Babin

Skuteczność działań na rzecz niwelowania podziału cyfrowego, mająca na celu udostępnienie społecznych, ekonomicznych i politycznych korzyści związanych z korzystaniem z szerokopasmowego internetu i ICT grupom „chronicznie” narażonym na wykluczenie cyfrowe (ubodzy, rdzenna ludność, imigranci itp.) może być ograniczana przez nowe praktyki nadzoru i monitorowania aktywności online. Choć technologie tego typu mają wpływ na wszystkich internautów, członkowie wykluczonych społeczności są potencjalnie bardziej narażeni na szkodliwe skutki stosowania sieciowych narzędzi identyfikacji i kontroli. W artykule omówiono historię gromadzenia i profilowania w Stanach Zjednoczonych danych nt. marginalizowanych grup społecznych, przedstawiono też kilka przykładów komercyjnych technik zbierania informacji o zachowaniach użytkowników Internetu i przeanalizowano związane z nimi zagrożenia w kontekście polityki przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu.

Wg autorki, uprzedzenia społeczne można łatwo przetransponować do świata cyfrowych narzędzi, a członkowie zaniedbanych społeczności, mogą stanowić w sieci www doskonały cel do wykorzystania, zarówno dla polityków, jak i dla nastawionych na zysk firm. Stosowane w XXI w. metody identyfikacji i tworzenia profili potencjalnych klientów mogą też pomagać w powielaniu w świecie online istniejących dysproporcji i utrwalaniu dyskryminacyjnych praktyk, a prowadzona polityka przeciwdziałania cyfrowemu podziałowi niesie za sobą zarówno szereg korzyści, jak i niebezpieczeństw.

W celu unaocznienia wagi kwestii praktyk zbierania i profilowania danych (PM) w debacie o wykluczeniu cyfrowym, w tekście omówiono 3 przykłady wykorzystania tego typu technik, które miały wpływ na wolność polityczną (profilowanie rasowe), status ekonomiczny (redlining, czyli nielegalna strategia zmierzająca do utrudnienia ludziom o rasie innej niż biała dostępu do określonych usług i dóbr – np. kredytów bankowych czy transakcji takich jak kupno domów w eleganckich dzielnicach) i dostęp do opieki zdrowotnej (medyczne profilowanie) kolorowych mieszkańców Stanów Zjednoczonych. Przedstawiono następnie stosowane obecnie komercyjne metody PM, zwłaszcza strategie profilowania wykorzystywane przez banki, brokerów i instytucje kredytowe odpowiedzialne za niedawny kryzys finansowy.

W ostatniej części tekstu autorka argumentuje, że omawiane mechanizmy i problem PM należy rozpatrywać w szerszym kontekście, warto więc stawiać pytania, jak naprawdę rozumiana jest przez polityków i prawodawców walka z wykluczeniem cyfrowym i czy można ją automatycznie wiązać z pozytywnymi skutkami społecznymi. We wnioskach podkreśla raz jeszcze, że nieuwzględnianie kwestii prywatności i inwigilacji w sieci www w dyskursie dotyczącym przeciwdziałaniu cyfrowym podziałom może prowadzić do odtwarzania istniejących nierówności społecznych w świecie online i ich pogłębiania w świecie rzeczywistym.