Babin

Biblioteki akademickie w Stanach Zjednoczonych gromadzą coraz więcej dokumentów elektronicznych, coraz powszechniejszą usługą staje się też udostępnianie artykułów w formie cyfrowej przez wypożyczalnie międzybiblioteczne. Jednocześnie, dzielenie się przez biblioteki zasobami w postaci e-książek chronionych prawem autorskim jest nadal mało popularne, gdyż bibliotekarze obawiają się zarzutów o naruszanie warunków licencji, a wydawcy przy negocjowaniu umów zostawia zazwyczaj bibliotekom 2 opcje: zakupu dostępu do treści ebooków bez opcji ich udostępniania przez wypożyczenia międzybiblioteczne (WM) lub rezygnacji z kupna. Aby zgromadzić dane empiryczne pozwalające na ustalenie faktycznego statusu WM cyfrowych wydawnictw zwartych i zidentyfikowanie postrzeganych barier dla rozwoju takich usług, autorzy opracowali sondaż skierowany do amerykańskich bibliotek szkół wyższych, referując w tekście jego wyniki.

Rekordy elektroniczne definiuje się w Chinach jako rekordy tworzone w środowisku cyfrowym, przy użyciu cyfrowych narzędzi, istniejące w formie cyfrowej, zależne przy odtwarzaniu i przetwarzaniu od cyfrowych urządzeń, i możliwe do przesyłania w sieciach komunikacyjnych. Część tych zasobów stanowią elektroniczne rekordy archiwalne (ERA), które ze względu na swoją wartość użytkową i informacyjną należy objąć długotrwałą archiwizacją. Ich wieczyste zachowanie i ochrona, wraz z możliwością udostępniania jest, na mocy chińskiej ustawy o archiwach, zadaniem różnego typu instytucji działających na poziomie prowincji i mniejszych regionów administracyjnych. W artykule przedstawiono wyniki pierwszego badania analizującego bieżący status oraz zasięg i zakres tematyczny archiwizacji ERA na terenie Chińskiej Republiki Ludowej (Chin kontynentalnych).

Kreatywne przestrzenie typu makerspace, hackerspace, czy fab lab (por. BABIN 2011/2/74) oraz powiązane z nimi koncepcje są obecnie bardzo popularnym tematem i przedmiotem wielu debat w środowisku północnoamerykańskich bibliotek. Jedną z technologii oferowanych w miejscach tego typu jest druk przestrzenny. Jeszcze 10 lat temu drukarki 3D były bardzo kosztownym rozwiązaniem dostępnym dla nielicznych, komercyjnych ośrodków badawczych, jednak dzięki wysiłkom ruchów open source i DIY, koszty oprogramowania i oraz samodzielnej budowy sprzętu 3D znacząco spadły umożliwiając małym firmom, szkołom, bibliotekom i osobom prywatnym korzystanie z tej technologii. Większość piśmiennictwa poświęconego eksperymentom z drukiem trójwymiarowym w bibliotekarstwie oraz modelom świadczenia takich usług poświęcona jest bibliotekom publicznym, autor postanowił więc zapełnić tę lukę, przedstawiając powody oraz proces implementacji usług przestrzennego drukowania i skanowania w bibliotece akademickiej (por. babin.bn.org.pl/?p=1852) , na przykładzie biblioteki im. E.P. Lovejoya Uniwersytetu Southern Illinois w Edwardsville (SIUE).

NILDE – Network for Inter-Library Document Exchange (zob. BABIN 2009/1/74) to włoska sieć międzybibliotecznej wymiany dokumentów, stworzona w celu poprawy usług wypożyczeń międzybibliotecznych i zacieśnienia współpracy między bibliotekami we Włoszech. Oprogramowanie zarządzające w jej ramach wszystkimi procesami związanymi z realizacją zamówień i obiegiem dokumentów zostało opracowane przez Bibliotekę Bolońskiej Strefy Badawczej Krajowej Rady Naukowej (C.N.R.). Interfejs użytkownika udostępniono w 2005 r., a od 2006 r. NILDE działa jako ogólnokrajowy serwis online. Obecnie członkami sieci jest 830 różnego typu instytucji (głównie biblioteki szkół wyższych oraz szpitale i medyczne instytuty badawcze, instytucje publiczne, organizacje pożytku publicznego itp.), korzysta z niej również ponad 18 tys. zarejestrowanych, indywidualnych użytkowników. W artykule przybliżono korzyści dla bibliotek i ich klientów związane z korzystaniem z serwisu, architekturę i charakterystykę obecnej wersji oprogramowania NILDE 4.0, w tym funkcje i użyteczność modułu użytkownika, a następnie przedstawiono wyniki badań z lat 2011-2013, mających ocenić funkcjonalność i możliwości udoskonaleń tego systemu.

Article Exchange to nowy, globalny, elektroniczny serwis dostarczania i wymiany dokumentów oferowany przez OCLC i zapewniający jedną, bezpieczną lokalizację, w której biblioteki z całego świata mogą umieszczać zamówione artykuły i rozdziały książek, i z której użytkownicy mogą pobierać dokumenty przygotowane dla nich w ramach cyfrowych wypożyczeń międzybibliotecznych. Autorka opisuje szczegółowo jego rozwój, zakres wykorzystania, zasady działania i użytkowania, ich zgodność z warunkami umów licencyjnych i przepisami prawa autorskiego w różnych krajach.

Nowy, opublikowany 10 września tego roku raport The Pew Research Center Internet Project przedstawia wyniki badania analizującego nawyki czytelnicze osób należących do pokolenia milenijnego (znanego także jako pokolenie Y), ich relacje z bibliotekami odraz sposób postrzegania znaczenia tych instytucji w życiu ich społeczności oraz własnym. Wg autorki, płynące z niego wnioski są dość optymistyczne. Wskazują, że młodzi Amerykanie (milenijną generację zdefiniowano w raporcie jako ludzi w wieku od 16 do 29 lat) czytają co najmniej tyle samo, co starsze pokolenia, są częstymi gośćmi bibliotek, sposób wykorzystywania przez nich usług tych instytucji i poziom zaangażowania różnią się jednak od tych zaobserwowanych w innych grupach wiekowych.

W Stanach Zjednoczonych w wiek emerytalny wkroczyła generacja wyżu demograficznego (urodzeni w latach 1946-1964). Już w 2005 r. liczba osób powyżej 65 roku życia wynosiła w tym kraju 12% populacji, a szacuje się, że w 2050 r. sięgnie 19%. Stawia to przed bibliotekami nowe zadania, związane z obsługą seniorów. Artykuł dotyczy publicznych bibliotek podmiejskich w Stanach Zjednoczonych. Celem omówionego w nim badania było ustalenie zakresu i dostępności oferowanych przez nie usług dla osób starszych, stopnia przestrzegania wymogów ustawy ADA (Americans with Disabilities Act) i zaleceń RUSA (Reference and User Services Association) oraz poziomu współpracy bibliotek z innymi organizacjami służącymi seniorom.

Misją Biblioteki Kongresu jest gromadzenie, długotrwałe przechowywanie i udostępnianie obecnym i przyszłym pokoleniom krajowego i światowego dorobku twórczego. Kształtowanie tak bogatej, cechującej się wysoką jakością i wszechstronnej kolekcji wymaga nie tylko specjalistycznej wiedzy dziedzinowych, księgarskich i językowych ekspertów, lecz również doskonałej znajomości technicznych aspektów produkcji dzieł twórczych, w tym charakterystyki fizycznych i cyfrowych nośników i formatów, w jakich są zapisywane, oraz umiejętności identyfikacji formatów cechujących się trwałością i nadających się najlepiej do gromadzenia na szeroką skalę i długotrwałej archiwizacji. Aby ułatwić to zadanie, w BK opracowano dokument zawierający wytyczne na temat polecanych standardów zapisu analogowych i cyfrowych obiektów: Recommended Format Specifications.

W artykule omówiono zagadnienia związane z cyfryzacją zasobów Miejskiej Biblioteki Wiednia (Biblioteki Wiedeńskiej w Ratuszu) i budową cyfrowego repozytorium udostępniającego materiały powiązane z historia i kulturą austriackiej stolicy. Przedstawiono m.in. początki jej powstania, rozwój, stosowane kryteria, procedury oraz różne aspekty digitalizacji i obecny stan prac.

W artykule przedstawiono doświadczenia związane z przygotowaniami do przyjęcia nowych, międzynarodowych przepisów katalogowania – Resource Description and Access (RDA) w Bibliotece Narodowej Szkocji (BNS), koncentrując się na wykorzystaniu tego standardu przy tworzeniu kartotek wzorcowych oraz omówieniu procesów ewaluacji nowych zasad opisu zasobów i przygotowania pracowników do pracy w tym modelu. Przybliżono również przyjęte w BNS zasady i procedury katalogowania, aktualny stan adaptacji RDA, czynniki opóźniające jego wdrożenie oraz proces sukcesywnego szkolenia personelu biblioteki i dalsze plany w tym zakresie.