Biblioteka Narodowa używa na swojej stronie plików cookies. Brak zmiany ustawień przeglądarki oznacza zgodę na ich użycie. [zamknij]

Tag: prawa autorskie

Traktat z Marrakeszu dla osób z niepełnosprawnościami utrudniającymi czytanie druku: implikacje dla Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Dostęp do publikacji, Kategorie użytkowników, Własność intelektualna, Źródła informacji

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania Traktat z Marrakeszu dla osób z niepełnosprawnościami utrudniającymi czytanie druku: implikacje dla Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii została wyłączona

W czerwcu 2013 r., w Marrakeszu, na konferencji dyplomatycznej Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO), przyjęto traktat w sprawie złagodzenia prawa autorskiego, w celu ułatwienia dostępu do opublikowanych utworów drukowanych osobom niewidomym i słabowidzącym oraz osobom z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem. Traktat ten można uznać za pierwszą międzynarodową umowę mającą zapewnić minimalne standardy praw użytkownika, a nie właścicieli praw autorskich (PA). Nakłada on na umawiające się strony obowiązek wprowadzenia do krajowych przepisów dotyczących PA wyjątki w zakresie prawa do zwielokrotniania, prawa do rozpowszechniania i prawa do publicznego udostępniania chronionych dzieł, by umożliwić beneficjentom (osobom niemogącym efektywnie czytać materiałów drukowanych) oraz upoważnionym podmiotom (opiekunom oraz organizacjom pozarządowym prowadzącym działalność na rzecz beneficjentów, w tym – bibliotekom), korzystanie, w ramach dozwolonego użytku, z kopii drukowanych publikacji, w formacie umożliwiającym dostęp osobom niepełnosprawnym. Zobowiązuje również do zezwolenia na międzynarodową wymianę kopii sporządzonych zgodnie z określonymi w nim ograniczeniami i wyjątkami.

więcej o Traktat z Marrakeszu dla osób z niepełnosprawnościami utrudniającymi czytanie druku: implikacje dla Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii

Repozytoria instytucjonalne, otwarty dostęp i prawa autorskie: o praktykach i implikacjach

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Dostęp do publikacji, Własność intelektualna, Źródła informacji

Tagi: , , , , , ,

Możliwość komentowania Repozytoria instytucjonalne, otwarty dostęp i prawa autorskie: o praktykach i implikacjach została wyłączona

Ze względu na szybki wzrost cen czasopism i książek naukowych oraz subskrypcji baz danych, coraz więcej bibliotek i organizacji bibliotecznych optuje za otwartym dostępem do tych materiałów, wiele z nich tworzy też uczelniane repozytoria, do których pracownicy naukowi mogą przesyłać pełnotekstowe artykuły, udostępniając je publicznie członkom własnych jednostek naukowych oraz odbiorcom na całym świecie. Z badań wynika, że społeczność akademicka preferuje model open access, gdyż przyśpiesza on popularyzację wyników badań i podnosi statystyki wykorzystania, prowadzenie instytucjonalnych repozytoriów (IR) wiąże się jednak z koniecznością regulacji kwestii praw autorskich (PA) i własności publikowanych materiałów. W artykule przeanalizowano, jak biblioteki odpowiedzialne za budowę IR radzą sobie z tymi wyzwaniami i jakie praktyki stosuje się obecnie przy uzyskiwaniu zezwoleń na rozpowszechnianie publikacji w otwartym dostępie.

więcej o Repozytoria instytucjonalne, otwarty dostęp i prawa autorskie: o praktykach i implikacjach

Informacje o prawach autorskich na czasopismach wydawanych przez biblioteki: wyniki badania

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Dostęp do publikacji, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Informacje o prawach autorskich na czasopismach wydawanych przez biblioteki: wyniki badania została wyłączona

Jednym z zadań amerykańskich bibliotek jest edukowanie użytkowników na temat praw autorskich, a w pracę tę zaangażowani są często pracownicy bibliotecznych działów wydawniczych. Autorka postanowiła sprawdzić, czy ich aktywność  na tym polu ma przełożenie na strefę praktyczną. Jako obszar badań wybrała punkt styczny dwóch sfer działalności: publikacyjnej i edukacyjnej, analizując informacje o prawach autorskich na czasopismach wydawanych przez biblioteki szkół wyższych.

więcej o Informacje o prawach autorskich na czasopismach wydawanych przez biblioteki: wyniki badania

O systemach kontroli e-książek: DRM w bibliotekach

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Dostęp do publikacji, Działalność biblioteki, Własność intelektualna, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania O systemach kontroli e-książek: DRM w bibliotekach została wyłączona

Artykuł jest głosem w dyskusji dotyczącej zasadności włączania do zasobów bibliotek książek elektronicznych z systemami DRM (zob. BABIN 2007/3/177). Omówiono w nim specyfikę stosowanych obecnie technologii zabezpieczających prawa wydawców i producentów, prawne i społeczne implikacje stosowania tych rozwiązań oraz możliwe konsekwencje, związane z udostępnianiem w bibliotekach treści z wbudowanymi mechanizmami DRM, dla wizerunku tych instytucji oraz praw ich użytkowników. Zaprezentowano także argumenty na rzecz rezygnacji z gromadzenia w instytucjach publicznych chronionych w ten sposób egzemplarzy.

więcej o O systemach kontroli e-książek: DRM w bibliotekach

Piraci i kapitaliści o idei globalnej biblioteki cyfrowej – raport z konferencji

Autor: Joanna Szymczak,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Branża, zawód i edukacja, Dostęp do publikacji, Własność intelektualna

Tagi: , , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Piraci i kapitaliści o idei globalnej biblioteki cyfrowej – raport z konferencji została wyłączona

Autorki przedstawiają w formie subiektywnego felietonu swoje wrażenia z konferencji Complicity-Berliner Gazette 2013. Gazeta Berlińska (Berliner Gazette) – magazyn internetowy poświęcony dziennikarstwu, sztuce i nauce, organizuje od lat sympozja i seminaria dotyczące kultury mediów. Każdego roku wybiera też temat priorytetowy. Konferencja Complicity z 7-9 listopada 2013 zapoczątkowała przewodni temat dla 2014 roku. Zorganizowano ją w berlińskim Supermarktcie – centrum warsztatowo-konferencyjnym powstałym w budynku dawnego supermarketu. Na wydarzenie to przybyło z różnych miast Niemiec i Europy około 50 artystów, dziennikarzy, hakerów, kulturoznawców, socjologów, prawników i bibliotekarzy.

więcej o Piraci i kapitaliści o idei globalnej biblioteki cyfrowej – raport z konferencji

Publikowanie a dostępność: przeszłość, teraźniejszość, przyszłość

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Biblioteki jako kolekcje, Dostęp do publikacji, Działalność biblioteki, Kategorie użytkowników, Własność intelektualna, Zagadnienia wydawnicze i prawne, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Publikowanie a dostępność: przeszłość, teraźniejszość, przyszłość została wyłączona

Autorka przedstawia swój raport z konferencji Future Publishing and Accessibility (Przyszłość publikowania i dostępności) zorganizowanej pod patronatem Duńskiego Ministerstwa Kultury i przy wsparciu Konsorcjum Daisy (Digital Accessible Information System), powołanego w celu rozwoju międzynarodowego systemu zapisu cyfrowych książek mówionych dla niewidomych i niedowidzących, oraz Nota – Narodowej Biblioteki Danii dla osób z dysfunkcją wzroku. Wydarzenie miało miejsce w Kopenhadze w dniach 13-14 czerwca 2013 r. i wzięło w nim odział 363 gości z 39 krajów, w tym m.in. Ray Kurzweil – pionier w dziedzinie technologii OCR i syntezy tekstu i mowy, pracujący obecnie dla firmy Google, Jimmy Wales – współzałożyciel Wikipedii oraz przedstawiciele bibliotek, wydawców, stowarzyszeń bibliotecznych (m.in. EBLIDA – Europejskiego Biura Stowarzyszeń Bibliotekarskich, Informacyjnych i Dokumentacyjnych) i rządowych organizacji. Oficjalnego otwarcia konferencji dokonała duńska minister kultury Mariane Jelved.

więcej o Publikowanie a dostępność: przeszłość, teraźniejszość, przyszłość

Pinterest jako narzędzie: zastosowania w bibliotekach akademickich i szkolnictwie wyższym

Autor: Grażyna Jaroszewicz,

Kategorie: Branża, zawód i edukacja, Własność intelektualna, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , , ,

Możliwość komentowania Pinterest jako narzędzie: zastosowania w bibliotekach akademickich i szkolnictwie wyższym została wyłączona

Pinterest – społecznościowa witryna internetowa, funkcjonująca jak cyfrowa tablica do przypinania informacji i umożliwiająca m.in. dzielenie się materiałami wizualnymi (fotografiami, plikami graficznymi, filmami itp.), ich organizowanie i porządkowanie oraz tworzenie i śledzenie kolekcji tematycznych, zyskuje coraz więcej zwolenników, także w sektorze bibliotecznym i edukacyjnym (por. babin.bn.org.pl/?p=1494). Serwis, utworzony w 2010 r., w 2012 r. miał już ponad 11 milionów użytkowników, a ich liczba wciąż rośnie. Władze Biblioteki University of Regina (Kanada) postanowiły sprawdzić w pilotażowym badaniu, czy Pinterest można wykorzystać jako narzędzie wzbogacające usługi biblioteczne i służące pogłębieniu komunikacji z użytkownikami. Postanowiono zbadać także potencjał tego serwisu jako narzędzia pomocnego w realizacji zadań wykonywanych przez Bibliotekę, takich jak: wspieranie działalności naukowej, nauczania i budowania społeczności akademickiej.

więcej o Pinterest jako narzędzie: zastosowania w bibliotekach akademickich i szkolnictwie wyższym

Wpływ prawa autorskiego na wypożyczenia międzybiblioteczne i dostęp do zasobów elektronicznych w Kanadzie

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Dostęp do publikacji, Działalność biblioteki, Wolność intelektualna, Własność intelektualna

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Wpływ prawa autorskiego na wypożyczenia międzybiblioteczne i dostęp do zasobów elektronicznych w Kanadzie została wyłączona

Kwestia zasad dostępu do materiałów bibliotecznych w Kanadzie regulowana jest na 3 poziomach – poprzez zapisy ustawy o prawach autorskich (PA) i decyzje sądów dotyczące tychże praw, działania organizacji zajmujących się pobieraniem opłat z tytułu kopiowania dzieł zastrzeżonych PA i przekazywaniem ich właścicielom praw (Access Copyright i Copibec) oraz warunki umów licencyjnych. W artykule przedyskutowano, jaki wpływ mają te regulacje oraz ograniczenia narzucane przez organizacje zbiorowego zarządzania PA na działalność bibliotek, w tym na usługi wypożyczeń międzybibliotecznych i dostęp do zasobów elektronicznych.

więcej o Wpływ prawa autorskiego na wypożyczenia międzybiblioteczne i dostęp do zasobów elektronicznych w Kanadzie

Problem filtrowania dostępu do Internetu: uwagi o rozporządzeniach do francuskiej ustawy o prawie autorskim (prawie Hadopi)

Autor: Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska,

Kategorie: Dostęp do publikacji, Własność intelektualna, Źródła informacji

Tagi: , , , , , , ,

Możliwość komentowania Problem filtrowania dostępu do Internetu: uwagi o rozporządzeniach do francuskiej ustawy o prawie autorskim (prawie Hadopi) została wyłączona

Artykuł omawia konsekwencje stosowania rozporządzeń wydanych w 2010 roku do dwóch ustaw dotyczących rozpowszechniania i ochrony utworów w Internecie oraz prawnej ochrony własności intelektualnej w sieci www. Obie kontrowersyjne ustawy antypirackie są we Francji znane pod nazwą „prawo Hadopi”, od akronimu utworzonej, na mocy ww dokumentów, agencji rządowej ds. rozpowszechniania utworów i do ochrony praw autorskich w Internecie (Haute Autorité pour la diffusion des oeuvres et la protection des droits sur internet). Omawiane rozporządzenia określają zasady zabezpieczania urządzeń komputerowych przed nieumyślnym korzystaniem z utworów chronionych prawem autorskim oraz warunki odpowiedzialności karnej zarówno osób fizycznych jak i instytucji w przypadku, jeśli nielegalne ściąganie plików odbywa się poprzez adresy IP należące do instytucji. W rozporządzeniu wymienione są też rodzaje zalecanych zabezpieczeń oraz oprogramowania.

więcej o Problem filtrowania dostępu do Internetu: uwagi o rozporządzeniach do francuskiej ustawy o prawie autorskim (prawie Hadopi)

Krytycznie o „piractwie” i ochronie praw własności intelektualnej

Autor: Małgorzata Waleszko,

Kategorie: Użytkownicy, Wykorzystanie informacji i socjologia informacji, Własność intelektualna

Tagi: , , , , ,

Możliwość komentowania Krytycznie o „piractwie” i ochronie praw własności intelektualnej została wyłączona

Dostępność nowych, cyfrowych technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) oferuje użytkownikom wiele możliwości rozwijania wolnej kultury (L.Lessig, 2004), przekraczającej prawa wolnego rynku. Popularna na całym świecie praktyka wymiany, dystrybucji i konsumpcji dóbr intelektualnych i kulturowych bez pozwolenia właścicieli praw określana jest negatywnym terminem piractwa, a przemysł rozrywkowy i koncerny z branży ICT postrzegają to zjawisko jako problem o wielu wymiarach: ekonomicznym, społecznym, kulturowym, etycznym i politycznym, oraz główne zagrożenie, usiłując walczyć z nim za pomocą coraz bardziej restrykcyjnej polityki ochrony praw własności intelektualnej (PWI). Wprowadzanie, pod naciskiem lobby producentów i właścicieli praw, kolejnych rozwiązań mających ograniczyć skalę piractwa budzi coraz więcej kontrowersji i sprzeciwów (vide spór o ACTA). W artykule dokonano przeglądu krytycznych podejść wobec PWI (por. BABIN 2009/3/180), zarówno w kontekście dyskursywnym, jak i materialnym; przeanalizowano też teoretyczne aspekty piractwa konceptualizując je w relacji do neoliberalnej ideologii.

więcej o Krytycznie o „piractwie” i ochronie praw własności intelektualnej