Babin

ArCEs to projekt budowy cyfrowego repozytorium archiwalnych dokumentów z końca XIX i początku XX w., dotyczących włoskich ekspedycji badawczych w północnej i wschodniej Afryce oraz byłych włoskich koloniach na tym kontynencie. Jego celem jest zabezpieczenie, skatalogowanie i udostępnienie online cennych i rzadkich materiałów (historycznej kartografii, fotografii, szkiców i notatek, prac naukowych, słowników geograficznych itp.) rozproszonych po różnych prywatnych i publicznych kolekcjach oraz stworzenie przyjaznego użytkownikom narzędzia do lokalizowania, przeglądania i analizy rzadkich dokumentów kartograficznych. System informatyczny ArCEs, bazujący na standardzie metadanych Dublin Core ma być współoperatywny z innymi systemami tego typu, pozwalać na integrację różnego typu zasobów cyfrowych i zapewniać złożone, znormalizowane indeksowanie oraz zaawansowane wyszukiwanie i przeglądanie, zgodnie ze stosowanymi obecnie standardami. Geolokalizacja zbiorów ArCEs w środowisku GIS umożliwi też wyświetlanie wyników wyszukiwania w aplikacji Google Earth.

W Czechach, od  ośmiu, lat systematycznie organizuje się w różnych miejscowościach doroczne konferencje bibliotekarzy z niewielkich bibliotek wiejskich i małomiasteczkowych. Zjazdy te trwają 3 dni i obejmują część merytoryczną (wykład, dyskusja), zapoznanie się z osiągnięciami bibliotek-gospodarzy, zwiedzanie okolicznych miejscowości oraz część artystyczną. W artykule omówiono spotkanie, które odbyło się w dniach 13-15 września 2012 r. w Třebiči i Petrůvkách pod hasłem „Co mogą wiejskie biblioteki”.

W artykule omówiono proces implementacji urządzeń do przestrzennego drukowania i skanowania w bibliotekach Dalhousie University (Halifaks, Nowa Szkocja) przedstawiając możliwe zastosowania druku i skanu 3D (por. babin.bn.org.pl/?p=1227) w kontekście akademickim, zalety tych technologii w odniesieniu do wizualizacji danych i procedur archiwizacyjnych, sposób ich wykorzystywania w celach naukowych przez studentów i kadrę uczelni oraz wyzwania związane z wdrażaniem i udostępnianiem takich serwisów w bibliotekach.

Wykorzystanie pracy wolontariuszy w amerykańskich bibliotekach i archiwach jest szeroko rozpowszechnioną praktyką, zazwyczaj też obie strony tej relacji wynoszą z niej określone korzyści (wymiana nieodpłatnie świadczonych usług w zamian za doświadczenie zawodowe). W przypadku tych instytucji można zazwyczaj mówić o dwóch formach wolontariatu: praktykach i stażach oraz pomocy oferowanej przez ochotników. Efektywne wykorzystanie takiej darmowej siły roboczej, zarówno sporadycznie, regularnie jak i programowo wymaga dobrego planowania i sformalizowania celów i oczekiwań współpracy, gdyż w przeciwnym wypadku może skutkować ona jedynie stratą czasu i zasobów i wolontariuszy i archiwów. W artykule omówiono różne sposoby posiłkowania się tego typu pracownikami w archiwistyce, różne kategorie wolontariuszy oraz zalety i koszty angażowania się w wolontariat z punktu widzenia instytucji i indywidualnych osób.

Artykuł poświęcono analizie dwóch różnych podejść do wyzwań związanych z koniecznością uzasadnienia roli i pozycji brytyjskich bibliotek publicznych w zmieniających się warunkach społecznych, gospodarczych i technologicznych. W jej ramach porównano ofertę dwóch znanych i wysoko ocenianych sieci bibliotecznych z londyńskich dzielnic Westminster i Tower Hamlets. Pierwsza z nich działa w tradycyjnym modelu, nie zmieniając znacząco profilu swoich usług, druga przeszła radykalną reorganizację i metamorfozę, a jej placówki funkcjonują obecnie pod nazwą Idea Stores, czyli Magazyny Idei (por. BABIN 2001/3/98), świadcząc zintegrowane usługi biblioteczne, kulturalne i edukacyjne. Badanie dotyczyło zarówno podstawowych bibliotecznych funkcji, jak i realizowanych te biblioteki dodatkowych programów dopasowanych do specyficznych potrzeb lokalnych społeczności i różnych grup użytkowników.

We Francji, duża część zdygitalizowanych książek, za wyjątkiem dokumentów elektronicznych tworzonych przez francuską Bibliotekę Narodową (BNF), jest niedostępna online i przechowuje się ją na nietrwałych fizycznych nośnikach typu CD, DVD czy zewnętrzne twarde dyski. Główne powody tej sytuacji to m.in. brak jak dotąd możliwości dodawania przez inne biblioteki treści na platformę Gallica (biblioteka cyfrowa BNF) – opcja ta będzie dostępna dopiero po stworzeniu przez nie własnych, zgodnych z OAI repozytoriów, oraz bariery w postaci braku odpowiednich zasobów, wiedzy bądź pieniędzy potrzebnych do budowy takich narzędzi. Aby ułatwić francuskim bibliotekarzom wybór oprogramowania i platform technologicznych do budowy bibliotek cyfrowych, autorzy wysłali 10 oferującym takie produkty firmom i organizacjom kwestionariusz zawierający 160 pytań i prezentują wybrane wnioski z tego badania (pełne wyniki przedstawiono w wydanej w 2012 r. przez ADBS książce pn. Bibliothèques numériques: logiciels et platformes).

Odsetek mieszkańców Hiszpanii urodzonych za granicą zwiększył się w ciągu ostatniej dekady niemal czterokrotnie (z 3,8% w 2002 r. do 12,2% w 2010), a napływ imigrantów zmienił hiszpańskie społeczeństwo zarówno pod względem demograficznym, ekonomicznym, politycznym jak i kulturowym, przekształcając ten kraj w przestrzeń społeczną dzieloną przez obywateli różnych narodowości, mówiących różnymi językami i kultywujących różne tradycje. Hiszpańskie biblioteki publiczne, jako instytucje demokratyczne, których misją jest zapewnianie wszystkim równego dostępu do swoich usług, powinny uwzględniać te zmiany społeczne przy planowaniu swoich usług i  mogą potencjalnie stać się narzędziem konsolidacyjnym i przyczyniać się do społecznej integracji jednostek i grup o odmiennych kulturowych tożsamościach. W artykule zaprezentowano wyniki ewaluacji rozwoju serwisów i zasobów bibliotecznych adresowanych do mniejszości narodowych i etnicznych w lokalnych sieciach bibliotecznych. Za punkt odniesienia przyjęto w niej wytyczne działającej w ramach IFLA Sekcji Usług Bibliotecznych dla Społeczności Wielokulturowej.

W artykule przedstawiono działalność wydawniczą prowadzoną przez biblioteki narodowe, naukowe i publiczne z Francji, Wielkiej Brytanii, Brazylii i Australii, omawiając pokrótce jej uwarunkowania i nowe trendy w publikowaniu, w kontekście wyzwań, przed jakimi stoi branża książkowa, w tym – konieczności wypracowania nowych modeli biznesowych i dróg dystrybucji oraz metod radzenia sobie z konkurencją ze strony globalnych dostawców online. Analizowano m.in. format oferowanych przez biblioteki tytułów, sposoby i miejsca ich sprzedaży, zakres tematyczny wydawanych publikacji i dostępność ich cyfrowych wersji, koncentrując się głównie na wynikach konwencjonalnej produkcji wydawniczej (książki drukowane i elektroniczne, katalogi wystawowe i produkty audio), z wyłączeniem bieżących bibliografii, raportów rocznych, sprawozdań finansowych itp.

Biblioteka Jabok – Wyższej Szkoły Zawodowej Pedagogiki Społecznej i Teologii w Pradze, oprócz studentów i naukowców uczelni macierzystej obsługuje też wszystkie osoby zainteresowane jej księgozbiorem bądź usługami. Biblioteka ta zainstalowała u siebie zintegrowany system biblioteczny Evergreen o otwartym kodzie źródłowym, udostępniany na licencji GNU General Public License. Jest to bardzo nowoczesne oprogramowanie, z szeroką ofertą funkcji i usług dostosowanych do pracy w ramach sieci i konsorcjów bibliotecznych. Pierwszą jego wersję wdrożono w 2006 r. w konsorcjum bibliotek publicznych stanu Georgia, a obecnie korzystają z niego setki bibliotek, głównie w Stanach Zjednoczonych i w Kanadzie, a także w kilku innych krajach, np. w Indiach i Chinach (zob. BABIN 2010/1/55)

Biblioteki szukają od wielu lat sposobów na odnalezienie się w nowej, złożonej rzeczywistości ekonomicznej i uzasadnienie swojej przydatności lokalnym społecznościom, próbując rozszerzać zakres oferowanych usług i dopasowywać swoją ofertę do zmieniających się potrzeb i oczekiwań okolicznych mieszkańców. Coraz więcej placówek stara się przyciągać użytkownikom dostępem do najnowszych technologii, nie tylko w budynku bibliotecznym, ale też w ramach wypożyczeń, a niektóre decydują się na udostępnianie także przedmiotów i urządzeń codziennego użytku, których nikt nie spodziewałby się zobaczyć w bibliotece. Autor przedstawia wyniki swojego badania dotyczącego takich nietradycyjnych programów wypożyczeń realizowanych w amerykańskich bibliotekach publicznych i akademickich, przytacza też przykłady tego typu inicjatyw ze Stanów Zjednoczonych i innych państw świata.