Babin

Autorzy prezentują wyniki porównawczego badania 10 amerykańskich bibliotek akademickich i publicznych, analizującego podejście tych instytucji do zmian technologicznych, a zwłaszcza wpływ szybkiego rozwoju cyfrowych i elektronicznych zasobów na liczbę i tematykę pytań kierowanych do działów informacji naukowej (w tym kwerend o charakterze technicznym), charakter interakcji z użytkownikami, organizację pracy i ewolucję zakresu zadań i obowiązków bibliotekarzy informatoriów, a także rolę czynników instytucjonalnych w tym procesie.

Analiza predykcyjna (AP) definiowana jest w tekście jako proces wykorzystujący różne techniki analizy statystycznej i modelowania w celu odkrycia powiązań, wzorców i prawidłowości w posiadanych zbiorach bieżących i historycznych danych i tworzenia na tej podstawie wnioskowań na temat przyszłości. Jej stosowanie pomaga m.in. przewidywać zmiany, a także umożliwia planowanie strategii poprawy wyników i efektywności danej organizacji i podejmowanie decyzji nt. kierunków i sposobu jej działania. Procedury AP, wraz z rozwojem technologii ułatwiających analizę danych stają się coraz bardziej popularne na całym świecie i wykorzystywane są w rozmaitych sektorach usługowych – handlu, bankowości, telekomunikacji czy transporcie, głównie do przewidywania wzorów zachowań i nawyków klientów. Wg autora mogą być one również z powodzeniem stosowane przez kierownictwo bibliotek, by na podstawie historii własnej instytucji przewidywać potencjalny wpływ trendów na jej funkcjonowanie, uzasadniać dofinansowywanie konkretnych celów czy optymalizować realizację powierzonych zadań.

Wdrażanie w krajach rozwijających się modeli dostępu do technologii informacyjnych (IT) bazujących na indywidualnej własności mobilnych urządzeń oraz sprzętu komputerowego skazane jest na niepowodzenie, jako że wyklucza szerokie rzesze ludności, która z powodu niskich dochodów, braku odpowiedniej infrastruktury (np. dostęp do elektryczności) lub braku umiejętności niezbędnych do skutecznego posługiwania się technologią nie jest w stanie korzystać z cywilizacyjnych zdobyczy. W regionach tych powstaje jednak wiele lokalnych, opartych na pracach badawczo-rozwojowych, innowacyjnych rozwiązań opracowanych z myślą o lokalnych mieszkańcach i dostosowanych do miejscowej kultury i specyfiki. Artykuł poświęcono omówieniu charakteru takich innowacji i tanich, alternatywnych modeli popularyzacji IT w uboższych częściach świata.

Raritan Valley Community College (RVCC) – dwuletni publiczny college w North Branch, był pierwszą szkołą tego typu w Stanach Zjednoczonych, która zawarła umowę z krajową Agencją Ochrony Środowiska, zobowiązując się do wdrażania ekologicznych rozwiązań i zasad zrównoważonego rozwoju oraz redukcji tzw. węglowego śladu uczelni (sumy emisji gazów cieplarnianych powstałych w związku z zużyciem energii, wody i produkcją śmieci). Jednym z elementów tej strategii było wprowadzenie w 2009 r., systemu zarządzania drukiem, którego celem była redukcja kosztów i ograniczenie strat związanych z niepotrzebnym tworzeniem drukowanych kopii dokumentów i nadmiernym zużyciem tonerów i papieru w bibliotece college’u.

Mimo, że trójwymiarowe środowisko wirtualne „Second Life” (SL) (zob. BABIN 2007/4/221; BABIN 2008/1/8; BABIN 2009/2/88; BABIN 2010/3/179; BABIN 2011/3/108) nie rozwija się aż tak dynamicznie jak np. Facebook, czy wiodące gry komputerowe, w 2009 r. uczestniczyło w nim 15 mln użytkowników, a obroty finansowe gry szacowano na 567 mln USD. Chociaż koncerny stopniowo zmniejszają swoje zainteresowanie tą aplikacją i nie zdobyła ona tak dużej liczby użytkowników jak np. wirtualny świat Habbo, nadal duże nadzieje wiąże się z jej rolą edukacyjną. W artykule omówiono rolę i specyfikę działalności bibliotek w świecie SL z perspektywy bibliotekarzy mających doświadczenie w eksperymentowaniu z pracą w światach wirtualnych.

Pinterest to nowe narzędzie społecznościowe służące do dzielenia się materiałami wizualnymi, przypominające wirtualną tablicę korkową, na której można „przypinać” (z ang. pin – pinezka) lub „przepinać” (repin) z innych źródeł ulubione zdjęcia, filmy czy odnośniki do interesujących użytkownika zasobów. Pozwala ono m.in. na tworzenie i organizację tematycznych kolekcji powiązanych z wydarzeniami, miejscami, inspiracjami czy hobby, subskrybowanie interesujących tematów, śledzenie tablic innych użytkowników i „lubienie” oraz komentowanie innych postów; Pinterest jest też połączony z innymi popularnymi mediami społecznościowymi. Serwis zdobył w ciągu ostatniego roku miano najszybciej rozwijającej się strony internetowej (w samych Stanach Zjednoczonych ma co miesiąc ok. 10 mln odwiedzających) i z tego względu cieszy się coraz większym zainteresowaniem specjalistów od marketingu i sprzedaży. W artykule pominięto jego aspekt komercyjny, skupiając się na omówieniu fenomenu popularności Pinterest wśród amerykańskich pedagogów i bibliotekarzy oraz przedstawieniu przykładów jego stosowania w celach edukacyjnych, w szkołach i bibliotekach w Stanach Zjednoczonych.

Realizacja projektów budowy cyfrowych repozytoriów i cyfrowych bibliotek dla materiałów w różnych formatach wiąże się z koniecznością stałego nadążania za szybko postępującymi zmianami sprzętu i oprogramowania, w celu zapewnienia w dalszej perspektywie czasowej stabilności, dostępności i możliwości przeszukiwania takich zasobów. Do zarządzania cyfrowymi treściami wykorzystuje się w bibliotekach i centrach archiwizacyjnych zarówno oprogramowanie komercyjne, jak i systemy o otwartym kodzie źródłowym. W artykule skupiono się na omówieniu wyników ewaluacji funkcjonalności dostępnych obecnie na rynku platform dla bibliotek cyfrowych, rozprowadzanych na licencji open source (OSBC), pod kątem oferowanego przez nich wsparcia dla cyfrowej ochrony (CO).

W artykule scharakteryzowano i poddano ewaluacji Google Scholar Metrics (GSM) – nowy, darmowy bibliometryczny serwis uruchomiony w kwietniu 2012 r., funkcjonujący jako dodatek do wyszukiwarki Google Scholar, omawiając m.in. możliwości tego narzędzia, w tym zakres treściowy, opcje wyszukiwania, sortowania i zestawiania cytowań, jego efektywność oraz przyjęte rozwiązania techniczne. Porównano też GSM z innymi dostępnymi na rynku produktami tego typu (SCImago, Publish or Perish) i, na podstawie kilkuset testowych wyszukiwań (próba 20 tytułów z dziedziny marketingu), oceniono jego przydatność dla badań bibliometrycznych na poziomie czasopism i oceny na tej podstawie dorobku naukowego naukowców i instytucji badawczych.

Tematyka dotycząca narzędzi i strategii zarządzania treścią pojawia się regularnie na łamach Ariadne (kwartalnik online poświęcony sieciowym technologiom i zasobom cyfrowym, wydawany od 1996 r. przez UKOLN) od początku istnienia tego czasopisma i jest w nim dyskutowana w najrozmaitszych kontekstach, jednak samo pismo, przez ponad 15 lat – do wydania 68 numeru (marzec 2012 r.), ukazywało się na  ręcznie kodowanej stronie internetowej, ze statycznymi plikami HTML, a jego artykuły nie były nigdy wcześniej importowane do systemu zarządzania treścią (CMS). W tekście omówiono kryteria i proces wyboru opartego na bazach danych CMS dla tego serwisu oraz proces migracji całej zawartości archiwalnych numerów Ariadne (ponad 1600 artykułow) na platformę Drupal o otwartym kodzie źródłowym.

Powszechny dostęp obywateli do Internetu warunkowany jest dostępnością odpowiedniej infrastruktury technicznej, należącej w większości do prywatnych, nastawionych na zysk korporacji. Zarabiają one najwięcej dzięki instalowaniu łączy internetowych w dużych skupiskach ludzkich, na terenach zamożnych i zurbanizowanych, priorytet nadawany jest więc inwestycjom właśnie w takich rejonach. Z tego względu, na całym świecie istnieją duże dysproporcje między obszarami miejskimi i wiejskimi oraz między państwami wysoko uprzemysłowionymi a krajami rozwijającymi się, w zakresie dystrybucji najnowszych technologii. Brak zaangażowania władz w niwelowanie tych różnic prowadzi do pogłębiania podziału cyfrowego, jednak interwencje narodowych rządów w sektor komunikacyjny stygmatyzowane są jako próby powrotu do idei centralnie sterowanej gospodarki i marnowanie publicznych pieniędzy. Mimo podobnej krytyki, w ramach rządowej strategii i zakrojonych na dużą skalę rządowych inwestycji, w Australii powołano do życia projekt National Broadband Network (NBN) – Narodowej Sieci Szerokopasmowej, którego celem jest podpięcie wszystkich australijskich gospodarstw domowych oraz firm do łączy o dużej przepustowości, zapewnienie wszystkim mieszkańcom uniwersalnego i równego dostępu do przepływu informacji i przemianę Australii do 2020 r. w jedną z 5 najlepiej rozwiniętych gospodarek cyfrowych świata.