Babin

Pierwszą bibliotekę publiczną zlokalizowaną w centrum handlowym otwarto w Singapurze w 1996 r., a koncepcja prowadzenia tego typu instytucji w galeriach handlowo-usługowych została opracowana formalnie w ramach planu poprawy jakości i dostępności usług bibliotecznych zawartego w raporcie Narodowej Rady Bibliotecznej z 2000 r. Sugerowano w nim zakładanie bibliotek w komercyjnych i instytucjonalnych obiektach usytuowanych w centrach dzielnic, by przyciągnąć nowych użytkowników i popularyzować miejskie serwisy biblioteczne. Obecnie w Singapurze funkcjonuje 12 takich placówek, a część z nich prowadzona jest dzięki zaangażowaniu i pomocy wolontariackiej lokalnej społeczności. W artykule przybliżono ich działalność i sukcesy na przykładzie Biblioteki Publicznej Senkang (BPS).

Studenci pierwszych lat nauk humanistycznych i przyrodniczych na uczelniach amerykańskich w ramach kursu wstępnego proszeni są o przeczytanie paru pozycji wprowadzających w tematykę i metodologię badawczą nauk ścisłych. Poszukując ich na półkach często natrafiają na książki prezentujące już przestarzałą wiedzę lub pozycje pseudonaukowe. O ile pierwsze mogą mieć pewną wartość historyczną, drugie wprowadzają chaos poznawczy. Problemy związane z błędnym zaszeregowaniem tego rodzaju książek omówiono na przykładzie opublikowanego w 1950 r., popularnego dzieła „Zderzenie światów”.

W artykule omówiono program AUTHORIS opracowany na Wydziale Informacji i Komunikacji Uniwersytetu w Granadzie w Hiszpanii. Jest to narzędzie umożliwiające generowanie haseł wzorcowych dla rekordów bibliograficznych na podstawie zasobów kartotek wzorcowych i zbiorów słownictwa opublikowanych w modelu Linked Data, za pomocą algorytmów uczenia. AUTHORIS opracowano, by rozszerzyć kontrolę autorytatywną i wymianę informacji między ośrodkami bibliograficznymi i innymi instytucjami.

Szybki rozwój wiedzy i postępów w zakresie rozwoju ICT zmienił znacząco zakres i sposób świadczenia usług bibliotecznych, a także formułę edukacji bibliotekoznawczej, wymuszając wprowadzenie istotnych jakościowych zmian do sposobów kształcenia i programów studiów z tej dziedziny, pozwalających na ich lepsze dopasowanie do potrzeb rynku w cyfrowej erze. Jedną z nowych i dynamicznie rozwijających się metod edukacyjnych jest e-learning. W artykule przedstawiono wyniki badania analizującego wpływ nowych technologii edukacyjnych na uczenie bibliotekoznawstwa i informacji naukowej (BIN) oraz zakres implementacji e-learningu w wybranych szkołach BIN na świecie; omówiono również techniki e-learningu przydatne w nauczaniu tej dyscypliny oraz największe wyzwania przed jakimi stoi środowisko biblioteczne w Indiach.

Masowe, otwarte kursy online (MOOC) cieszą się co roku, w skali globalnej, coraz większą popularnością, powstaje też coraz więcej nowych inicjatyw, takich jak EdX, Minervaproject i Udacity, których misją jest zapewnienie wszystkim zainteresowanym otwartej edukacji wysokiej jakości, na poziomie uniwersyteckim; rośnie też liczba prestiżowych uczelni wyższych zainteresowanych udostępnianiem tego typu oferty. Jednym z nowych, szybko rozwijających się platform MOOC jest Coursera, zrzeszająca obecnie ponad 100 najlepszych uniwersytetów z całego świata oraz kilka milionów zarejestrowanych użytkowników. Autorzy przybliżają w tekście, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu, pedagogiczne podwaliny e-edukacji, teoretyczne podstawy efektywnego kształcenia online i technologiczną infrastrukturę MOOC, a następnie koncentrują się na analizie fenomenu Coursea i charakterystyki dostępnych na tym portalu kursów, sprawdzając, czy faktycznie system ten można uznać za w pełni otwarty zasób edukacyjny, dostępny dla każdego, bez względu na pochodzenie, dostęp do nowoczesnej infrastruktury ICT i zaplecze edukacyjne.

W Stanach Zjednoczonych szacuje się, że jedno na 88 dzieci ma zespół ASD (Autism Spectrum Disorder), czyli autyzm – neurobiologiczne schorzenie objawiające się zaburzeniami w zakresie interakcji społecznych, komunikacji i umiejętności behawioralnych. Co ważne, w niektórych sytuacjach dzieci autystyczne szybciej oswajają się z komputerami, w szczególności z dostępnymi coraz powszechniej tabletami, niż z obiektami realnymi. W przezwyciężaniu trudności życiowych i szkolnych, na jakie napotykają dzieci autystyczne, pomocne okazały się odpowiednio dobrane aplikacje na tablety, których zawartość jest dostosowana do możliwości poznawczych i psychiki tych dzieci. Takie urządzenia, z odpowiednio dobranym oprogramowaniem, zaczynają być wykorzystywane w niektórych amerykańskich bibliotekach publicznych.

Globalizacja i konieczność walki o pozycję w coraz bardziej konkurencyjnym świecie, wymusza na firmach i organizacjach stały monitoring i ewaluację swoich działań oraz stosowanie metod doskonalenia efektywności i zarządzania jakością, pozwalających na skuteczną realizację celów i strategii danej instytucji, lepsze dostosowanie do potrzeb klientów i poprawę konkurencyjności. Biblioteka Narodowa i narodowe Archiwa Iranu (BNAI), podobnie jak inne biblioteki narodowe na świecie, odgrywa kluczową rolę w państwie w zakresie usług informacyjnych, edukacji, badań i ochrony dziedzictwa narodowego. W celu oceny jakości funkcjonowania tak dużej i znaczącej ogólnokrajowej organizacji, podjęto decyzję o wykorzystaniu modelu doskonałości EFQM (Europejskiej Fundacji Zarządzania Jakością) jako wzorca doskonałości organizacyjnej. Autorzy omawiają w tekście jego charakterystykę, możliwe zastosowanie w odniesieniu do ewaluacji i doskonalenia bibliotek, a następnie prezentują wyniki badania oceniającego najważniejsze sfery działalności BNAI z wykorzystaniem tego narzędzia.

Autorka przedstawia swój raport z konferencji Future Publishing and Accessibility (Przyszłość publikowania i dostępności) zorganizowanej pod patronatem Duńskiego Ministerstwa Kultury i przy wsparciu Konsorcjum Daisy (Digital Accessible Information System), powołanego w celu rozwoju międzynarodowego systemu zapisu cyfrowych książek mówionych dla niewidomych i niedowidzących, oraz Nota – Narodowej Biblioteki Danii dla osób z dysfunkcją wzroku. Wydarzenie miało miejsce w Kopenhadze w dniach 13-14 czerwca 2013 r. i wzięło w nim odział 363 gości z 39 krajów, w tym m.in. Ray Kurzweil – pionier w dziedzinie technologii OCR i syntezy tekstu i mowy, pracujący obecnie dla firmy Google, Jimmy Wales – współzałożyciel Wikipedii oraz przedstawiciele bibliotek, wydawców, stowarzyszeń bibliotecznych (m.in. EBLIDA – Europejskiego Biura Stowarzyszeń Bibliotekarskich, Informacyjnych i Dokumentacyjnych) i rządowych organizacji. Oficjalnego otwarcia konferencji dokonała duńska minister kultury Mariane Jelved.

Pomiar jakości usług bibliotek akademickich jest jednym z elementów nowoczesnych technik zarządzania, mającym warunkować stałą poprawę świadczeń oferowanych użytkownikom i ich elastyczne dostosowywanie do potrzeb studentów, kadry naukowej oraz wymagań uczelni, a także zapewniać efektywne funkcjonowanie biblioteki w szybko zmieniającym się środowisku. Sondażowe badania tego typu prowadzone są zazwyczaj tradycyjnymi metodami (papierowe i elektroniczne ankiety) lub przy pomocy komercyjnego oprogramowania do oceny poziomu satysfakcji użytkowników. W artykule, jako alternatywę dla tych czasochłonnych i/lub kosztownych rozwiązań, przedstawiono system ankietowy online LimeSurvey: wysokiej jakości, bezpłatną aplikację internetową o otwartym kodzie źródłowym, oferującą wszystkie funkcje niezbędne do prowadzenia badań społecznych i psychologicznych. Autorka, na podstawie przeglądu literatury przedmiotu nt. metod i technik badań satysfakcji użytkowników bibliotek oraz studium przypadku biblioteki Sarah Lawrence College korzystającej z LimeSurvey, omawia jego zalety i ograniczenia, i porównuje jego funkcjonalność z innymi dostępnymi programami. Uzasadnia też powody, dla których sektor biblioteczny powinien powszechniej zainteresować się tym narzędziem.

Biblioteki od lat starają się wykorzystywać olbrzymią popularność narzędzi społecznościowych, rozwijając swoje usługi w modelu 2.0 i działając aktywnie na wielu społecznych portalach i sieciach informacyjnych. Główne powody angażowania się tych instytucji w nowe media to zwiększanie własnej widoczności, unowocześnianie wizerunku, poprawa e-reputacji, dystrybucja informacji, promocja zbiorów, programów i usług, zwiększanie oddziaływania, zacieśnianie relacji z użytkownikami, budowa sieci współpracy oraz pozyskiwanie nowych klientów. Autorzy prezentują w tekście studium przypadku udanego, cieszącego się dużym powodzeniem i nagrodzonego przez IFLA w X edycji IFLA International Marketing Award projektu reklamy biblioteki za pośrednictwem platformy wymiany plików wideo, zrealizowanego w bibliotece Uniwerytetu Tsinghua (BUT) w Chinach, pokazując sposoby efektywnego wykorzystania technologii sieciowych w bibliotecznych kampaniach marketingowych.