Babin

We wstępnej części artykułu zaprezentowano system szkolnictwa wyższego w Izraelu, zwracając uwagę na znaczny wzrost, w ciągu dekady, liczby osób studiujących, zwłaszcza na poziomie licencjackim (1991 r. – 56 tys. osób; 2002 r. – 170 tys.; 2011 r. – 226 tys.). W 2011 r. studia magisterskie podjęło 54 tys. osób, a doktoranckie – 10,6 tys. Zważywszy, że ludność Izraela w 2011 r. liczyła 7,6 mln osób powyższe liczby świadczą o wysokim stopniu skolaryzacji na poziomie wyższym. Za budżet, programy nauczania, planowanie rozwoju uczelni itp. odpowiada w Izraelu Komitet ds. Szkolnictwa Wyższego (CHE – The Council for Higher Education), natomiast za komputeryzację uczelni i bibliotek – Międzyuczelniany Ośrodek Cyfrowych Usług Informacyjnych MALMAD.

Mimo wielu ograniczeń, masowe wykłady prowadzone dla setek studentów i zakładające jednostronną komunikację między prowadzącym a odbiorcami, stały się nieodłączną częścią procesu dydaktycznego we współczesnych szkołach wyższych. W odpowiedzi na mankamenty tego modelu kształcenia (niska efektywność nauczania, mało możliwości angażowanie studentów, brak czasu na zindywidualizowane relacje typu mistrz-uczeń), opracowano różnego typu narzędzia zdalnej komunikacji i systemy zarządzania kształceniem, są one jednak postrzegane – w pierwszy przypadku, jako rozwiązania kosztowne, w drugim – jako pomoc o charakterze administracyjnym, a nie pedagogicznym. W artykule omówiono wyniki badania sprawdzającego przydatność niezwykle popularnego wśród studentów serwisu Facebook jako medium komunikacji pozalekcyjnej (ang. out-of-class – OCC), uzupełniającego kognitywne i afektywne efekty uczenia się w systemie masowego kształcenia na poziomie uniwersyteckim.

Konferencje naukowe są niezmiernie istotnym elementem komunikacji naukowej i źródłem informacji na temat stanu badań z danej dyscypliny, i co roku organizuje się setki tego typu spotkań, których renoma i postrzegana jakość mogą się znacząco różnić. Wytycznymi, pozwalającymi na wybór odpowiedniego sympozjum są rankingi konferencji, klasyfikujące te wydarzenia na podstawie wybranych, jakościowych i nie zawsze w pełni obiektywnych mierników. W artykule przestawiono wstępne wyniki badania sprawdzającego możliwości stosowania systematycznych, zautomatyzowanych i bezstronnych metod ocen konferencji z zakresu informatyki i technologii informacyjnych (ITI), przy użyciu prostego algorytmu, wykorzystującego model błądzenia losowego.

Realizacja programów rozwoju zawodowego, wprowadzanych w celu doskonalenia wiedzy i umiejętności pracowników, wspierania rozwoju ich kariery zawodowej i poprawy jakości usług bibliotecznych, jest stałą i unormowaną, ale niezbyt dobrze udokumentowaną praktyką bibliotek szkół wyższych w Stanach Zjednoczonych. Aby przybliżyć metody i procedury tworzenia efektywnych programów szkolenia pracowników i wspierania ich awansu, z wykorzystaniem zróżnicowanej tematyki i formatów nauczania oraz metod oceny potrzeb szkoleniowych pracowników i skuteczności realizowanych projektów edukacyjnych, w artykule omówiono misję, zadania i wieloletnią działalność komisji rozwoju zawodowego bibliotek Central Michigan University (CMU).

Cenzura w Internecie jest przedmiotem troski wielu gremiów na całym świecie, gdyż restrykcje dotyczące używania tego medium i związanych z nim narzędzi komunikacyjnych łamią jedno z podstawowych praw człowieka, jakim  jest prawo do informacji,  blokują ludziom dostęp do wiedzy w skali globalnej, zmniejszają ich szanse edukacyjne oraz utrudniają świadome podejmowanie decyzji i działalność obywatelską, stanowią też zagrożenie dla ruchu otwartego dostępu do wyników badań naukowych. Celem artykułu jest podniesienie świadomości znaczenia, jakie ma podjęcie przez służby biblioteczno-informacyjne odpowiedzialności za znalezienie dogodnych metod regularnego monitorowania cenzury internetowej w ich krajach, oraz przedstawienie możliwych ram takiego monitoringu.  Podsumowuje on badania przeprowadzone dla Komitetu IFLA ds. wolnego dostępu do informacji i wolności wypowiedzi (FAIFE) i dotyczące sposobów manifestacji cenzury, negatywnych i pozytywnych trendów związanych z cenzurowaniem sieci www w poszczególnych państwach oraz roli władz, dostawców internetowych i operatorów wyszukiwarek w tym procederze.

Przenośnie urządzenia do przetwarzania danych mogą ułatwiać uczącym się dostęp do treści edukacyjnych oraz interakcje z wykładowcami i rówieśnikami, niezależnie od lokalizacji, a przydatność tych przyrządów jako narzędzi komunikacyjnych i pomocy naukowych znacząco wzrasta przy powiązaniu ich z mediami społecznościowymi,. Z badań sondażowych ECAR (Educase Center for Applied Research) z 2012 r. wynika, że studenci stanowią grupę chętnie adaptującą technologie mobilne i sieć 2.0 do swoich potrzeb – 67% respondentów było przekonanych, że mają one pozytywny wpływ na ich osiągnięcia akademickie i potwierdzało ich wykorzystywanie w toku studiów, nie zgromadzono jednak jak dotąd zbyt wielu danych empirycznych na temat faktycznych sposobów wykorzystywania mobilnej elektroniki i sieci społecznościowych w procesie nauczania i uczenia się w szkołach wyższych. Z tego względu autorzy postanowili sprawdzić wpływ integracji przenośnego sprzętu i sieciowych serwisów na te procesy z punktu widzenia uczestników zajęć akademickich, badając doświadczenia studentów trzech amerykańskich uczelni. Artykuł zawiera omówienie piśmiennictwa poświęconego podstawom e-learningu oraz zastosowań mobilnej edukacji i internetowych platform komunikacyjnych do angażowania użytkowników, ułatwiania współpracy w nauce i uczenia się, a następnie prezentację wyników przeprowadzonego przez nich badania.

W tworzonych w ciągu ostatnich kilku dekad standardach edukacyjnych dla szkolnictwa wyższego podkreśla się wartość tworzenia środowisk nauczania zorientowanych na uczących się (learner-centered), zakładających wykorzystanie aktywnych, dogodnych dla studentów strategii kształcenia i najnowszych rozwiązań technologicznych, przyznanie głównej roli studiującym, a nie wykładowcom i pozwolenie tym pierwszym na czynne angażowanie się w wykonywanie złożonych zadań i przejęcie kontroli nad własnym procesem uczenia się. Jednym z podejść dydaktycznych tego typu jest model odwróconego nauczania (flipped classroom) (zob. babin.bn.org.pl/?p=2164). Mimo że jest on wdrażany w edukacji od ponad 15 lat, nie przeprowadzono jak dotąd wielu badań poleconych zasadom projektowania odwróconych zajęć w różnych kontekstach dyscyplinarnych. Autorzy postanowili w związku z tym przeanalizować metodologię i kryteria organizacyjne trzech pilotażowych, odwróconych programów zajęć: z zakresu socjologii, inżynierii i nauk humanistycznych, prowadzonych na Uniwersytecie Południowej Kalifornii (USC) w Los Angeles, w ramach studiów 1. stopnia.

Autorki przedstawiają w formie subiektywnego felietonu swoje wrażenia z konferencji Complicity-Berliner Gazette 2013. Gazeta Berlińska (Berliner Gazette) – magazyn internetowy poświęcony dziennikarstwu, sztuce i nauce, organizuje od lat sympozja i seminaria dotyczące kultury mediów. Każdego roku wybiera też temat priorytetowy. Konferencja Complicity z 7-9 listopada 2013 zapoczątkowała przewodni temat dla 2014 roku. Zorganizowano ją w berlińskim Supermarktcie – centrum warsztatowo-konferencyjnym powstałym w budynku dawnego supermarketu. Na wydarzenie to przybyło z różnych miast Niemiec i Europy około 50 artystów, dziennikarzy, hakerów, kulturoznawców, socjologów, prawników i bibliotekarzy.

W powszechnym odbiorze, biblioteki publiczne to ciche, przyjemne miejsca w których nic się nie dzieje i których pracownicy mogą spędzać spokojnie całe dnie w otoczeniu książek. Dla bibliotekarzy mających codziennie do czynienia ze stresem, trwałość tego stereotypu jest trudna do przyjęcia, a brak szerszej świadomości bibliotecznych realiów oraz rozumienia przyczyn wywołujących silne emocje i napięcia w miejscu pracy sprawia, że ich problemy mogą być ignorowane, trudno też szukać dla nich organizacyjnych rozwiązań. Aby zidentyfikować najpopularniejsze czynniki stresu mające wpływ na personel bibliotek publicznych, autorka przeanalizowała literaturę przedmiotu i, na podstawie wniosków z przeglądu oraz rozmów z bibliotekarzami, wytypowała zbiór 25 potencjalnych stresorów, a następnie przeprowadziła sondaż online wśród przedstawicieli tej grupy zawodowej w Stanach Zjednoczonych, prosząc ich o ocenę i uszeregowanie pozycji z listy, zgodnie z własnym doświadczeniem, od najsilniejszych, do najsłabszych. Przedstawiła również rekomendacje dotyczące metod tworzenia bezpiecznych i satysfakcjonujących warunków pracy.

Article Exchange to nowy, globalny, elektroniczny serwis dostarczania i wymiany dokumentów oferowany przez OCLC i zapewniający jedną, bezpieczną lokalizację, w której biblioteki z całego świata mogą umieszczać zamówione artykuły i rozdziały książek, i z której użytkownicy mogą pobierać dokumenty przygotowane dla nich w ramach cyfrowych wypożyczeń międzybibliotecznych. Autorka opisuje szczegółowo jego rozwój, zakres wykorzystania, zasady działania i użytkowania, ich zgodność z warunkami umów licencyjnych i przepisami prawa autorskiego w różnych krajach.