Babin

Popularność technologii 2,0 sprawiła, że są powszechnie wykorzystywane w bibliotekach jako narzędzia komunikacyjno-marketingowe, coraz więcej bibliotekarzy używa ich też do kontaktów ze współpracownikami, w literaturze przedmiotu znaleźć można jednak niewiele prac analizujących wpływ mediów społecznościowych na relacje w tej grupie zawodowej. W artykule przybliżono poglądy bibliotekarzy na wykorzystywanie serwisów społecznościowych w pracy, zebrane w trakcie badania mającego na celu ustalenie ich praktyk w tym zakresie.

Nazwy osób oraz organizacji to główne hasła pozwalające na łączenie informacji w różnych zbiorach, repozytoriach i systemach, a w szerszej perspektywie – w sieci www, a wraz ze wzrostem ruchu danych w skali globalnej, i pojawieniem się nowych, semantycznych technologii, jakość danych wzorcowych i możliwość rozróżniania wariantów nazw, odnoszących się do tych samych jednostek, staje się coraz bardziej istotną i strategiczną kwestią. W artykule scharakteryzowano założenia i cele serwisów VIAF i ISNI, zajmujących się identyfikacją haseł dla nazw osobowych, i zaprezentowano je jako główne inicjatywy, których celem jest sprostanie wyzwaniom związanym z wiarygodną identyfikacją podmiotów w gwałtownie rozwijającej się, globalnej sieci wiedzy. Przedyskutowano w nim, w jaki sposób oba systemy wspierają założenia programu uniwersalnej rejestracji bibliograficznej (UBC), jak zmieniają międzynarodowe środowisko bibliograficzne i jak budują zasoby mogące służyć jako oś kontroli w sferze wiedzy współtworzonej przez biblioteki. Wskazano również na rolę narodowych agencji bibliograficznych w międzynarodowym systemie produkcji danych i sieci współpracy na rzecz wspólnej konsolidacji nazw osobowych i korporatywnych.

W artykule krótko scharakteryzowano: badania bibliotekoznawcze prowadzone przez centralne biblioteki rosyjskie i Rosyjską Bibliotekę Państwową (Rossijskaă Gosudarstvennaă Biblioteka – RGB) (1), przeszkody utrudniające prowadzenie badań naukowych w bibliotekach (2), pożądane kierunki badawcze i tematykę jaką należy się zająć w pierwszym rzędzie (3) oraz działania, jakie należy podjąć, aby rozszerzyć działalność naukową bibliotekarzy (4).

W każdej bibliotece tworzy się unikalna kultura, będąca wypadkową obowiązujących tam zasad, panującej atmosfery i międzyludzkich interakcji, a zrozumienie jej specyfiki pomaga w kształtowaniu dobrych relacji z użytkownikami i wysokiej jakości obsługi. Każda biblioteka ma też własne, humorystyczne lub bardziej poważne listy typów bibliotecznych klientów, a klasyfikacje te mają ułatwić bibliotekarzom radzenie sobie z oczekiwaniami odbiorców i lepsze dopasowywanie usług do ich indywidualnych potrzeb. W artykule, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu oraz doświadczeń autora związanych z nocną pracą w informatorium biblioteki akademickiej, omówiono metody budowania długotrwałych, spersonalizowanych relacji ze stałymi klientami oraz zastosowania typologii osobowości do podnoszenia efektywności oferowanych serwisów i doboru pracowników obdarzonych empatią oraz odpowiednimi umiejętnościami komunikacyjnymi i interpersonalnymi.

W artykule, na podstawie systematycznego przeglądu fachowego piśmiennictwa, przeanalizowano warunki mogące zapewnić długoterminowe powodzenie i trwałość inicjatyw e-learningowych podejmowanych na uczelniach wyższych, identyfikując czynniki powiązane z kwestiami instytucjonalnymi, projektowymi, technologicznymi, programowymi i personalnymi (oceny studentów i kadry naukowej). Odwołano się przy tym do prac autorów badań empirycznych opublikowanych w recenzowanych źródłach, i poświęconych lokalnym programom e-learningu, porównując inicjatywy, które były nadal prowadzone po upływie 3 lat od publikacji dotyczących ich artykułów, z projektami które zawieszono lub przerwano. Następnie wykorzystano późniejsze raporty autorów wyjaśniające i oceniające, wg ważności, rolę każdego z wymogów w kontynuacji danego przedsięwzięcia (do czasu w którym prowadzono badanie) lub jego wcześniejszym zakończeniu.

Appeal – główne pojęcie analizowane w artykule, trudno kontekście promocji czytelnictwa przetłumaczyć jednoznacznie na język polski. Autorka definiuje je jako zdolność wywołania zainteresowania czytaniem, skutecznego zachęcania do lektury, siłę budzenia trwałej pasji czytelniczej, czyli – w uproszczeniu, jako urok i powab czytania. W dotychczasowej literaturze przedmiotu koncentrowano się głównie na książce, tzn. uwagę studentów bibliotekoznawstwa, bibliotekarzy, nauczycieli i osób zajmujących się doradztwem czytelniczym kierowano na wartości, treści, charakterystykę i kategoryzację lektur (tematykę, adres czytelniczy, gatunki literackie, autorów, serie, wydawców itp.) oraz wyszukiwanie o nich informacji, a appeal rozumiano jako elementy i cechy książki do których może odwoływać się czytelnik, i z którymi może się utożsamiać.

Transmedia to zestaw technik narracji i produkcji mediów wykorzystujących wiele platform medialnych (tekst pisany, film, programy telewizyjne i radiowe, blogi, komiksy lub gry, i wydarzenia w świecie rzeczywistym) do opowiedzenia jednej, wielowątkowej historii, lub stworzenia jednego, fikcyjnego świata. Każde z mediów opowiada ich unikalną część i łączy się z innymi na różnych płaszczyznach, umożliwiając odbiorcy pogłębiony odbiór całości, a także tworzenie na tej podstawie nowych tekstów kulturowych. Artykuł poświęcono omówieniu tego fenomenu w kategoriach teorii organizacji bibliografii, analizując możliwości bibliograficznego modelowania opowieści transmedialnych oraz ich cechy w kontekście bibliograficznych jednostek i relacji, z odwołaniem do konceptualnych modeli FRBR i FRBRoo.

W większości krajów na świecie, jedną z głównych misji bibliotek narodowych (BN) jest wieczyste archiwizowanie piśmiennictwa narodowego w formie drukowanej. Na przestrzeni lat, zobowiązania te rozszerzono o gromadzenie i zachowywanie publikacji w innych formatach, w tym nagrań dźwiękowych, fotografii, filmów oraz (w części państw) nagrań radiowych i telewizyjnych. W latach 90. ubiegłego wieku, BN zaczęły także zaliczać do spuścizny narodowej różnego typu dzieła i prace twórcze publikowane w Internecie. Autorki postanowiły sprawdzić, jak poszczególne instytucje definiują swoje podstawowe, tradycyjne zasoby, a jak kolekcje darmowych stron internetowych, i w jakim zakresie stosują ogólne zasady gromadzenia materiałów bibliotecznych przy tworzeniu narodowego archiwum sieci www.

Przyszłość książek i bibliotek jest przedmiotem wielu spekulacji i debat, i postrzegana jest z wielu różnych perspektyw. O zastanowienie się nad ich rolą i scenariuszami rozwoju z punktu widzenia projektanta poproszono grupę studentów architektury, kończących studia pierwszego stopnia na jednej z uczelni w Wielkiej Brytanii. Postawiono przed nimi zadanie zaprojektowania „repozytorium książek” celowo unikając w nazwie i opisie projektu słowa „biblioteka”, które mogłoby ograniczać podejście do zadania. Zachęcono studentów do podejścia do książki jako pojedynczego obiektu i części zbioru, a także do rozważenia relacji łączących książkę i czytelnika, książkę i repozytorium oraz repozytorium i miasto. Jako lokalizację projektu wskazano centrum Liverpoolu, niektórzy uczestnicy zaproponowali jednak inne miejsca. W przedsięwzięciu wzięło udział jedenaścioro studentów (trzy kobiety, ośmiu mężczyzn). W artykule omówiono ich 7 wybranych prac.

Kształt działalności bibliotek uniwersyteckich zależy od wielu różnych czynników i trudno stwierdzić obecnie, które z nich okażą się decydujące dla dalszych losów tych instytucji. Wg autorów, przyszłość bibliotek jest otwarta, w znaczeniu powiązań z modelem Open Access (OA), i współzależna od dalszego rozwoju ruchu OA, a placówki te powinny odgrywać istotną rolę w zmianie krajobrazu komunikacji naukowej. Ich podstawowe funkcje ulegną przesunięciu z kupowania informacji dla swoich użytkowników na wspieranie otwartego dostępu do publikacji naukowych i danych badawczych, zarządzanie wiedzą produkowaną przez uczelnie, w ramach których funkcjonują, oraz upowszechnianie wyników ich badań. Postulują też, by w ciągu kolejnych 20 lat, w których publikowanie w trybie Open Access (OA) może stać się dominującym modelem rozpowszechniania artykułów naukowych, centralnym punktem misji bibliotek stało się usuwanie barier ograniczających wolny przepływ i wymianę informacji i podejmowanie działań na rzecz powszechnego dostępu do zasobów informacyjnych w skali globalnej.