Babin

W związku z rosnącymi oczekiwaniami użytkowników i kadry kierowniczej oraz chęcią podniesienia renomy własnej instytucji i jej widoczności w sieci www, coraz więcej bibliotek udostępnia swoje zasoby ikonograficzne w wersji cyfrowej online. Ten pęd ku digitalizacji wiąże się jednak często z presją wywieraną na bibliotekarzy by udostępniać obiekty cyfrowe jak najszybciej – nim zostaną właściwie opisane. Tendencja ta może przybierać formę gry w liczebniki, w której liczba dokumentów staje się ważniejsza niż jakość dołączonych do nich metadanych opisowych, w efekcie powstają więc zbiory złożone z obiektów o minimalnym poziomie opisu lub otagowane wyłącznie deskryptorami tworzonymi na zasadach crowdsourcingu. Choć społeczne indeksowanie wydaje się rozwiązaniem szybkim, łatwym i wygodnym, nie gwarantuje równie dużej efektywności odnajdywania dokumentów w bazie, jak w przypadku wzorcowych, spójnych i szczegółowych metadanych. Autor omawia w tekście różne podejścia do indeksacji i przedstawia rekomendacje dla instytucji chcących budować duże cyfrowe kolekcje historycznych fotografii i zapewnić wysoką funkcjonalność i dostępność takich repozytoriów.

Budowanie silnych relacji z użytkownikami jest jednym z kluczowych działań bibliotek w czasach szybkiego rozwoju technologicznego, mającego istotny wpływ na zachowania (także informacyjne) i sposób komunikowania się ludzi. Na znaczeniu zyskuje współpraca bibliotekarzy z użytkownikami, umożliwiająca odpowiedni rozwój usług i serwisów bibliotecznych, dostosowany do społecznych oczekiwań. Dynamicznie zmieniające się potrzeby czytelników sprawiają, że bibliotekarze muszą na nowo potwierdzać i przedefiniowywać swoje role. Z biernych dostawców informacji stają się edukatorami w dziedzinie informacji, często zaangażowanymi w działalność naukową i edukacyjną macierzystej instytucji.

Kodeks etyki ALA (American Library Association) wyszczególnia podstawowe wartości, jakimi powinni się kierować pracownicy bibliotek oraz etyczne zalecenia i wskazówki dotyczące zasad zachowania w złożonych sytuacjach, nie rozstrzyga jednak precyzyjnie jak powinni postępować bibliotekarze w sytuacji konfliktu zawodowych wartości, pozostawiając tę kwestię ich indywidualnym wyborom. Jedną z płaszczyzn takiego konfliktu jest udostępnianie e-książek w bibliotekach akademickich. W artykule przybliżono związane z tym etyczne dylematy, wynikające z kolizji zawodowych pryncypiów, i omówiono różne (zarówno etyczne, jak i mniej etyczne) opcje postępowania w takich przypadkach. Zaliczono do nich m.in. wyzwania związane z obsługą użytkowników spoza uczelni, zapewnianiem wysokiej jakości usług przy jednoczesnym poszanowaniu praw własności intelektualnej oraz równoważeniem potrzeb bieżących użytkowników i potrzeb przyszłych pokoleń

Szkoły wyższe w Wielkiej Brytanii, podobnie jak wiele instytucji edukacyjnych na całym świecie, polegają w coraz większym stopniu na zasobach cyfrowych jako platformie umożliwiającej zapewnienie studentom bezpośredniego dostępu do materiałów niezbędnych w procesie nauczania, jednak mimo przeznaczania coraz większej części budżetów na e-książki i e-czasopisma, biblioteki naukowe nadal nie są w stanie pozwolić sobie na zakup pełnego zakresu treści pożądanych przez użytkowników. W artykule przybliżono bieżące strategie i praktyki dostarczania i wypożyczania źródeł elektronicznych w brytyjskim sektorze szkolnictwa wyższego oraz wyzwania związane z dostarczaniem dokumentów elektronicznych i dzieleniem się e-książkami i e-czasopismami w ramach wypożyczeń międzybibliotecznych, na przykładzie doświadczeń King’s College London.

W 2011 roku australijski rząd przedstawił, określany jako przełomowy, projekt rozwoju Narodowej Szerokopasmowej Sieci (National Broadband Network – NBN), mający zapewnić wszystkim Australijczykom dostęp do Internetu i usług telefonicznych (zob. BABIN 2012/3/104). Wraz z rozszerzaniem się zasięgu NBN władze Australii nasiliły apele kierowane do instytucji kultury o udostępnianie online należących do nich zasobów. W 2012 roku na „otwieranie” kolekcji z budżetu państwa przeznaczono 39,3 mln dolarów. W rzeczywistości okazało się jednak, że pełne korzystanie z możliwości stwarzanych przez NBN jest ograniczane czynnikami ekonomicznymi, technologicznymi i prawnymi. Te ostatnie dotyczą prawa autorskiego, którego zapisy hamują upowszechnianie zasobów online.

Crowdfunding to społecznościowa metoda finansowania różnego typu projektów dzięki jednorazowym wpłatom rzesz użytkowników zainteresowanych ich realizacją. Z tej formy zdobywania środków na rozwój i organizację rozmaitych przedsięwzięć korzysta w Stanach Zjednoczonych coraz więcej organizacji sektora publicznego. W artykule przedstawiono historię i efekty kampanii crowdfundingowych prowadzonych przez kilka amerykańskich bibliotek publicznych oraz opinie zaangażowanych w ich prowadzenie bibliotekarzy.

Raspberry Pi to platforma komputerowa o wymiarach karty kredytowej oparta na różnych dystrybucjach systemu Linux, stworzona przez Raspberry Pi Foundation. Urządzenie, dostępne na rynku od 29 lutego 2012 r., zaprojektowano jako alternatywę dla drogich stacjonarnych komputerów, by promować w szkołach nauczanie informatyki i zwiększyć liczbę dzieci uczących się programowania. Niski koszt Raspbery Pi (cena bez obudowy to ok. 35 USD, z obudową wykonana na drukarce 3D jest niewiele wyższa) i ich wszechstronność sprawiły, że zaczęto je wykorzystywać także do zupełnie innych projektów. Z tych samych powodów, na Uniwersytecie Lougborough (UL), postanowiono sprawdzić potencjalne zastosowania Malinek (od ang. raspberry) w bibliotekach szkół wyższych.

W artykule omówiono cel, założenia i sposób realizacji współfinansowanego przez Unię Europejską słowacko-czeskiego projektu „Informacja bez granic – budowanie społeczeństwa informacyjnego poprzez łączenie komputerowych systemów biblioteczno-informacyjnych.” Jego celem było poszerzenie zakresu współpracy między bibliotekami publicznymi przygranicznych rejonów Czech i Słowacji przez implementację w 5 bibliotekach na terenie Samorządowego Kraju Żylińskiego (Žilinského Samosprávneho Kraja – ŽSK) powszechnie stosowanego w Czechach komputerowego systemu biblioteczno-informacyjnego (SBI) Clavius firmy Lanius.

W artykule podsumowano efekty 20 lat usług dla ludności świadczonych na Słowacji za pośrednictwem bibliobusów przez Bibliotekę Podduklianską w Svidniku. Po 1989 roku biblioteki wiejskie na Słowacji zaczęły podlegać bezpośrednio władzom gminnym, co spowodowało rozpad systemu bibliotecznego i problemy z ich finansowaniem. W ramach współpracy Holandii z krajami wschodniej Europy, przedstawiciele Holenderskiej Centralnej Służby Bibliotecznej prowincji Fryzja oraz Koordynacyjnego Centrum Bibliotecznego przy Słowackiej Bibliotece Narodowej rozpoczęli pracę nad projektem uruchomienia na Słowacji mobilnych usług bibliotecznych.

Raporty z końca XX w., dotyczące wyników nauczania w Stanach Zjednoczonych wskazywały, że uczniowie szkół amerykańskich nie mają większych osiągnięć w zakresie nauk ścisłych, przyrodniczych i technicznych. Aby poprawić sytuację w wielu dystryktach szkolnych realizowany jest program określany akronimem STEAM (para) – od słów science, technology, engineering, arts i math – nauki ścisłe, technologia, inżynieria, sztuka i matematyka. Jego twórcom chodziło o to, by skłonić dzieci, najczęściej zdobywające wiedzę niejako „z drugiej ręki”, za pośrednictwem podręczników, wykładów i obrazów, a w szkole nastawione na rozwiązywanie testów, do osobistego uczestnictwa w eksperymentach, które przybliżą im prawa fizyczne, chemiczne i przyrodnicze, pobudzą ich wyobraźnię i kreatywność. Artykuł omawia możliwości realizacji programu STEAM przez biblioteki szkolne i publiczne.