FRBR, informacja i intertekstualność
,Kategorie: Relacje z innymi dziedzinami, Opracowanie informacji
Tagi: FRBR, filozofia informacji, procesy i modele indeksowania, semiotyka, systemy organizacji wiedzy
Możliwość komentowania FRBR, informacja i intertekstualność została wyłączona
Traktując jako punkt wyjścia teorie ujmujące informację jako dokumentacyjną formę określonych praktyk komunikacyjnych oraz koncepcje wywodzące się z teorii kultury, w artykule przeanalizowano pojęcie dzieła w modelu FRBR (Functional Requirements for Bibliographic Records) w odniesieniu do autorstwa, ur-tekstu (oryginalnej, najwcześniejszej formy tekstu) i intertekstualności, zwracając uwagę na konsekwencje wbudowanych w ten model założeń ideologicznych, w tym „niebezpieczeństwo abstrakcji” i zagrożenia płynące z idealistycznego podejścia do informacji. Zaproponowano również argumentację uzasadniającą historyczno-społeczne sposoby myślenia o praktykach dokumentacyjnych, uznające materialność znaków dokumentacyjnych oraz ich przynależność do instytucjonalnych i logonomicznych systemów.
Z historycznego punktu widzenia, podwaliny praktyki bibliotekarstwa stanowiły normy opisu bibliograficznego i katalogowania – w przypadku anglosaskiego środowiska bibliotecznego, jednymi z najwcześniejszych standardów był AACR (Anglo-American Cataloging Standards). Podstawą tego zestawu regulacji była materialistyczna: przedmiot badań i zainteresowania bibliotekarzy stanowił dokument, którego atrybutem, niezależnie od rodzaju, była forma fizyczna. W przeciwieństwie do AACR, FRBR odsłania wg autorki swoje podstawy ideologiczne wywodzące się od platońskiego idealizmu i rozróżnienia między ideą – koncepcją mentalną a słowem lub symbolem (materialną manifestacją tej idei), a nieprecyzyjny sposób definiowania dzieła w tym modelu, wskazujący na istnienie idealistycznej, metafizycznej jednostki, odrębnej i pierwotnej wobec materialnego obiektu, prowadzi do dematerializacji tekstu i mistyfikacji procesu twórczego, a jednocześnie – do promocji określonego światopoglądu i perspektywy epistemologicznej.
Zaznacza ona, że paradoksalnie, wraz z rozwojem FRBR i modeli Linked Data, w bibliologii i informatologii zaczęto rozważać intertekstualną analizę na poziomie dokumentu, a nie w bardziej abstrakcyjnym wymiarze, a idealizm leżący u podłoża pojęcia dzieła w FRBR wskazuje na intertekstualność z całym jej potencjałem dla pogłębionej analizy, a jednocześnie – na wbudowany w tę koncepcję logocentryzm idealnego odniesienia (signifie) – traktowany jako przykład dyscyplinowania epistemologii. Autorka analizuje te dwa wzajemnie powiązane tematy w powiązaniu z dyskusją nt. FRBR i praktycznych problemów wynikających z przyjętych tym modelu założeń, w tym sposobu rozumienia relacji i granic między dziełem, realizacją i materializacją, wskazując m.in. na trudności z odwzorowaniem w takim ujęciu procesów artystycznej i /lub intelektualnej produkcji od strony twórczej oraz ustaleniem momentu powstania dzieła.