Babin

Obiekty trójwymiarowe ze zbiorów muzeów i bibliotek są dla naukowców ważnymi źródłami informacji, których nie należy ignorować w dobie cyfrowej rewolucji, mimo że w piśmiennictwie poświęconym zagadnieniom digitalizacji poświęca im się znacznie mniej uwagi niż formom dwuwymiarowym. W artykule dokonano przeglądu badań dotyczących ewaluacji jakości cyfrowego odwzorowania różnego typu fizycznych artefaktów oraz technologii i procedur stosowanych w procesie tworzenia ich trójwymiarowych wizualizacji, w kontekście publicznego dostępu. Następnie, przeanalizowano obecne w literaturze przedmiotu kryteria oceny dla stron zawierających cyfrowe wersje obiektów trójwymiarowych. Na ich podstawie, dokonano ewaluacji 5 europejskich i amerykańskich portali zapewniających dostęp do tego typu zbiorów.

Do analizy wybrano zasoby różniące się między sobą pod względem sposobu prezentacji obiektów na stronie, jak i typu zawartości, omawiając ich charakterystykę oraz techniki wykorzystywane do tworzenia obiektów 3D. W próbie znalazły się witryny prezentujące kolekcje: bostońskiego Muzeum Sztuk Pięknych (Museum of Fine Arts), projektu Digital Fish Library, którego celem jest digitalizacja zachowanych biologicznych próbek ryb ze zbioru Instytutu Oceanografii Scrippsa (Uniwersytet Kalifornijski), zbioru sztuki starożytnego Egiptu z zasobów Eton College (Eton Myers Collection), projektu Epigraphia 3D Narodowego Muzeum Archeologicznego (Museo Arqueológico Nacional) w Madrycie – kolekcji historycznych, rzymskich inskrypcji odkrytych w czasie wykopalisk we Włoszech i w Hiszpanii, oraz projektu X 3D Instytutu Smithsona (Smithsonian X 3D) mającego na celu prezentację w technologii 3D eksponatów z najsłynniejszych kolekcji i misji naukowych.

Wybrane strony oceniano pod kątem funkcjonalności (narzędzi wykorzystanych do pokazania obiektów, skuteczności zastosowanych technik, czasu ładowania wizerunków itp.), użyteczności (intuicyjności nawigacji, funkcji przeglądania i wyszukiwania, łatwości użytkowania), zawartości informacyjnej (odpowiedniej wielkości kolekcji, sposobu opisu poszczególnych obiektów, obecności informacji poszerzających rozumienie kulturowego kontekstu eksponatów, dodatkowych treści edukacyjnych), wyglądu obiektów i opcji dostępnych przy ich oglądaniu (możliwości rotacji, powiększania, edycji, zmian sposobu renderowania, oglądania w trybie pełnoekranowym, w postaci makiety, itp.). W podsumowaniu przedstawiono techniczne rekomendacje dla instytucji chcących tworzyć wirtualne wystawy i prezentować w sieci www, w efektywny sposób, trójwymiarowe modele fizycznych eksponatów, poszerzając tym samym publiczny dostęp do cennych zasobów dziedzictwa kulturowego.