Babin

Projekt Pelagios (Pelagios: Enable Linked Ancient Geodata In Open Systems) to wspólna, międzynarodowa inicjatywa wielu środowisk naukowych, mająca na celu ułatwienie powiązań między różnego typu zasobami online dotyczącymi badań historycznych (takimi jak literatura poświęcona starożytnym cywilizacjom i językom, zbiory danych archeologicznych, mapy, pliki graficzne, cyfrowe artefakty, wyniki badań i in.) i miejscami z przeszłości, do których się odnoszą. Kluczem do budowy takiej sieci powiązań między odrębnymi zbiorami danych jest wykorzystywanie słowników nazw geograficznych online, w których każdemu miejscu przypisuje się unikalny, stabilny identyfikator URI. Członkowie Pelagios zaangażowani są w tworzenie najlepszych praktyk i narzędzi pomocnych przy realizacji założeń projektu, w tym m.in. w określanie zasad publikacji metadanych indeksów geograficznych jako Linked Open Data i rozwój otwartej platformy adnotacji Recogito, wspierającej proces linkowania cyfrowych tekstów i map z miejscami, których dotyczą, a tym samym – geoprzestrzenną analizę historycznych map i tekstów. W jego ramach opracowano także Peripleo – prototypową aplikację o otwartym kodzie źródłowym, pozwalającą na wizualizację i czasoprzestrzenne przeglądanie rosnącego zasobu wzajemnie powiązanych otwartych danych publikowanych przez społeczność naukową. Artykuł poświęcono prezentacji tego ostatniego przedsięwzięcia.

Preripleo umożliwia użytkownikom badanie geograficznej, czasowej i tematycznej kompozycji rozproszonych cyfrowych kolekcji w całości, jak i progresywne filtrowanie ich zawartości oraz badanie pojedynczych rekordów. Obecna instalacja Peripleo łączy ok. pół miliona rekordów z 25 baz danych (w tym 7 słowników nazw geograficznych), z których największą jest baza Amerykańskiego Towarzystwa Numizmatycznego zawierająca ok. 134 tys. rekordów. Aplikacja posiada przypominający Google Maps interfejs z pełnotekstowym wyszukiwaniem i opcją automatycznego uzupełniania, pozwala też na bardziej swobodne wyszukiwanie w „trybie eksploracji” i poznanie zakresu, zasięgu i struktury dostępnych danych przez odtworzenie geograficznego zasięgu na mapie, prezentację rozpiętości czasowych w formie histogramu, czy graficzną ilustrację rozkładu w obrębie różnych tematycznych faset (takich jak język dokumentu, typ lub źródło danych). Udostępnia też API umożliwiający innym stronom ponowne wykorzystywanie danych Peripleo. Autorzy omawiają szczegółowo funkcje, możliwości i techniczną architekturę tego serwisu oraz zasady jego działania. Prezentują także wykorzystane przy jego budowie podejście do zapewniania ujednoliconego dostępu do zbiorów danych różniących się znacząco pod względem rozmiaru, typu treści i tematyki poprzez zestaw lekkich konwencji zapisu metadanych i wyrażania powiązań między danymi i rzeczami, które opisują. Peripleo jest na razie rozwiązaniem prototypowym, jego twórcy mają jednak nadzieję, że jego obecna architektura będzie w stanie wspierać dalszą rozbudowę systemu, tak by pozwalał na wykorzystywanie zasobów innych inicjatyw Linked Open Data oraz łączenie znacznie większych zbiorów danych.