Babin

Dokonując omówienia wybranej literatury nt. kształtowania zbiorów i zarządzania różnymi typami zasobów bibliotecznych, autorki skupiły się na anglojęzycznych publikacjach z lat 2004-2008, pochodzących z czołowych czasopism dziedzinowych (Collection Management, Collection Biulding, Library Resources & Technical Services) oraz z wydanych w tym okresie książek, artykułów naukowych, raportów i prac badawczych, zidentyfikowanych na podstawie wyszukiwań w bazie LISA. Uwzględniono wyłącznie teksty dotyczące bibliotek akademickich z Ameryki Północnej.

Choć przenośne czytniki e-książek są dostępne dla indywidualnych użytkowników już od lat 90. ubiegłego wieku, dopiero niedawno, wraz z wprowadzeniem tańszych i bardziej technologicznie zawansowanych modeli (Amazon Kindle, Sony Reader, Nook, czy Kobo) oraz pojawieniem się tabletu iPad, zyskały one większą popularność, a ich upowszechnienie (o ile zdobędą dominującą pozycję na rynku) może oznaczać istotne zmiany dla bibliotek. W artykule zreferowano wyniki badania mającego na celu określenie podejścia amerykańskich studentów do własności e-książek i odtwarzających je urządzeń i zainteresowania tej grupy użytkowników wypożyczaniem z uczelnianych bibliotek pozycji w kompatybilnych z czytnikami formatach. Przedstawiono również, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu, możliwe przyczyny stosunkowo niskiej akceptacji tego typu narzędzi wśród odbiorców.

Obecnie niemal wszystkie biblioteki należą do jednego lub więcej konsorcjów bibliotecznych, za pośrednictwem których starają się uzyskać dostęp do jak największej liczby przydatnych im produktów i usług. Liczba tego typu organizacji przekracza obecnie dwie setki (dane z ponad 40 państw), a najpopularniejsze z nich zrzeszają niemal 1000 instytucji. W artykule, na podstawie doświadczeń jednej z kanadyjskich bibliotek akademickich, przedyskutowano możliwości i ograniczenia konsorcjów związane z grupowym zakupem czasopism oraz zalety i wady tzw. dużych umów (ang. big deals) (por. BABIN 2004/3/4/165, BABIN 2010/2/90), czyli licencji na bazy i pakiety czasopism.

Do korzyści płynących z zakupów konsorcyjnych autorka zalicza m.in. niższe koszty produktów i usług, poszerzenie dostępu do istniejących i nowych zasobów, ich lepszą jakość, współdzielenie/ograniczenie ryzyka związanego z uzyskaniem wspólnych/dzielonych korzyści i możliwość wspólnych negocjacji i korzystania z wiedzy i doświadczenia niedostępnych we własnej placówce.

Biblioteki akademickie (BA) odgrywają istotną rolę w doborze książek elektronicznych i udostępnianiu ich środowisku naukowemu. Z tego względu stosowane przez nie zasady gromadzenia tych zasobów mogą mieć potencjalnie istotne konsekwencje dla przyszłości rynku e-książki. W artykule omówiono wyniki badania analizującego kryteria i metody wyboru tytułów w tym formacie, stosowane w BA w Wielkiej Brytanii, zreferowano również dostępną literaturę przedmiotu poświęconą kształtowaniu zbiorów e-książek w placówkach akademickich i czynnikom wpływającym na decyzje o ich zakupie.

Istniejące sposoby klasyfikacji dokumentów, uwzględniające aspekty istotne dla działalności bibliotecznej i wydawniczej, są nie zawsze przydatne do systematyzacji zasobów bibliotek w czasie planowania prac digitalizacyjnych.

W artykule zaprezentowano: 1) przegląd literatury przedmiotu nt. tendencji w zakresie gromadzenia zbiorów bibliotecznych; 2) sposób organizacji gromadzenia w Bibliotece im. Morrisa (BM) Uniwersytetu Południowego Illinois w Carbondale (SIUC) i zmiany wprowadzone w tym zakresie.

Wg danych Internet Word Stats, Azja przoduje na świecie pod względem liczby użytkowników Internetu – mieszkańcy tego kontynentu stanowią 44% całej światowej populacji internautów. W artykule przedstawiono wyniki badania sprawdzającego zakres sieciowych usług świadczonych tej grupie przez azjatyckie biblioteki narodowe (BN). Przeanalizowano w tym celu zawartość stron 23 narodowych książnic państw Azji, dostępnych w języku angielskim i udostępniających serwisy online przeznaczone dla posługujących się nim osób. Omówiono też wyniki podobnych badań dotyczących BN z innych regionów.

Na podstawie przeglądu literatury przedmiotu omówiono obecny stan cyfrowej archiwizacji na świecie oraz problemy i wyzwania związane z zapewnieniem trwałego dostępu do zasobów cyfrowych, analizując różne, zwłaszcza pozatechniczne aspekty długoterminowego zachowania dokumentów w formie elektronicznej (DZ). Przedstawiono również problemy związane z planowaniem i realizacją polityki DZ w krajach Ameryki Łacińskiej i zaproponowano ramy teoretyczne pozwalające na analizę tego typu procesów w państwach rozwijających się.

W artykule przedstawiono historię starań o zachowanie dziedzictwa kulturowego rdzennych narodów Syberii i Dalekiego Wschodu oraz rolę Biblioteki Narodowej Republiki Sacha (Jakucja) (BNRS) w tym procesie. BNRS już w latach 70. XX w. skoncentrowała się na gromadzeniu i archiwizacji dokumentów w językach mniejszości narodowych Północy, m.in. prowadzono badania nad czytelnictwem, wspierano wydawców publikujących w językach narodowych, w ramach projektu „Książka mówiona” nagrano i upowszechniono wiele publikacji z literatury pięknej.

W artykule omówiono najnowsze, burzliwe dzieje oraz historyczne uwarunkowania działalności Biblioteki Narodowej i Archiwum Iraku, (BNAI), w tym zasady funkcjonowania tej instytucji w czasach rządów Saddama Husseina, skutki olbrzymich strat, jakie poniosła w czasie inwazji na ten kraj wojsk międzynarodowej koalicji w 2003 r., procesy demokratyzacji i liberalizacji zapoczątkowane po upadku dawnego reżimu oraz nowe zadania i wyzwania, z jakimi musi się mierzyć od tego czasu, w tym m.in. jej reakcję na wybuch wojny domowej w Bagdadzie w latach 2006-2007. Przedyskutowano również, na podstawie doświadczeń BNAI, społeczną i kulturową rolę instytucji kulturalnych i edukacyjnych w czasach narodowego kryzysu i podkreślono znaczenie działań podejmowanych przez irackich bibliotekarzy i archiwistów dla zwalczania wewnętrznych podziałów, politycznego ekstremizmu i religijnego fanatyzmu.