosfery we Włoszech oraz sprawdzenie jak szybko biblioteki utrzymujące ten kanał komunikacji z użytkownikami reagują na przesyłane drogą elektroniczną prośby o proste informacje.

W artykule przedstawiono najważniejsze zadania realizowane przez Bibliotekę Królewską (BK) – bibliotekę narodową Szwecji, przedyskutowano też, na podstawie doświadczeń tej instytucji związanych z realizacją programu OpenAccess.se, rolę bibliotek narodowych w rozwoju krajowej infrastruktury otwartego dostępu (OA), koordynacji działań placówek naukowych na rzecz tworzenia sieci otwartych repozytoriów i kształtowaniu odpowiedniej polityki informacyjnej, gwarantującej obywatelom swobodny dostęp do wyników badań naukowych.

Do niedawna, automatyzacja bibliotek szkolnych w Rosji zazwyczaj ograniczała się do prowadzenia elektronicznego katalogu i mediateki. Obecnie, w związku z rosnącą rolą cyfrowych zasobów informacyjnych, działalność tych placówek opiera się coraz częściej na szkolnych bibliotekach elektronicznych (SzBE), postrzeganych nie tylko jako miejsce udostępniające e-dokumenty, ale też umożliwiające za pośrednictwem Internetu, lub przy wykorzystaniu sieci lokalnej, dostęp do wielu różnorodnych usług i baz danych.

Ze statystyk monitorującej rynek wydawniczy firmy Bowker za rok 2010 (baza Books in Print) wynika, że liczba tytułów książek wydanych w Stanach Zjednoczonych w sposób nietradycyjny, przez wydawców działających w Internecie (głównie firmy drukujące na żądanie i oferujące reprinty książek z domeny publicznej, samodzielnie publikujący autorzy i niezależne, niszowe wydawnictwa), przekroczyła 8-krotnie produkcję dużych sieci i domów wydawniczych. Dane te nie uwzględniają wszystkich tytułów oferowanych poza tradycyjnym trybem wydawniczym, w tym pozycji bez nadanych numerów ISBN i tych publikowanych samodzielnie do sprzedaży jako e-booki za pośrednictwem serwisu Kindle Direct Publishing, faktyczna liczba opublikowanych w ubiegłym roku w alternatywny sposób książek może więc przekraczać znacznie tę podaną przez Bowker (2 776 260 tytułów).

Zreferowano powstanie i rozwój inicjatywy Wydziału Nauki o Informacji Uniwersytetu Curtin (Australia), mającej na celu stworzenie sieci online pn. RIC – Researching the Information Commons, skupiającej naukowców zainteresowanych badaniem różnych aspektów tzw. wspólnot informacyjnych (information commons) (IC), rozumianych nie tylko jako tworzone w bibliotekach na całym świecie, publicznie dostępne centra zintegrowanych usług i przestrzeni informacyjno-edukacyjnych (zob. BABIN 2010/1/46, BABIN 2010/3/185), ale także w szerszym ujęciu – problematyki wspólnego wykorzystywania i zarządzania dobrami publicznymi (w tym dobrami kultury i dorobkiem naukowym i intelektualnym) oraz wartości współpracy w tym zakresie. Dla potrzeb tej społeczności badawczej uruchomiono stronę internetową RIC: infocommons.curtin.edu.au

Na 7 konferencji sygnatariuszy Deklaracji Berlińskiej w Paryżu w 2009 r., promującej idee wolnego, elektronicznego dostępu do informacji, kwestii swobodnego wykorzystywania metadanych i rekordów katalogowych nadano taki sam priorytet jak literaturze akademickiej. Otwarty model reprezentacji danych w Internecie jest też propagowany przez bibliotecznych członków Konsorcjum W3C i powołany specjalnie w tym celu zespół Library Linked Data Incubator Group. Mimo że materiały biblioteczne są opracowywane i katalogowane przez organizacje sektora publicznego, a bibliotekarze są jednym z aktywniejszych środowisk promujących idee open access, opisy bibliograficzne nie są jednak dostępne dla wszystkich bezpłatnie i bez ograniczeń.

W związku z powszechną niemal dostępnością nośników elektronicznych o dużej pojemności, coraz więcej osób zaczyna tworzyć i gromadzić dużą liczbę cyfrowych treści na własny użytek, często związanych z rodzinną, czy lokalną historią. Niski poziom wiedzy nt. zasad przechowywania i zabezpieczania zasobów elektronicznych oraz ciągle zmieniające się oprogramowanie i sprzęt komputerowy zwiększają ryzyko utraty cennych danych i cyfrowych reprezentacji własnych wspomnień. Z badań dotyczących zarządzania osobistymi informacjami wynika, że chociaż większość osób zapisuje i kopiuje swoje pliki, niewiele z nich tworzy archiwa w tradycyjnym znaczeniu tego słowa i zna efektywne zasady ich organizacji i długotrwałego zachowania. Wg autorek, biblioteki publiczne i inne organizacje o podobnej misji mogą być doskonałym źródłem informacji na temat metod archiwizacji prywatnych zbiorów i dzielenia się nimi z innymi użytkownikami, warto też by aktywnie działały na rzecz zachęcania użytkowników do dzielenia się swoimi zbiorami i współtworzenia publicznie dostępnych cyfrowych zasobów dokumentujących życie swoich społeczności oraz prowadziły programy edukacyjne w tym zakresie.

Aby zrozumieć potrzeby informacyjne użytkowników dotyczące dostępności obrazów w formie cyfrowej i sposobów ich indeksowania, bada się m.in. czynniki kontekstualne mające wpływ na zachowania związane z wyszukiwaniem plików obrazkowych i oczekiwania związane z tym, jak są opisywane w Internecie. W artykule przedstawiono wyniki projektu badawczego, mającego określić, w jaki sposób potrzeby ogółu użytkowników w tym zakresie powiązane są z zamierzonymi celami użycia obrazów z dostępnych w sieci, ogólnych (nietematycznych) zbiorów.

… więcej o Potrzeby użytkowników związane z wyszukiwaniem i wykorzystaniem obrazów

Artykuł poświęcono kwestii integracji serwisów bazujących na sieci 2.0 z usługami najbardziej zaawansowanych technologicznie bibliotek akademickich na świecie. Omówiono w nim wyniki badania, będącego kontynuacją projektu autorów zrealizowanego w 2009 r. i sprawdzającego wykorzystanie w instytucjach tego typu 6 narzędzi 2.0: RSS, IM, weblogów, tagów, sieci społecznościowych i mediów strumieniowych oraz akceptację takich bibliotecznych kanałów informacyjnych przez użytkowników. Stwierdzono wówczas relatywnie niski poziom implementacji usług 2.0 (najbardziej rozpowszechnioną okazało się RSS, najmniej – tagi) i ograniczone zainteresowanie nimi ze strony bibliotecznej klienteli.